Κυριακή 2 Ιουνίου 2013

O Τσόμσκι, η Ταξίμ και τα κάγκελα

«Τα όσα γίνονται γνωστά τα τελευταία 24ωρα παραπέμπουν σε ορισμένες από τις πιο ντροπιαστικές στιγμές της τουρκικής ιστορίας που έμοιαζαν να αποτελούν υπόθεση του παρελθόντος, μετά την πρόοδο που είχε σημειωθεί κατά τα προηγούμενα έτη και την οποία χαιρετίσαμε και επαινέσαμε όσοι επιθυμούμε το καλύτερο για την Τουρκία και τον λαό της». Αυτά σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο Νόαμ Τσόμσκι με γραπτή του δήλωση. Δεν είναι η πρώτη φορά που θίγει δημόσια ζητήματα πολιτικών ελευθεριών στην Τουρκία.
Η πλατεία Ταξίμ είναι γνώριμη για όσους έχουν πάει έστω μία φορά στην Κωνσταντινούπολη γιατί εκεί είναι το Πέραν, η γειτονιά Ελλήνων και Αρμενίων. Το όνομά της οφείλεται σε μια παλαιά θολωτή υδροδεξαμενή (ταξίμ) που είχε αναγείρει ο Σουλτάνος Μαχμούτ Α'. Σήμερα, επίσημα, λέγεται «Πλατεία Ανεξαρτησίας» -κανείς, όμως, δεν τη γνωρίζει έτσι- κι αποτελεί κεντρικό πέρασμα των τουριστών. Στην παλαιά συνοικία υπάρχουν ακόμα ο μεγάλος ορθόδοξος ναός της Αγίας Τριάδας και το «Ζάππειον Παρθεναγωγείον».
Αφορμή των εξεγέρσεων στάθηκε η απόφαση της Κυβέρνησης Ερντογάν να προχωρήσει στην ανέγερση εμπορικού Κέντρου στο πάρκο Γκεζί, το οποίο πολλοί θεωρούν αναγκαίο πνεύμονα πρασίνου στην περιοχή της Ταξίμ. Το ξύπνημα της οικολογίας ενδυνάμωσε τις ήδη υπάρχουσες διαφωνίες περί της απαγόρευσης του αλκοόλ -νόμο που υπέγραψε ο πρόεδρος Γκιουλ- κάνοντας έτσι την τουρκική κεντροαριστερά και τη νεολαία της να βρει πάτημα να διαδηλώσει, μιλώντας για στροφή στον συντηρητισμό.
Οι εικόνες που είδαμε από την Κωνσταντινούπολη έγιναν πρώτη είδηση παντού και, κυρίως, στα σπίτια μας. Θυμάμαι τον περασμένο Αύγουστο, στην ίδια πλατεία, μία και μισή περασμένα μεσάνυχτα, οι δρόμοι γεμάτοι νέους, ντόπιους και ξένους, κίνηση και δημιουργία. Κάτω διασκέδαση και ψηλά ανάπτυξη. Όταν σήκωνες τα μάτια έβλεπες «κρεμασμένους» μάστορες σε προσόψεις ξενοδοχείων, να βάφουν κάγκελα, να αναστηλώνουν κολώνες κι όλα αυτά πάνω σε σκάλες με τεράστιους προβολείς, προκειμένου το πρωί που θα ξυπνήσουν οι τουρίστες να μην ενοχλούνται από τη σκόνη και την αναστάτωση. Παντού ζωή. Στους κήπους της πλατείας, βαθιά νύχτα επίσης, υπάλληλοι του δήμου φύτευαν λουλούδια και καθάριζαν τα πρεβάζια. Στα μάτια μου -που ερχόμουν από τη φοβισμένη Ελλάδα- όλη αυτή η δράση με έκανε να μιλώ παραδειγματικά για τα σταθερά και αποφασιστικά βήματα του γείτονα.
Κι όμως, δεν πέρασε ούτε χρόνος και η ίδια πλατεία ήρθε τούμπα. Κανείς δεν μπορεί εύκολα να μαντέψει τι κρύβει στο μυαλό του ένας λαός. Ούτε μπορεί, την ίδια στιγμή, να ερμηνεύσει τις αποφάσεις των ηγετών. Το σίγουρο πάντως είναι πως η φουρτούνα από τη νηνεμία χρειάζεται μία στιγμή της Ιστορίας.

http://www.protagon.gr/