Τρίτη 10 Απριλίου 2012

Πάσχα στη Λίμνη Πλαστήρα- Έθιμα και διαδρομές στη φύση




του ανταποκριτή μας Α. Ζώη

Υπάρχει μια περιοχή στο νομό Καρδίτσας, όπου το απαράμιλλου κάλλους φυσικό περιβάλλον, η "ευωδιά" της φύσης και ο πλούτος των θρησκευτικών και άλλων μνημείων είναι σε απόλυτη αρμονία με την αυθεντική φιλοξενία των κατοίκων. Ο λόγος για τη Λίμνη Πλαστήρα, που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 25 χλμ δυτικά της πόλης της Καρδίτσας, σε υψόμετρο 800 μέτρων, μέσα σ' ένα έξοχο περιβάλλον.

Αυτή η περιοχή συγκεντρώνει και το φετινό Πάσχα τις προτιμήσεις πολλών επισκεπτών, αν και η οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με τις αρνητικές καιρικές προγνώσεις, ενδέχεται ν' ανατρέψουν τα σχέδια ορισμένων.

Όπως εξηγεί, με δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος των ξενοδόχων της Λίμνης Πλαστήρα, Γιάννης Βασιλάκος, αυτή τη στιγμή οι κρατήσεις είναι στο 80%, υπάρχει ωστόσο έντονο ενδιαφέρον και αναμένεται να υπάρξει πληρότητα μέσα στις επόμενες ημέρες.

Σύμφωνα, μάλιστα, με τον ίδιο, λόγω της οικονομικής κρίσης οι τιμές ενοικίασης των δωματίων έχουν προσαρμοστεί ανάλογα, με αποτέλεσμα οι μειώσεις σε σχέση με πέρυσι να φτάνουν έως και 35%.

Όσον αφορά την προέλευση των επισκεπτών, ο κ. Βασιλάκος τονίζει πως ένα ποσοστό περίπου 60% προέρχεται από την Αττική.

--------------------------------------------

Τα έθιμα της Πασχαλιάς στην περιοχή

---------------------------------------------

Το Πάσχα, η μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης γιορτάζεται με έντονο το χρώμα της παράδοσης. Από τα πασχαλινά έθιμα, πέραν του παραδοσιακού οβελία και των άλλων γνωστών που επιβάλλει η μέρα, στην περιοχή Πλαστήρα ξεχωρίζουν τα εξής έθιμα:

Το κάψιμο του αφανού

Το βράδυ της Ανάστασης και την ώρα που ο παπάς δίνει το Άγιο φως, οι νέοι του χωριού βάζουν φωτιά στον "αφανό", το ομοίωμα του Ιούδα, μια μεγάλη θημωνιά με κέδρα, και ψέλνουν το "Χριστός Ανέστη".

Το έθιμο που συμβολίζει την ανάσταση και ανάληψη του Χριστού στον ουρανό, παραμένει ζωντανό στα χωριά Μορφοβούνι - Μεσενικόλα - Κρυονέρι, Νεοχώρι κ.α.

Ο διπλός χορός

Το απόγευμα της Κυριακής της Λαμπρής, μετά τον εσπερινό της αγάπης, οι κάτοικοι του χωριού σχηματίζουν τέσσερις χορούς: δύο οι γυναίκες και δύο οι άνδρες. Πρώτος σέρνει το χορό ο παπάς της ενορίας, ενώ οι χορευτές τραγουδούν ένα ειδικό, αναστάσιμο τραγούδι, το "Σήμερα Χριστός Ανέστη". Σταδιακά, οι δύο κύκλοι των ανδρών και των γυναικών γίνονται ένας, καθώς οι χορευτές σταυρωτά "διπλώνουν" το χορό και μετά τον "ξεδιπλώνουν". Καθ' όλη τη διάρκεια αυτών των χορών, οι συμμετέχοντες τραγουδούν οι ίδιοι και μετά ακολουθεί χορός με παραδοσιακές ορχήστρες.

Ο διπλός χορός πραγματοποιείται κυρίως στο Μορφοβούνι.

Τα σίγνα

Πρόκειται για ένα καθαρά θρησκευτικό έθιμο, κατά το οποίο, τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, μετά τη λειτουργία, σχηματίζεται πομπή με τα λάβαρα, τις εικόνες, τα εξαπτέρυγα, τον ιερέα και τους ψάλτες, ενώ ακολουθούν οι πιστοί με τις λαμπάδες.

