Σάββατο 21 Μαΐου 2016

Θεός και Κεφάλαιο του Κώστα Λάμπου*

Συμβολή στην παρουσίαση του βιβλίου που έγινε στο βιβλιοπωλείο ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ στις 15 Απρίλη στην Πάτρα από την
Νατάσα Μερτίκα**
Στο βιβλίο ‘Θεός και Κεφάλαιο’ ο Κώστας Λάμπος καταγράφει την πορεία της ανθρωπότητας διαχρονικά, από τις πρωτόγονες κοινωνίες μέχρι σήμερα. Μελετάει και αναλύει τους σημαντικότερους σταθμούς στην εξέλιξή τους.
Με όπλο τη γνώση και παραθέτοντας τα αποτελέσματα των ερευνών των επιστημών, μας βοηθάει να κατανοήσουμε τον διαρκή αγώνα των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού ενάντια στους σκοταδιστικούς μύθους, ‘περί ύπαρξης θεού’ και του ρόλου των θρησκειών στην στήριξη της εξουσίας.
Ο Κώστας Λάμπος φωτίζει τον ρόλο των θρησκειών και των ιερατείων στην πλαστογράφηση και μεταχρονολόγηση των κειμένων προς όφελος της εξουσίας και την προσαρμογή τους ανάλογα με τις εξελίξεις της επιστήμης. Ανατρέχοντας στα ίδια τα κείμενα των ιερατείων, μας θυμίζει τον ρόλο τους στην αντιμετώπιση της γυναίκας ως διπλής δούλης του θεού και του άνδρα αφέντη και τις ολέθριες συνέπειες, ιδιαίτερα κατά τον Μεσαίωνα.
Στον σύγχρονο καπιταλισμό ο ρόλος των θρησκειών και η στήριξή τους στην εξουσία είναι ολοκληρωτική. Στην Ελλάδα και στην διάρκεια της δικτατορίας με το μότο ‘Ελλάς, Ελλήνων Χριστιανών’, η επίσημα ιεραρχία της Εκκλησίας, εκτός από τις ορκωμοσίες της Χούντας, υπήρξε παντελώς απούσα για τους φυλακισμένους, τους εξόριστους και τις οικογένειές τους. Αλλά και η επόμενη εκκλησιαστική ιεραρχία, όπως μας είπε η ίδια, δεν πήρε είδηση τι γινότανε στην περίοδο της Χούντας, επειδή ‘μελετούσε τα γραφάς’.
Ο συγγραφέας Κώστας Λάμπος, μας αναλύει τον ρόλο ορισμένων επιστημόνων στην στήριξη της εξουσίας. Σε μια πλούσια βιβλιογραφία που μελετάει διαχρονικά, η οποία είναι ένας θησαυρός γνώσεων, παραθέτει τα συμπεράσματά του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πλήθος των ασθενειών που αναφέρει ως ψυχικές ασθένειες το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρίας, υιοθετώντας αυθαίρετες θεωρίες περί χημικών ανισορροπιών ορισμένων εγκεφάλων.
Σε αντιπαράθεση αυτού του παραδείγματος αναφέρω την μαρτυρία της Κίττυς Αρσένη στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα βασανιστήρια που υπέστη στην ταράτσα της Μπουμπουλίνας και τις συνέπειες που αυτά είχαν στην υγεία της. Απαντώντας δε στον ανταποκριτή του Νew York Times, είπε πως «περνώντας κάποιος από μια τέτοια δοκιμασία, τον μόνο γιατρό που δεν χρειάζεται είναι ο ψυχίατρος», (Βλέπε, Αρσένη Κίττυ, Μπουμπουλίνας 18, Εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα 2005).
Αλλά, την ίδια γνώμη είχε και ο γιατρός Ασφαλείας του κολαστηρίου της οδού Μπουμπουλίνας, Νίκος Κιούπης, που μου μέτραγε τους σφυγμούς και με εύρισκε πάντα γερή για περισσότερη φάλαγγα…
Καταλήγοντας, δανείζομαι τα λόγια του Κώστα Λάμπου στο εισαγωγικό σημείωμά του, συμφωνώντας μαζί του: «Η πραγματικότητα, όπως αυτή εκφράζεται από την ιστορική εμπειρία, δείχνει πως η κοινωνία-ανθρωπότητα πορεύεται σταδιακά, αργά ίσως αλλά σταθερά, με τους δικούς της ρυθμούς, προς την πνευματική και κοινωνική απελευθέρωσή της, προς την αταξική κοινωνία, προς έναν καλύτερο κόσμο, χωρίς σκοταδιστικούς μύθους και εξουσιαστικές ιδεολογίες, χωρίς θεούς και αφέντες, με πρότυπο τον Νέο Άνθρωπο, τον συνειδητοποιημένο, τον δημιουργικό και ευτυχισμένο άνθρωπο, τον homo humanisticus universalis»
*Παρουσιάζεται:
21 Μαΐου, 20.30 στο βιβλιοπωλείο ΚΗΘΡΕΣ στα Τρίκαλα και
22 Μαΐου , 11.00 στην αίθουσα ΠΕΔ, Μεγάλου Αλεξάνδρου 34, στην Καρδίτσα
** Η Νατάσα Μερτίκα, είναι ένα από τα κορίτσια της βροχής που στο κολαστήριο της οδού Μπουμπουλίνας, βίωσαν στο πετσί τους τη διαπλοκή εξουσίας και θρησκείας στα πέτρινα χρόνια της ‘Ελλάδας Ελλήνων Χριστιανών’.