Του Μαγειρία Παρασκευά
Οι κεντρικές
τράπεζες ανά τον κόσμο έχουν αναλάβει
ρόλο οικονομικής ανάπτυξης των αντίστοιχων
χωρών μέσω ελέγχου και σταθεροποίησης
του πληθωρισμού. Η διαφορά όμως του ευρώ
με τα υπόλοιπα νομίσματα είναι ότι το
ευρώ είναι ένα νόμισμα χωρίς χώρα. Ή
μάλλον ένα νόμισμα που ανήκει σε 19 χώρες
που η κάθε μία ακολουθεί διαφορετική
οικονομική, φορολογική και δημοσιονομική
πολιτική. Τα προβλήματα αυτών των
διαφορών έγιναν πιο έντονα στη διάρκεια
της κρίσης. Οι κυβερνήσεις για την
αντιμετώπιση της, μετέβησαν σε υπερμεγέθη
ελλείμματα. Το έλλειμμα της Ευρωζώνης
το 2009 ήταν 6,2% όπως και το 2010. Παρόλα αυτά
οι προσπάθειες περιορισμού του (αντιπαθώ
τον όρο λιτότητα) έστρεψαν την Ευρωζώνη
ξανά σε ύφεση το 2012. Το ευρώ αμφισβητήθηκε
πάλι, αυτή τη φορά περισσότερο. Χρειάστηκε
η παρέμβαση του Mario Draghi (αποκαλούμενου
πολλές φορές Super Mario) με το ιστορικό «ότι
χρειαστεί για να διαφυλάξουμε το ευρώ»
και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (QE) το
2015 με το οποίο διοχετεύθηκαν 2,7 τρις
στην αγορά. Υπήρχαν συνεπώς περισσότερα
χρήματα να αντιπροσωπεύουν τον πλούτο.
Επομένως και σύμφωνα με τους νόμους της
αγοράς το νόμισμα υποτιμήθηκε. Το
αποτέλεσμα; Τα προϊόντα έγιναν πιο φθηνά
δηλαδή ελκυστικά στις εκτός ευρώ χώρες.
Η ισχυρή ανάπτυξη δεν άργησε να φανεί,
τουλάχιστον σε επίπεδο Ευρωζώνης.
Λέγεται πως αν δεν είχε υποτιμηθεί τόσο
το ευρώ, χώρες όπως η Γερμανία και Ιταλία
θα βρισκόντουσαν ήδη σε ύφεση. Το QE όμως
έληξε από την αρχή του έτους και η ΕΚΤ
θα έπρεπε να ξεκινήσει διαδικασία
απόσυρσης των ομολόγων αυτών. Με λίγα
λόγια να μαζέψει τα 2,7 τρις που έριξε
στην αγορά. Η οικονομία όμως επιβραδύνεται.
Άρα δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο.
Αντίθετα ο
Draghi φαίνεται να προετοιμάζει νέο γύρο
ποσοτικής χαλάρωσης (QE2). Τώρα η ΕΚΤ
καλείται ξανά να αναζωπυρώσει την
ανάπτυξη και τον πληθωρισμό ταυτόχρονα
σε χώρες όπως η Γαλλία με δημοσιονομικό
έλλειμμα γύρω στο 3% στην Ιταλία που
μόλις διέφυγε μια ύφεση και δημόσιο
χρέος άνω του 130% και στην ασθμαίνουσα
Γερμανία η οποία εξαιτίας του αμφιλεγόμενου
«χρεόφρενου», απαγορεύεται να μεταβεί
σε έλλειμμα άνω του 0,35%. Και βέβαια όλα
αυτά δίχως να υπάρχει ένας ενιαίος
προϋπολογισμός για τα 19 κράτη-μέλη της
Ευρωζώνης (υπάρχει μόνο για τα 28 της
Ε.Ε.) ο οποίος θα συμβάλλει στην σύγκλιση
των οικονομιών Βορρά-Νότου και θα
αμβλύνει το χάσμα που στα χρόνια της
κρίσης διευρύνθηκε.
Μετά από 20
χρόνια υιοθέτησης του ευρώ μόλις τον
προηγούμενο μήνα συμφωνήθηκε η δημιουργία
ενός ενιαίου προϋπολογισμού για την
Ευρωζώνη μετά από μαραθώνιες διαβουλεύσεις,
το μέγεθος του οποίου σίγουρα δεν θα
ανταγωνίζεται εκείνο των Η.Π.Α.
Είναι
προφανές πως αν δεν μεταρρυθμιστούμε
και δεν εμπνεύσουμε εμπιστοσύνη ως
Νότος, τα βήματα προς την σύγκλιση και
τον τελικό προορισμό των Ηνωμένων
Πολιτειών της Ευρώπης, θα διαρκέσουν
δεκάδες χρόνια ακόμα.
Το χειρότερο
όμως που μπορεί να συμβεί με μια ΕΚΤ
«εξαντλημένη» και «άοπλη», είναι η
επόμενη κρίση να κατακερματίσει την
ήδη ασθμαίνουσα Ευρώπη.
Μαγειρίας Παρασκευάς
2οετής φοιτητής του τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του πανεπιστημίου Ο.Π.Α.