Η πομπή κάνει τον κύκλο του χωριού ψέλνοντας, εν χορώ, το "Χριστός Ανέστη", ενώ στις εισόδους του χωριού ψέλνονται δεήσεις. Έτσι, σύμφωνα με την παράδοση, ξορκίζεται το κακό.

Το έθιμο απαντάται κυρίως στα χωριά της ανατολικής πλευράς του Νομού.

----------------------------------------

Ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον

----------------------------------------

Η λίμνη δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950 και φέρει το όνομα του εμπνευστή του έργου, Νικόλαου Πλαστήρα. Πριν από τη δημιουργία της λίμνης, η περιοχή της Νεβρόπολης ήταν ένα εύφορο οροπέδιο. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, χιλιάδες λάτρεις της φύσης και του λαϊκού πολιτισμού ανακαλύπτουν την ομορφιά της περιοχής και τη μοναδικότητά της.

Μάλιστα, οι δεκάδες επενδύσεις φορέων και ιδιωτών, την τελευταία κυρίως δεκαετία, μετέτρεψαν την περιοχή της λίμνης σε περιζήτητο τουριστικό προορισμό και πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών, όλες τις εποχές του έτους.

Η περιήγηση περιμετρικά της λίμνης Πλαστήρα καλύπτει απόσταση περίπου 55 χλμ. και προσφέρει μια εμπειρία μοναδική στον επισκέπτη, καθώς η ποικιλομορφία του τόπου, σε συνδυασμό με τη γαλήνη του φυσικού τοπίου, προσφέρονται για αναψυχή και πνευματική ανάπαυση.

Ο επισκέπτης, σύμφωνα με στοιχεία της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας (πρώην Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Καρδίτσας), μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε δεκάδες ξενοδοχεία και ξενώνες της περιοχής προκειμένου να περάσει μερικές ημέρες ηρεμίας και ξεκούρασης στην περιοχή, να γνωρίσει τους φιλόξενους κατοίκους των χωριών γύρω από τη λίμνη, να ασχοληθεί με το ψάρεμα, την ορειβασία, την τοξοβολία, την ποδηλασία και τα υδάτινα σπορ, να επισκεφθεί τα μοναστήρια και άλλα αξιοθέατα, να γνωρίσει τα ήθη και τα έθιμα του τόπου, συμμετέχοντας σε κάποιο από τα τοπικά πανηγύρια, αλλά και να γευτεί τα πλούσια εδέσματα και το γευστικό τοπικό κρασί.

-------------------------------------------

Τρεις διαδρομές οδηγούν στη λίμνη

--------------------------------------------

Με αφετηρία την πόλη της Καρδίτσας, ο επισκέπτης μπορεί να επιλέξει μια από τις τρεις διαδρομές, που οδηγούν στη λίμνη. Αν και η απόσταση που χωρίζει την ανατολική πλευρά της λίμνης από τη δυτική είναι πολύ μικρή, οι υψομετρικές τους διαφορές είναι μεγάλες, με αποτέλεσμα, σε μια περιμετρική περιήγηση, ο επισκέπτης ν' ανακαλύπτει διαφορετικά σε ομορφιά και φυσικό περιβάλλον τοπία.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαδρομή, Καρδίτσα - Μητρόπολη - Μοσχάτο - Λίμνη Ν. Πλαστήρα, γνωστή ως ανατολικός παραλίμνιος (δρόμος).

Εννέα χιλιόμετρα από την Καρδίτσα, στην είσοδο του χωριού Μητρόπολη, η αριστερή κατεύθυνση του δρόμου, οδηγεί στον ανατολικό παραλίμνιο. Το τμήμα αυτό της λίμνης, παρόλο που δεν υστερεί σε φυσικό κάλλος, παρουσιάζει μικρότερη τουριστική ανάπτυξη σε σχέση με το δυτικό τμήμα.

Τρία χιλιόμετρα από τη Μητρόπολη βρίσκεται η αναρρυθμιστική λίμνη, ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Ν. Πλαστήρα, ταβέρνες, κέντρα αναψυχής και μέρος της αμπελουργικής ζώνης Μοσχάτου - Μεσενικόλα -Μορφοβουνίου.

