Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2013

Μαϊντανός: σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Πετροσέλινο το ήμερο (Petroselinum sativum)
Πρόκειται περί του γνωστού σε όλους μαϊντανού ο οποίος έχει και άλλες κοινές ονομασίες, οι οποίες είναι: Μαντανός, Μανδανός ή Μαϊδανός, Περσέμολο, Περσίμουλο ή Περσίμολο, Κουδουμέντο, Μυρωδιά καί Μακεδονήσιο ή Μακεδονήσι. Στην Ήπειρο Μανδανίζι και στη Κεφαλληνία Περσίμολο.  Εκ των ανωτέρω η αρχαία εξ αυτών Πετροσέλινο, διεσώθη στην Ήπειρο. Το Μακεδονήσιο ή Μακεδονήσι, ονομάσθη από τον τόπο, διότι αυτό της Μακεδονίας, εκρίνετο ως άριστο, όπως μαρτυρεί ο Διοσκορίδης. Ανήκει εις την τάξη των Σκιαδανθών.
Το φυτό τούτο είναι ιθαγενές της δυτικής Ασίας, της βορείου Αμερικής και της νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Ελλάδος μη εξαιρούμενης. Κατά τον Διοσκορίδη δε «φύεται εν Μακεδονία εν αποκρήμνοις τόποις». Φυτρώνει αδιακρίτως σε όλα τα εδάφη, ακόμα και στους τοίχους, τα ερείπια και τα χαλικώδη ή πετρώδη μέρη.
Βοτανικοί χαρακτήρες.
 Είναι φυτό ποώδες, διετές, λείο, στίλβο και αρωματικό.
Το στέλεχος του είναι ραβδωτό και κλαδώδες. Έχει φύλλα τριγωνοειδή, ζωηρού πρασίνου χρώματος, με πολλές διαιρέσεις, επάνθηση κατά πετάσσους, περικάλυμμα με  1 - 3 φυλλάρια, άνθη υποκύανα μικρά με μακρούς μίσχους, που φθάνουν σε ύψος 0.50 - 0.80 εκατοστών ,και καρπούς υποκίτρινους και υποστρογγύλους.
Καλλιέργεια. Πολλαπλασιασμός.
Αυτός γίνεται διά της σποράς, ήτις επιτυγχάνεται καθ’ όλο το θέρος, συνήθως από Φεβρουάριο μέχρις Οκτώβριο, εφ’ όσον δεν επικρατεί ψύχος, απ’ ευθείας επί τόπου, εάν πρόκειται περί καλλιέργειας ειδικής γιά την φαρμακοποΐα. 
Το φύτρωμα των σπόρων είναι αργό.  Ένεκα της πολλαπλής αρτυματικής χρήσεώς του, καλλιεργείται σε όλους τους λαχανόκηπους.
Για την φαρμακευτική καλλιεργείται κατά προτίμηση Πετροσέλινον το σαρκόρριζο, διότι είναι πλέον εύρωστο, καρποφορεί αφθόνως και δίνει ωραίας ρίζες.
Εκλογή τον εδάφους.
Χρειάζεται πλούσιο, καλής ποιότητος, δροσερό και ευδιαπέραστο.

Προετοιμασία τον εδάφους.
Αυτό μαλακώνει με οργώματα κατά το μάλλον ή ήττον βαθέα, προ του τελευταίου σκορπίζουμε κοπριά, την οποίαν παραχώνουμε με το τελευταίο. Κατόπιν το έδαφος σβαρνίζεται καλώς, διά να ισοπεδωθεί και περνούμε με τον κύλινδρο για να σπάσουν οι βώλοι και να πιεστή το χώμα. Αυλακώνουμε με τον ιπποκίνητο αυλακωτή, κάνοντας αυλάκια 3—4 εκατοστών και απέχοντας 0.30 εκατ. έως 1 μ. εντός των οποίων σπέρνουμε εις τα πε τακτά. Μετά σκεπάζουμε τούς σπόρους με τον κύλινδρο.
Φροντίδες διδόμεναι εις την φυτεία.
Κρίνεται αναγκαίο καθ όλη την περίοδο της βλαστήσεως, να εξαφανίζονται όλα τα βλαβερά χόρτα, αντί να αναπτύσσονται, διά σκαλισμάτων και βοτανισμάτων. Κατά το θέρος πρέπει να ποτίζεται αφθόνως ή φυτεία, και να κόπτεται συχνάκις, προς επιβράδυνση της αναπτύξεως των ανθοφόρων μίσχων.
Συγκομιδή.
Εάν ή καλλιέργεια έχει ως σκοπό την παραγωγή φύλλων και ριζών, τότε η συγκομιδή αμφοτέρων τούτων λαμβάνει χώρα, περί το τέλος του φθινοπώρου.
Αφ’ ετέρου ή συλλογή των καρπών γίνεται κατά το επόμενο έτος, όταν αυτοί είναι ώριμοι, πρέπει όμως να τούς συλλέγουμε ευθύς ως ωριμάσουν, διότι οι πρώτοι αναφαινόμενοι ωριμάζουν προ των άλλων.
Χρησιμοποιούμενα μέρη.
Το στέλεχος, τα φύλλα, οι καρποί, και η ρίζα.
Πηγή: Θεραπευτικά φυτά-Μιχ. Δ. Καλλιφρονα-Αθήναι 1936