Η νόσος εντοπίζεται κυρίως στα ακάλυπτα μέρη του σώματος, στα άνω και κάτω άκρα, στις φτέρνες, στους γλουτούς, στη μύτη και στα αυτιά. Το δέρμα εμφανίζει οίδημα με ερυθροϊώδη χροιά, οζίδια και έλκη, με αιμωδίες, αίσθημα καύσου, πόνου και κνησμού. Οι βλάβες επουλώνονται με αργό ρυθμό σε διάστημα 2-3 εβδομάδων, χωρίς να αφήνουν ουλή. Προσβάλλονται κυρίως γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι και επαγγελματίες που ασχολούνται με τον πάγο (παγοποιοί, εργάτες υγρών αερίων και ξηρού πάγου) καθώς και άτομα που εργάζονται ή αθλούνται στην ύπαιθρο (στρατιώτες, δύτες και ορειβάτες).
Τα χείμετλα αντιμετωπίζονται κυρίως με την λήψη προφυλακτικών μέτρων, δηλαδή την αποφυγή του κρύου, την χρήση κατάλληλων ενδυμάτων, γάντια, κάλτσες, σκουφιά κ.α.
Στην οξεία φάση συνιστάται παραμονή στο κρεβάτι και ανύψωση του μέλους που έχει το πρόβλημα, τοπικές μαλάξεις με χρήση μαλακτικών που βελτιώνουν την κυκλοφορία, λήψη βιταμινών C, D και ασβεστίου καθώς και φαρμακευτική αγωγή με αγγειοδιασταλτικά. Συνιστάται επίσης η διακοπή του καπνίσματος γιατί η νικοτίνη μειώνει την θερμοκρασία και προκαλεί αγγειοσύσπαση.
Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που δημιουργείται από το χιόνι και το κρύο είναι τα κρυοπαγήματα που προκαλούνται από απότομη επίδραση του ψύχους -2ο έως -10ο C, δηλαδή θερμοκρασία που καταψύχονται οι ιστοί και δημιουργούνται κρύσταλλοι μέσα στα κύτταρα. Παράγοντες που επιδεινώνουν το νόσημα είναι η υγρασία, κυκλοφορικές διαταραχές και η ιδιοσυγκρασία του ατόμου.
Τα κρυοπαγήματα ανάλογα με την βαρύτητά τους ταξινομούνται όπως και τα εγκαύματα σε 1ου ,2ου , 3ου και 4ου βαθμού. Χαρακτηρίζονται από οίδημα και υπεραιμία της περιοχής με φυσαλίδες, διαβρώσεις, εξελκώσεις, νέκρωση ιστών και τέλος γάγγραινα. Συνυπάρχει δε κνησμός και καύσος. Οι βλάβες εντοπίζονται κυρίως στα ακάλυπτα μέρη του σώματος.
Η αντιμετώπιση των κρυοπαγημάτων γίνεται με γρήγορη επαναθέρμανση του πάσχοντος μέλους σε νερό 38ο C και με χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής με αναλγητικά, λευκώματα, αντιβιοτικά και αγγειοδιασταλτικά φάρμακα.
Το φαινόμενο Raynaud προκαλείται από το ψύχος και σπανιότερα από ψυχικό stress και χαρακτηρίζεται από σύσπαση των μικρών αρτηριών και αρτηριδίων, που οδηγεί σε ωχρότητα του δέρματος, κυάνωση και ερυθρότητα.
Προσβάλλονται συνήθως τα δάκτυλα και των δύο χεριών συμμετρικά και σπανιότερα των ποδιών. Η αντιμετώπιση γίνεται με αποφυγή του ψύχους, της πίεσης στα δάκτυλα και της εναλλαγής θερμού - ψυχρού. Συνιστάται διακοπή του καπνίσματος και η χρήση αγγειοδιασταλτικών φαρμάκων καθώς και τοπικών μαλακτικών.
Η κνίδωση εκ ψύχους χαρακτηρίζεται από την αιφνίδια εμφάνιση εξανθήματος, πομφών με συνοδό καύσο και έντονο κνησμό μετά την παρατεταμένη έκθεση στο ψύχος ή σε ψυχρό νερό. Παρουσιάζεται κυρίως σε παιδιά και σε νεαρούς ενήλικες. Η νόσος αντιμετωπίζεται με αντισταμινικά αλλά η καλύτερη θεραπεία είναι η προφύλαξη από το ψύχος και το ψυχρό νερό.
Δρ. Πέννυ Εμμανουήλ
Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος
Διευθύντρια ΕΣΥ στο Γ.Ν. Παίδων Πεντέλης &
Α΄ Αντικυβερνήτης των Λεσχών Lions Ν. Ελλάδας και Νήσων
www.emmanouil.com.gr
http://www.on-news.gr/