Ανεβαίνοντας τρία χιλιόμετρα ψηλότερα, σε υψόμετρο 450 μέτρων, βρίσκεται το Μοσχάτο. Είναι χωριό με πλούσια αμπελουργική παράδοση, πανέμορφη θέα και τουριστική υποδομή. Πήρε το όνομά του από την ποικιλία σταφυλιών "μοσχάτο", που καλλιεργούταν στους αμπελώνες του χωριού, πριν από αρκετά χρόνια.

Ένα χιλιόμετρο πριν από το χωριό, πάνω στο δρόμο, υπάρχει μια μικρή, μονότοξη, πέτρινη γέφυρα, ενώ στο τέρμα της ανηφορικής διαδρομής- 18 χλμ. από την Καρδίτσα- σε περίοπτη θέση και υψόμετρο 800 μ. βρίσκεται η Ι.Μ. Κορώνας .

Η Μονή Κορώνας (Γενέσιον της Θεοτόκου) αποτελεί το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο της περιοχής. Ιδρύθηκε το 1123 επί Αυτοκράτορος Κομνηνού , αλλά ξαναχτίστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα. Οι τοιχογραφίες του καθολικού (1587 του μοναχού του Δανιήλ) είναι οι παλαιότερα χρονολογημένες των Αγράφων. Η Μονή είναι ανδρώα και επισκέψιμη συγκεκριμένες ώρες την ημέρα.

Ο δρόμος κάτω από τη Μονή (προπολεμική χάραξη Καρδίτσας - Αγρινίου) αποτελεί μία όμορφη, εναλλακτική διαδρομή, που συνδέει τα χωριά του Δήμου Πλαστήρα και την ανατολική με τη δυτική πλευρά της λίμνης.

Μερικές εκατοντάδες μέτρα νότια της Κορώνας βρίσκεται το Τσαρδάκι. Εδώ, ο επισκέπτης θα βρει ταβέρνες με πλούσια τοπικά εδέσματα, ξενώνα για τη διαμονή του και ποδηλατόδρομο για ν' απολαύσει τις βόλτες του γύρω από τη λίμνη.

Τρία χιλιόμετρα μετά το Τσαρδάκι συναντάει ο επισκέπτης την Πλαζ Λαμπερού, με τις μεγάλες ταβέρνες, τα τουριστικά περίπτερα, τα τοπικά προϊόντα και την όμορφη θέα στις βουνοκορφές των Αγράφων.

Είναι από τις πρώτες τουριστικές υποδομές της περιοχής και αποτελεί ένα κομβικό σημείο για τους επισκέπτες της Λίμνης. Δημιουργήθηκε στη δεκαετία του '90 και συνέβαλε καθοριστικά στην τουριστική ανάπτυξη του οροπεδίου.

Πολύ κοντά στην Πλαζ βρίσκεται ο Άγιος Αθανάσιος, οικισμός του Λαμπερού. Πρόκειται για ένα τουριστικά αναπτυσσόμενο οικισμό δίπλα στη λίμνη, με ταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχεία και τουριστική υποδομή σύγχρονων προδιαγραφών.

Η "Κοιμωμένη" των Αγράφων και οι άλλες βουνοκορφές της Πίνδου, που βρίσκονται στην απέναντι πλευρά, μοιάζουν σαν να έχουν "ξεπηδήσει" από κάποιο πίνακα ζωγραφικής, ιδίως κατά τη δύση του ήλιου.

Πέντε χιλιόμετρα ανατολικά του οικισμού (Κοντά στο Χωριά Καταφύγι) βρίσκεται η Ι. Μ. Πέτρας (1550 μ.Χ.), που είναι επισκέψιμη όλο το χρόνο.

Η διαδρομή από τον Άγιο Αθανάσιο συνεχίζει νότια και καταλήγει στην Καστανιά. Από εκεί, υπάρχει δυνατότητα επιστροφής στην Καρδίτσα ή εξερεύνησης κι άλλων διαδρομών.

Η διαδρομή που είναι γνωστή ως δυτικός παραλίμνιος (δρόμος) περιλαμβάνει τις περιοχές: Καρδίτσα - Μορφοβούνι - Λίμνη Ν. Πλαστήρα - Φράγμα.

