Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012

Κρεοφαγία και Σαρακοστιανή Νηστεία

Η θρησκευτική νηστεία αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για αποτοξίνωση του οργανισμού και αποκατάσταση σοβαρών παθολογικών προβλημάτων, που έχουν διογκωθεί τα τελευταία χρόνια, λόγω της εγκατάλειψης της παραδοσιακής μεσογειακής διατροφής και της κατάχρησης του κρέατος.

Τα πιο συχνά από τα παθολογικά αυτά προβλήματα είναι:

1. Μεταβολικές διαταραχές, όπως παχυσαρκία, αύξηση σακχάρου, χοληστερόλης LDL και ουρικού οξέως

Η περιεκτικότητα του κρέατος σε λίπος έχει σημαντικά αυξηθεί κατά τα τελευταία χρόνια, λόγω των μεθόδων εκτροφής που χρησιμοποιεί η σύγχρονη κτηνοτροφία. Συγκεκριμένα, το κρέας των σύγχρονων ζώων περιέχει αναλογικά πολύ περισσότερο λίπος σε σχέση με το κρέας των ζώων παραδοσιακής εκτροφής, λόγω των χρησιμοποιούμενων μεθόδων ταχείας πάχυνσης σε συνδυασμό με την καθιστική ζωή που επιβάλλεται στο ζώο από τις σύγχρονες μεθόδους κτηνοτροφίας.

Τα ποσοστά παχυσαρκίας, τα επίπεδα κακής χοληστερόλης LDL και σακχάρου αυξήθηκαν. Η καθημερινή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών που αφθονούν στο κόκκινο κρέας στο βούτυρο τις μαργαρίνες σε συνδυασμό με την υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και κακής ποιότητας φυτικών ελαίων που αφθονούν στα έτοιμα βιομηχανοποιημένα προϊόντα και τα αναψυκτικά, είναι υπεύθυνα για την αύξηση του ποσοστού των πασχόντων από τα παθολογικά αυτά προβλήματα. Η χαμηλή LDL χοληστερόλη συσσωρεύεται στο τοίχωμα των αγγείων με αποτέλεσμα την ανάπτυξη αθηροσκλήρυνσης, κακής άρδευσης ζωτικών οργάνων, στεφανιαίας νόσου, νεφρικής ανεπάρκειας, εγκεφαλικών επεισοδίων, στυτικής ανδρικής δυσλειτουργίας, πρόωρης γήρανσης. Το αυξημένο σάκχαρο μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε μια ποικιλία ζωτικών οργάνων, όπως είναι η καρδιά, ο εγκέφαλος, τα νεφρά, τα αγγεία, τα νεύρα, το δέρμα, τα μάτια, το γεννητικό σύστημα. Το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, ορισμένες παράμετροι (π.χ. κοιλιακή παχυσαρκία, κακή κληρονομικότητα, χαμηλή καλή χοληστερόλη HDL) επιδεινώνουν τις παθολογικές συνέπειες από την εκτροπή του μεταβολισμού του σακχάρου και της χοληστερόλης.

Το ουρικό οξύ, παράγεται στον οργανισμό κατά τον μεταβολισμό των πουρινών, οι οποίες αφθονούν στο κρέας και ορισμένα βιομηχανοποιημένα προϊόντα του (π.χ. αλλαντικά). Η υπερουριχαιμία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στις αρθρώσεις και στα νεφρά.

2. Αυξημένη συσσώρευση τοξικών ουσιών στον οργανισμό

Κατά τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αρκετές μελέτες που αφορούν την δίοδο στην τροφική αλυσίδα των βιομηχανικών χημικών ουσιών, των τοξικών ουσιών από τα κατάλοιπα των βιομηχανικών αποβλήτων, των εντομοκτόνων παρασιτοκτόνων μυκητοκτόνων, που χρησιμοποιούνται στην γεωργία. Αρκετές φορές οι ουσίες αυτές μολύνουν τις ζωοτροφές, οι οποίες, ως γνωστόν, δεν πλένονται πριν την κατανάλωσή τους από το εκτρεφόμενο ζώο και έχουν τάση συσσώρευσης σε οργανισμούς που ευρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας. Πολλές από τις ουσίες αυτές είναι λιποδιαλυτές, αποθηκεύονται στο λιπώδη ιστό και τελικώς αθροίζονται σε υψηλές συγκεντρώσεις στα ζώα που τρέφονται με τις μολυσμένες τροφές και στα ζωικά τους προϊόντα (π.χ. γάλα). Η άθροιση τοξικών ουσιών είναι αυξημένη και στα ψάρια, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες. Η τακτική αφόδευση που προάγεται από την φυτοφαγική διατροφή, απάγει τα καρκινογόνα από το έντερο με μεγαλύτερο ρυθμό συγκριτικά με την κρεοφαγία, φαινόμενο στο οποίο οφείλεται, σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες η μειωμένη επίπτωση καρκινωμάτων του εντέρου σε χορτοφάγους, με βάση επιδημιολογικές μελέτες.

3. Νοσήματα του πεπτικού, όπως η χολολιθίαση, η δυσκοιλιότητα, οι αιμορροΐδες

α. Χολολιθίαση

Στην χολολιθίαση αναπτύσσονται λίθοι χολής. Η κρεοφαγία, η πτώση της ημερήσιας κατανάλωσης φυτικών ινών και η αύξηση της κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών ενοχοποιούνται για την αύξηση της επίπτωσης της χολολιθίασης στο σύγχρονο κόσμο.

