Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας μας φέρνει στο μυαλό
πλήθος νόστιμων, παραδοσιακών εδεσμάτων, τα οποία όμως μπορεί να κρύβουν
πολλές διατροφικές παγίδες. Πολλά από αυτά, θεωρούνται απαγορευμένα τον
υπόλοιπο χρόνο, ενώ την ημέρα αυτή υπάρχει πάντα το άλλοθι του εθίμου
για την, χωρίς ενοχές, κατανάλωση τους.Το γεγονός όμως ότι τα εδέσματα της Καθαράς Δευτέρας είναι νηστίσιμα δε σημαίνει ότι είναι και τελείως ακίνδυνα. Πολλοί κάνουμε το λάθος να υποτιμάμε θερμιδικά τις μη ζωικές τροφές με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες.
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε προκειμένου να αποφύγουμε τις υπερβολές; Ας δούμε αναλυτικά τι και πόσο μπορούμε να φάμε...
Θαλασσινά
Στο Σαρακοστιανό τραπέζι τα θαλασσινά έχουν σημαντική θέση. Τα καλαμάρια, οι γαρίδες και το χταπόδι αποτελούν πηγές πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας για τον οργανισμό μας. Περιέχουν λίγες θερμίδες, ελάχιστο λίπος και είναι καλές πηγές βιταμίνης Β12, απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του νευρικού ιστού. Τα 100 γρ. τηγανητά καλαμαράκια και γαρίδες συνεισφέρουν περίπου 230 θερμίδες, οι οποίες μειώνονται σε λιγότερο από τις μισές αν γίνουν ψητά ή ακόμα και καλύτερα βραστά. Το ίδιο ισχύει και με το χταπόδι. Προτιμήστε λοιπόν ψητά ή βραστά θαλασσινά με dressing λαδολέμονου.
Και επειδή «παν μέτρον άριστον» η κατανάλωση θαλασσινών θα πρέπει να είναι περίπου: 5-7 τεμάχια.
Όσπρια
Τα όσπρια είναι πολύ καλές πηγές διαλυτών φυτικών ινών, οι οποίες συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερόλης, στη διατήρηση σε φυσιολογικά επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και στον κορεσμό. Περιέχουν επίσης πρωτεΐνες και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, απαραίτητες για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Ένα φλιτζάνι φασόλια περιέχει 11,3 γρ.φυτικών ινών και περίπου 200 θερμίδες, ενώ τα 5-6 ντολμαδάκια γύρω στις 190, προερχόμενες κυρίως από υδατάνθρακες και λίπος. Όσοι πάσχετε από κολίτιδα, καταναλώστε μια, εφόσον το θέλετε, μια μικρή ποσότητα (πχ 1 κουταλιά της σούπας) και αποφύγετε την παράλληλη κατανάλωση λαχανικών, γιατί θα σας προκαλέσουν φούσκωμα.
Λαγάνα
Η λαγάνα, το παραδοσιακό ψωμί της Καθαράς Δευτέρας, φτιάχνεται από μαλακό αλεύρι και μαγιά και η κάθε φέτα έχει γύρω στις 80 θερμίδες. . Και σε αυτό θα πρέπει να είσαστε προσεκτικοί και να μην καταναλώσετε περισσότερες από 1-2 φέτες.
Ταραμοσαλάτα
Η ταραμοσαλάτα εκτός του ότι είναι ιδιαίτερα εύγευστη, είναι και εξαιρετικά πλούσια σε φώσφορο και κάλιο. Προσοχή όμως γιατί περιέχει πολλές θερμίδες εξαιτίας της μεγάλης περιεκτικότητας σε λάδι. Καλό είναι να μην ξεπεράσετε τις 1-2 κουταλιές της σούπας.
Ελιές
Οι ελιές είναι πλούσιες σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, που δρουν ευεργετικά στην καρδιά και στα αγγεία, καθώς αυξάνουν την «καλή» χοληστερόλη. 6 ελιές παρέχουν 48 θερμίδες, όσο δηλαδή και 1 κουταλάκι του γλυκού λάδι.
Ποτό
Η ημέρα επιβάλλει ούζο το οποίο μπορείτε να καταναλώσετε άφοβα αν δεν ξεπεράσετε τα 4-5 δάχτυλα, αν και είναι καλύτερα να προτιμήσετε το κρασί όπου μπορείτε να καταναλώσετε 2-3 ποτηράκια. Το κρασί, συμβάλλει στην καλή λειτουργία της καρδιάς, κυρίως λόγω της ρεσβερατρόλης, αντιοξειδωτικής ουσίας που βρίσκεται στο φλοιό των κόκκινων σταφυλιών. Το ένα ποτηράκι κρασί περιέχει γύρω στις 70 θερμίδες.
Χαλβάς
Ο χαλβάς, το παραδοσιακό γλυκό της ημέρας, προσφέρει στον οργανισμό σίδηρο, μαγγάνιο, φώσφορο και ασβέστιο. Αποτελεί επίσης πηγή «καλών» μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, χωρίς καθόλου χοληστερίνη. Είναι πλούσιος σε φυτικές πρωτεΐνες και βιταμίνες Β και Ε που βελτιώνουν την καρδιαγγειακή και την εγκεφαλική λειτουργία. Μία μερίδα χαλβά μπορεί να καταναλωθεί χωρίς τύψεις ακόμα και αν ακολουθείτε κάποιο πρόγραμμα αδυνατίσματος. Μην ξεχνάτε όμως ότι μία μερίδα χαλβά είναι περίπου 2 δάχτυλα! Καλό θα είναι επίσης να τρώγεται σαν ξεχωριστό γεύμα (πχ το απόγευμα) και όχι σαν επιδόρπιο.
Επιπλέον συμβουλές
• Αποφύγετε τις τηγανιτές πατάτες και αντικαταστήστε με πατάτες φούρνου ή βραστές (πχ πατατοσαλάτα με κάπαρη και κρεμμύδι).
• Μετριάζουμε το λάδι που χρησιμοποιούμε στα «λαδερά» φαγητά της ημέρας (πχ ντολμαδάκια κτλ) ώστε στη μερίδα μας να μην αντιστοιχούν πάνω από 1-2 κουταλιές ελαιόλαδο.
Συνοψίζοντας, τηρείστε το έθιμο της Καθαράς Δευτέρας, η οποία στην πραγματικότητα συνδέεται με την ξεκούραση του οργανισμού από το κρέας της Αποκριάς. Τα φαγητά αυτής της ημέρας έχουν μεγάλη θρεπτική αξία, κρύβουν όμως και αρκετές θερμίδες. Καταναλώστε τις σωστές ποσότητες και απολαύστε, χωρίς τύψεις!
Καλή διασκέδαση!
Δαμβουνέλη Αλεξάνδρα, Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, PGDip Διατροφής Αθλητών
www.facebook.com/pages/Δαμβουνέλη-Αλεξάνδρα-Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
http://www.myworld.gr/
