Κατακλύστηκε χθες το μεσημέρι η αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Παλαμά
από γονείς και παιδιά, που πήραν μέρος στην εκδήλωση του Δημοτικού Οργανισμού
Πολιτισμού, Αθλητισμού και Προσχολικής Αγωγής (ΔΟΠΑΠΑΠ) για «Τα έθιμα του
Λαζάρου».
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι ιερείς του Παλαμά, ο
αντιδήμαρχος κ. Δημ. Πάτας, ο πρόεδρος της Δ.Κ. Παλαμά κ. Βασ. Ντίνας,
δημοτικοί και τοπικοί σύμβουλοι.
Η αίθουσα γέμισε χρώματα από τα δεκάδες στολισμένα καλάθια, καθώς και
μουσική και τραγούδια λαζαριάτικα από τα κορίτσια της παιδικής και νεανικής
χορωδίας του Δημοτικού Ωδείου Παλαμά.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό του αντιδημάρχου κ. Πάτα (υπεύθυνου για
θέματα εκπαίδευσης και ποιότητας ζωής) και του προέδρου του ΔΟΠΑΠΑΠ κ. Απ.
Τσερέπη, και συνεχίστηκε με την παρουσίαση εθίμων και τη σημασία τους -από
διάφορα μέρη του ελλαδικού χώρου- από την εκπαιδευτικό Δραματικής Τέχνης κ.
Γεωργία Καλογήρου.
Η χορωδία του ΔΩΠ τραγούδησε βυζαντινά κάλαντα του Λαζάρου και σύγχρονα
κάλαντα από την Κέρκυρα, την Καρδίτσα και τον Παλαμά.
Μετά το τέλος της εκδήλωσης, τριμελής επιτροπή αξιολόγησε και βαθμολόγησε
τα στολισμένα καλάθια, από τα οποία βραβεύτηκαν τα τρία καλύτερα.
Οι Λαζαρίνες
Εν τω μεταξύ, από το πρωί χθες, όπως κάθε χρόνο, βγήκαν οι Λαζαρίνες στις
γειτονιές του Παλαμά. Μικρά και μεγαλύτερα κορίτσια, έβαλαν τα καλά τους ρούχα,
πήραν το στολισμένο από την προηγούμενη μέρα καλαθάκι τους και το δίχρωμο
περίτεχνο «λαζαρόξυλο» και είπαν τα τοπικά κάλαντα το Λαζάρου…
«Σήμερα έρχεται ο Χριστός ο επουράνιος Θεός / και
εις την πόλη Θηθανία Μάρθα κλαίει και Μαρία / Μάρθα κλαίει τον αδερφό της φίλο
και εγκαρδιακό της / Την ημέρα την Τετάρτη κίνησε ο Χριστός για να ΄ρθει / Τότε
Μάρθα και Μαρία βγήκαν απ’ τη Βηθανία / Το Χριστό παρακαλούσαν και στα πόδια
τον φιλούσαν / Αν θα ήσουν δω Χριστέ μας
δεν θα πέθαινε ο αδερφός μας…».
Οι Λαζαρίνες, είναι οι «κολλητές» φιλενάδες από την πολύ μικρή ηλικία.
Στις παλιότερες γενιές, οι Λαζαρίνες ήταν κάτι σαν αδερφές για όλη τους τη ζωή.
Αυτό το έθιμο, ένωνε με έναν περίεργο τρόπο την παρέα που έλεγε τα κάλαντα του
Λαζάρου. Ακόμα και σήμερα, πολλές γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, θα πουν «βρήκα
τη λαζαρίνα μου σήμερα και έμαθα νέα» ή «τι κάνει η λαζαρίνα μου;».
Ήταν συνήθως δύο, άλλοτε τρία ή και περισσότερα κορίτσια, πάντα τα ίδια,
που κάθε χρόνο μαζί στολίζανε το καλάθι με πασχαλίτσες, αγριολούλουδα και άλλα
λουλούδια της εποχής, μαζί έλεγαν του Λαζάρου τα κάλαντα την επόμενη μέρα. Και
για να στολίσεις ένα καλάθι τον παλιό καιρό χρειάζονταν χρόνος και κόπος. Και
φυσικά μεράκι και αγάπη για το έθιμο. Ήταν ολόκληρη τέχνη το στόλισμα του
καλαθιού που θα κρατούσαν οι Λαζαρίνες…
Μαζί με τις Λαζαρίνες του Παλαμά, ήταν πάντα και ένα τουλάχιστον αγόρι,
που με μια μακριά μαγκούρα προφύλασσε τις Λαζαρίνες από τα σκυλιά καθώς η ομάδα
περιδιάβαινε τις γειτονιές. Γι’ αυτό και το αγόρι το ονόμαζαν «σκυλομάγκο».
Ημέρα Πέμπτη τραγουδούσαν το Λάζαρη στον Παλαμά, σε άλλα χωριά την
Παρασκευή, ενώ σε άλλες περιοχές το Σάββατο, ημέρα της Ανάστασης του Λαζάρου.
Σήμερα, το έθιμο έχει απλουστευτεί και έχασε αρκετά το νόημά του, αλλά
κρατάει ακόμα -ως αναπαράσταση κι όχι τόσο ως βίωμα- σε πολλά χωριά του κάμπου
μας.
Οι Λαζαρίνες στο δήμαρχο
Πολλές ήταν οι Λαζαρίνες που πέρασαν χθες από το Δημαρχείο του Παλαμά και
τραγούδησαν στο δήμαρχο κ. Πατσιαλή, στους αντιδημάρχους και στους υπαλλήλους.
Φυσικά, αυγό δεν είχαν στο δημαρχείο να βάλουν στο στολισμένο καλάθι τους, αλλά
δεν έλειψαν τα φιλοδωρήματα και οι ευχές προς τις Λαζαρίνες. Άντε… και του χρόνου!