β. Δυσκοιλιότητα - Αιμορροΐδες

Στην δυσκοιλιότητα, οι κενώσεις προκαλούν υπερβολική προσπάθεια κατά την αφόδευση ή ο ασθενής έχει συστηματικά δύο ή λιγότερες κενώσεις την εβδομάδα. Η νόσος των αιμορροΐδων χαρακτηρίζεται από διάταση και συμφόρηση του αγγειακού πλέγματος της περιοχής του εντέρου. Η ομαλή λειτουργία του εντέρου έχει άμεση σχέση με το ποσό των φυτικών ινών που περιέχεται σε μια ισορροπημένη διατροφή. Τα όσπρια, το ψωμί ολικής άλεσης, τα πλήρη δημητριακά που είναι πλούσια σε ίνες, ήταν η βασικότερη πηγή θερμιδικής πρόσληψης στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, με αποτέλεσμα τα προβλήματα αυτά να ήταν σπάνια κατά το παρελθόν. Όταν το κρέας αποτελεί την βασική καθημερινή πηγή θερμιδικής πρόσληψης, η πιθανότητα εμφάνισης των παθολογικών αυτών προβλημάτων, αυξάνεται.

4. Ανθεκτικές λοιμώξεις και προβλήματα γονιμότητας

Η κατάχρηση των αντιβιοτικών που χρησιμοποιούνται για να προλαμβάνουν τις λοιμώξεις των ζώων που συνωστίζονται κατά την σύγχρονη εκτροφή, προκαλούν σημαντική αύξηση της αντοχής των μικροβίων και νέες επιθετικές λοιμώξεις, ενώ οι ορμόνες που χρησιμοποιούνται στην εντατική εκτροφή έχουν συνδεθεί σε μελέτες, με ορισμένα καρκινώματα και προβλήματα υπογονιμότητας.

5. Νόσος GREUTZFELDT JAKOB

Κατά τα τελευταία χρόνια μία σπάνια νευρολογική νόσος που σχετίζεται με την κατανάλωση βοδινού κρέατος, η νόσος GREUTZFELDT JAKOB, μονοπώλησε τα media. H νόσος χαρακτηρίζεται από μη αναστρέψιμη νευρολογική εκφύλιση, αστάθεια, έκπτωση εγκεφαλικών λειτουργιών. Πυροδοτείται από παθογόνους παράγοντες που ονομάζονται πριόνια (prions) και επάγουν μετατροπή φυσιολογικής εγκεφαλικής πρωτεΐνης σε παθολογική ισομορφή. Οφείλεται σε κατανάλωση μολυσμένου βοδινού κρέατος από ζώα που πάσχουν από σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών (νόσος τρελλών αγελάδων). Η νόσος των τρελλών αγελάδων στα ζώα προέρχεται μετά από κατανάλωση ακατάλληλης ζωοοτροφής που περιέχει υλικό από μολυσμένα ζώα.

Η θρησκευτική νηστεία αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για επιστροφή σε παραδοσιακά μοντέλα διατροφής, στα οποία το κρέας είχε δευτερεύουσα μόνο αξία. Η καθαρτική δράση της νηστείας είναι πολύ σημαντική στις σύγχρονες συνθήκες της μαζικής κτηνοτροφίας. Συγκριτικές μελέτες ανάμεσα σε πληθυσμούς που ακολουθούν με συνέπεια τις ετήσιες θρησκευτικές νηστείες και πληθυσμούς που καταναλώνουν κόκκινο κρέας σε καθημερινή βάση ανέδειξαν ότι οι «κρεοφάγοι» έχουν μικρότερο μέσο όρο ζωής.

Τι πρέπει να γνωρίζετε επιπρόσθετα κατά την περίοδο της νηστείας:

• Δώσετε έμφαση στην συχνή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, ψωμιού και ζυμαρικών ολικής άλεσης που δεν πρέπει να λείπουν από το τραπέζι σας σε καθημερινή βάση και πείτε όχι στην κατάχρηση των οστρακοειδών. Η κατάχρηση οστρακοειδών μπορεί να προκαλέσει αυξήσεις του ουρικού οξέος και της χοληστερόλης σε ευαίσθητα άτομα.

• Να έχετε στο τραπέζι σας μία ποικιλία φυτικών προϊόντων και να αποφεύγετε τις διατροφικές εμμονές.

• Μην αυξήσετε την συνολική κατανάλωση των ημερήσια προσλαμβανόμενων θερμίδων με την κατανάλωση πλούσιων σαλτσών και άφθονου ψωμιού. Η υπερβολική κατανάλωση ψωμιού και σαλτσών κατά την διάρκεια της νηστείας είναι συχνά φαινόμενα στην Ελλάδα και μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του σωματικού βάρους με δυσμενή αποτελέσματα.

• Αυξήσετε το καθημερινό περπάτημα.

• Μειώστε την χρήση ουσιών τύπου cola και αλκοόλ.

• Μειώστε τα έτοιμα snack και τα τυποποιημένα γεύματα.

• Μειώστε την κατανάλωση ζάχαρης.

• Εάν πάσχετε από χρόνια νοσήματα πρέπει η νηστεία να είναι συμβατή με το είδος των νοσημάτων από τα οποία πάσχετε.

• Αυστηρά προγράμματα νηστείας στις έγκυες πολλές φορές δεν συνιστώνται.

Dr. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος

www.ygeiaonline.gr
http://www.on-news.gr/