Το τμήμα αυτό του οροπεδίου παρουσιάζει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Νεβρόπολης Αγράφων, με έδρα την Πεζούλα, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 30 χλμ. από την πόλη της Καρδίτσας.

Από τη Μητρόπολη, ακολουθώντας πορεία προς το Νεοχώρι και σε απόσταση 14 χλμ. αριστερά στη βουνοπλαγιά, βρίσκεται ο Μεσενικόλας. Δίπλα του είναι το Μαρφοβούνι, έδρα του δήμου Πλαστήρα και γενέτειρα του πατέρα του στρατηγού Νικόλαου Πλαστήρα.

Τόσο ο Μεσενικόλας όσα και το Μορφοβούνι διαθέτουν τουριστική υποδομή, πλούσια αμπελουργική παράδοσή, παραγωγή τσίπουρου και ποιοτικούς οίνους από ποικιλίες σταφυλιών που παράγονται στην οροθετημένη Αμπελουργική Ζώνη Ο.Π.Α.Π. Μοσχάτου - Μεσενικόλα - Μορφορβουνίου.

Στη συνέχεια της διαδρομής βρίσκεται το Κρυονέρι (27 χλμ. από την Καρδίτσα), το οποίο οδηγεί στο χωριό Κερασιά, με το νερόμυλο και τα μαντάνια στον ποταμό Κερασιώτη, το Μουζάκι, τα χωριά της Αργιθέας, της Άρτας και το νομό Τρικάλων.

Στη βουνοπλαγιά, μετά το Κρυονέρι και το νεόδμητο οικισμό Κουτσοδήμος, βρίσκονται τα Καλύβια Φυλακτής, μικρός οικισμός με έντονη τουριστική ανάπτυξη, ενώ σε μικρή απόσταση βρίσκονται και τα Καλύβια Πεζούλας, που αποτελούν το κομβικότερο σημείο της ευρύτερης περιοχής και ανεπτυγμένο τουριστικό κέντρο, με σύγχρονες υποδομές σ' όλους τους τομείς.

Ακολουθώντας τη δεξιά πορεία της διασταύρωσης, ο δρόμος οδηγεί στην Πεζούλα και τη Φυλακτή. Τα χωριά αυτά διαθέτουν ταβέρνες, καφενεία και σύγχρονους ξενώνες διαμονής.

Στην είσοδο της Πεζούλας υπάρχει παραδοσιακός νερόμυλος και νεροτριβή, ενώ στην κορυφή της Φυλακτής βρίσκεται η Ι. Μ. Αγίας Τριάδας (18ος αι). Από τη διασταύρωση πριν από την Πεζούλα, ο δρόμος οδηγεί στην ιστορική Νεράιδα, παραδοσιακό θέρετρο με τουριστική υποδομή και ανεπανάληπτη θέα.

Σε απόσταση περίπου 7 χλμ. από τη Νεράιδα, στη θέση Καραμανώλη (υψ. 1535 μ.), βρίσκεται το "Ορειβατικό Καταφύγιο Αγράφων", δυναμικότητας 24 κλινών και μερικές εκατοντάδες μέτρα απ' αυτό μικρή χιονοδρομική πίστα, ενώ σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και η Πλαζ Πεζούλας, όπου- μεταξύ άλλων- οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να νοικιάσουν υδροποδήλατα και άλλο εξοπλισμό για σπορ στα λίμνη, να κάνουν ορειβατικό ποδήλατο, να εξασκηθούν στην τοξοβολία κ.ά.

Πέντε χλμ. από τα Καλύβια Πεζούλας, δίπλα στη λίμνη, βρίσκεται ο Βοτανικός Κήπος Νεοχωρίου, που είναι επισκέψιμος όλο το χρόνο.

Κατηφορίζοντας μετά τον Μπελοκομύτη, ο επισκέπτης φτάνει στον ποταμό Καριτσιώτη, τα νερά του οποίου τροφοδοτούν τη Λίμνη Ν. Πλαστήρα. Στην απέναντι όχθη του ποταμού βρίσκεται το Εκπαιδευτικό Δάσος Μπελοκομύτη, έκτασης 5.680 στρ., με εύκολα προσπελάσιμα μονοπάτια, το φαράγγι Κερεντάν και η σπηλιά Γάκη, σε απόσταση περίπου τριών χλμ. από το δρόμο.


Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