Παναγιώτης Μαυροειδής
Είναι
γνωστό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ της παραμονής στην ευρωζώνη και την ΕΕ.
Όχι μόνο απορρίπτει τις αβάσιμες κατηγορίες περί του αντιθέτου που
εξαπολύουν εναντίον του ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αλλά δηλώνει ότι θα κάνει ότι
μπορεί όχι μόνο για την παραμονή της Ελλάδας, αλλά και για τη σωτηρία
του ευρώ.
Πως
όμως θα συμβιβάσει ο ΣΥΡΙΖΑ την εντολή για ανατροπή του μνημονίου, με
την υπεράσπιση του ευρώ και της ΕΕ, όταν αυτός που έχει επιβάλλει τα
μνημόνια, είναι ακριβώς η ΕΕ και η ΕΚΤ με τη βοήθεια του ΔΝΤ; Είναι
δυνατόν άραγε να λες στους ευρωκράτες ‘’απαλλάξτε με από τα μνημόνια και
δώστε μας τα λεφτά των δόσεων, ώστε εμείς με κάποιο τρόπο να μπορούμε
να αποπληρώνουμε χρέος;’’
Εδώ υπάρχει ένα εφεύρημα,
για να συμβιβαστούν τα ασυμβίβαστα. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ απαντούν:
‘’Θα καταργήσουμε τα μνημόνια και θα επαναδιαπραγματευθούμε τη Δανειακή
Σύμβαση’’. Το τι εννοεί με την ‘’κατάργηση’’ θα το δούμε στη συνέχεια,
διότι δεν την εννοεί, αλλά προς το παρόν, ας το παραβλέψουμε, για να
κρίνουμε την βασιμότητα του διαχωρισμού ανάμεσα σε κατάργηση μνημονίου
και κατάργηση Δανειακής Σύμβασης.
Από
ουσιαστική άποψη, αυτό είναι αδύνατο και αστήρικτο. Το μνημόνιο
αποτελεί οικονομικό κοινωνικό πρόγραμμα που επιβάλλουν οι δανειστές, ως
προϋπόθεση για να συνεχίσει να δουλεύει η χρεομηχανή που περιγράφει η
Δανειακή Σύμβαση. Το μνημόνιο είναι ο ουσιώδης πυλώνας της Δανειακής
Σύμβασης. Και τα δύο μαζί διασφαλίζουν την πληρωμή των δανειστών και την
θυσία των μισθών και κοινωνικών αναγκών στο αδιέξοδο σχέδιο σωτηρίας
της ευρωζώνης.
Συγχρονισμός
με την αντιμνημονιακή τοποθέτηση του λαού σημαίνει άρνηση πληρωμής του
χρέους και απαίτηση διαγραφής. Είναι αδύνατο να υπάρχουν ταυτόχρονα
αξιοπρεπείς μισθοί και δημόσιες κοινωνικές πολιτικές και αποπληρωμή του
χρέους. Λέει ψέματα όποιος το ισχυρίζεται. Η στάση πληρωμών δεν
προϋποθέτει δήλωση αποχώρησης από την ευρωζώνη. Σημαίνει όμως διακοπή
χρηματοδότησης από την ΕΕ, που έχει συνέπεια την κατάρρευση των τραπεζών
και τη συνακόλουθη καθίζηση σε όλη την παραγωγική οικονομική
δραστηριότητα με κλείσιμο επιχειρήσεων και αδυναμία πληρωμών. Ένας
τρόπος απάντησης υπάρχει σε αυτό: Αυτοτέλεια νομισματικής πολιτικής,
εισαγωγή εθνικού νομίσματος, εθνικοποίηση τραπεζών, έλεγχος κινήσεων
κεφαλαίου, εθνικοποίηση μεγάλων επιχειρήσεων. Όλα αυτά σημαίνουν ότι
φεύγουμε από την ευρωζώνη και την ΕΕ, ως αφετηρία για ένα άλλο δρόμο
αντικαπιταλιστικού προσανατολισμού, σε συνεργασία και με άλλους λαούς,
μέσα και έξω από την Ευρώπη. Αυτός ο δρόμος, προϋποθέτει κοινωνικές
συμμαχίες διαφορετικές, στήριξη των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων και
κλονισμό της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας του κεφαλαίου. Όλα
αυτά, δεν υπάρχει μαγικός τρόπος να γίνουν με ‘’διμερή’’ τρόπο. Η θέση
του ΣΥΡΙΖΑ ότι είναι ενάντια σε ‘’μονομερείς ενέργειες’’ για το χρέος
και ότι θα κάνει ‘’διαπραγμάτευση’’, είναι κυριολεκτικά στον αέρα. Είναι
σα να αποκηρύσσει την εθνική αντίσταση και την αντιδικτατορική πάλη ή
μια απεργία ενάντια σε ένα εργοδότη. Η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος
χορτάτος, δεν γίνεται. Ο κύκλος δε γίνεται να τετραγωνιστεί…
Μήπως
όμως αρκεί να κάνουμε το βήμα της κατάργησης των μνημονίων; Χωρίς
σχεδιασμό και συνειδητή προετοιμασία του επόμενου και των υπόλοιπων
βημάτων και πριν από όλα της εξόδου από την ευρωζώνη, θα πάμε σε μια
απίστευτη καταστροφή, ειδικά δε αν αυτό γίνει από μια ‘’κυβέρνηση με
πυρήνα τις δυνάμεις της αριστεράς’’, θα την χρεωθεί η αριστερά με
ανυπολόγιστες συνέπειες.
Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ το γνωρίζουν αυτό.
Έχοντας
αποφασίσει να μην προετοιμαστούν για αναμέτρηση με στόχο την ανατροπή
μνημονίων και χρέους, αναπροσαρμόζουν και τη θέση για ‘’κατάργηση του μνημονίου’’. Αυτή αντικαθίσταται με τη θέση για ‘’κατάργηση εκείνων των μέτρων του μνημονίου, που οδηγούν σε περαιτέρω μειώσεις μισθών’’. Κάνουν μια προσπάθεια να ξεχωρίσουν θεσμικές ρυθμίσεις
του μνημονίου που δεν έχουν άμεση οικονομική επίπτωση στην εκπλήρωση
των οικονομικών υποχρεώσεων έναντι των δανειστών. Οι διεκδικήσεις θα
είναι στα όρια που είχαν και τα παρακάλια της Λ. Κατσέλη στο πρώτο
Μνημόνιο. Δηλαδή, να μην καταργηθεί η ΕΓΣΣΕ, να ακυρωθεί η κατάργηση της
μετενέργειας και άλλα παρόμοια. Είναι αυτά που ήδη έχει θέσει και ο
νυν Υπουργός Εργασίας, τα θέτει και ο Βενιζέλος στα δικά του επτά
σημεία ‘’επαναδιαπραγμάτευσης’’ και σε σημαντικό βαθμό δήλωσε ήδη
πρόθυμος και ο ΣΕΒ. Την ίδια στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθαρίζει όσο πιο σιγανά
μπορεί πως δεν μπορεί να υποσχεθεί ανατροπή των οικονομικών μέτρων που
έχουν ρημάξει τον κόσμο. Έτσι ο Π. Λαφαζάνης δηλώνει πως δεν είναι
‘’έτοιμος να απαντήσει ποιος πρέπει να είναι ο κατώτατος μισθός’’, ο Γ.
Σταθάκης διευκρινίζει πως ‘’δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή των μισθών
στα προ του 2009 επίπεδα’’, αλλά και ότι ‘’δεν μπορεί να αυξηθεί το
επίδομα ανεργίας’’. Τα δε ‘’χαράτσια’’, θα επανεξεταστούν σε ότι αφορά
τους πολύ φτωχούς και ανέργους και βλέπουμε. Μετά από όλα αυτά το
σύντομο ανέκδοτο ‘’όχι στο μνημόνιο, ναι στο ευρώ’’, καθίσταται και
μακάβριο…
Πως εξηγείται άραγε αυτή η δογματική προσήλωση του ΣΥΡΙΖΑ στην υπεράσπιση της ευρωζώνης και της ΕΕ;
Είναι συνδυασμός πολλών παραγόντων.
Υπάρχει η ιδεοληψία της ‘’ευρωπαϊκής αριστεράς’’, που πάντα αναγόρευε την καπιταλιστική διεθνοποίηση σε μέτρο της προόδου, έναντι της …καθυστέρησης.
Είναι έκφραση βαθύτερων πολιτικών χαρακτηριστικών αυτού του ρεύματος για υποταγή στις πολιτικές μορφές οργάνωσης της εξουσίας του κυρίαρχου μπλοκ αστικών συμφερόντων
στην Ελλάδα. Με τον ίδιο τρόπο που η ‘’μεταρρυθμιστική’’ αριστερά, δεν
μπορεί να είναι ενάντια στο αστικό κράτος, αλλά να το βλέπει κυρίως ως ‘’πεδίο πάλης’’, αδυνατεί να είναι και κατά των ευρωκρατών και της πολυεθνικής πολιτικής επιβολής της αστικής τάξης.
Η στάση όμως υπεράσπισης του ευρώ από ΣΥΡΙΖΑ και ακόμη περισσότερο τη ΔΗΜΑΡ, συμπυκνώνει και άμεσα ιδιαίτερα συμφέροντα μεσαίων και ανωτέρων στρωμάτων της κρατικής και ευρωκρατικής μηχανής.
Τόσα χρόνια, ενώ αποτελούν πολιτικό και κοινωνικό κορμό αυτών των
πολιτικών δυνάμεων, θεωρούν ότι ζουν από την ύπαρξη της ΕΕ και τα
χρήματα της, αλλά και διαμορφώνουν τις πολιτικές της σε πολλούς τομείς.
(συντομευμένη εκδοχή του άρθρου στο ΠΡΙΝ 27/5/12)