Έξαρση του Λοιμώδους Ερυθήματος σε παιδιά. Τι είναι η 5η νόσος και ποια τα συμπτώματα που προκαλεί;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Η πέμπτη νόσος ή το λοιμώδες ερύθημα είναι ήπια, μέτρια μεταδοτική νόσος που παρατηρείται συνηθέστερα σε παιδιά σχολικής ηλικίας.

Η πέμπτη νόσος ονομάζεται έτσι γιατί είναι η 5η από τις συνήθεις παιδικές λοιμώξεις που προκαλούν πυρετό και εξάνθημα. Οι άλλες είναι η ιλαρά, το ροδόχρουν εξάνθημα, η ερυθρά και η οστρακιά και μερικές φορές η ανεμευλογιά.

Συνήθως παρουσιάζει έξαρση το χειμώνα και την άνοιξη, αλλά μπορεί κάποιος να προσβληθεί από το λοιμώδες ερύθημα οποιαδήποτε εποχή του έτους.

Αιτιολογία: 
Ο αιτιολογικός παράγοντας είναι ο ανθρώπινος παρβοϊός Β19.

Ο παρβοϊός Β19 είναι μικρός ιός DNA που μπορεί να προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα νόσων που κυμαίνονται από το αυτοϊώμενο λοιμώδες ερύθημα μέχρι ανεπάρκεια του μυελού των οστών και εμβρυϊκό θάνατο.

Πώς μεταδίδεται;

Η μετάδοση πιστεύεται ότι γίνεται μέσω των αναπνευστικών εκκρίσεων από μολυσμένα άτομα. Ωστόσο, μπορεί να υπάρξει μετάδοση από τη μητέρα στο έμβρυο και να οδηγήσει σε αιμολυτική νόσο του νεογνού.



Ο ιός μεταδίδεται πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος.

Το λοιμώδες ερύθημα μπορεί να μεταδοθεί με την απευθείας επαφής ή από την εισπνοή αναπνευστικών εκκρίσεων του προσβεβλημένου ατόμου.

Η περίοδος της μολυσματικότητας είναι πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος.

Από τη στιγμή που θα παρουσιαστεί το εξάνθημα το άτομο δεν είναι πλέον φορέας της νόσου.

Ωστόσο, για όσο διάστημα υπάρχει το εξάνθημα, ίσως να είναι ασφαλέστερο να κρατήσετε το παιδί σας μακριά από οποιαδήποτε γυναίκα μπορεί να είναι έγκυος.

Συμπτώματα:

Η λοίμωξη είναι συχνά ασυμπτωματική (χωρίς συμπτώματα) ή υποκλινική (με ήπια συμπτώματα).

Οι ασθενείς εμφανίζουν μια σύντομη, ελαφριά νόσο.

Μετά από μία τυπική περίοδο επώασης ανάμεσα στις 4 και 14 ημέρες, εμφανίζονται τα ακόλουθα συμπτώματα:

• πυρετό,
• κακουχία,
• κεφαλαλγία
• Ένα εξάνθημα το οποίο συνήθως αναπτύσσεται 1 με 4 ημέρες αφ’ ότου κοκκινίσουν τα μάγουλα. Το εξάνθημα εμφανίζεται πρώτα στον κορμό και μετά στα άκρα. Έχει ερυθηματική μορφή (μοιάζει με κοκκινίλα) ή μορφή δαντέλας, ιδιαίτερα στα άκρα, και μπορεί να είναι πολύ πιο εμφανές μετά από ένα ζεστό μπάνιο. Το εξάνθημα συνήθως υπάρχει για 7 με 10 ημέρες
• κνησμό.
• Πόνος στις αρθρώσεις (σπανίως)

Η ερυθρότητα του προσώπου προσομοιάζει με αυτή που εμφανίζεται όταν χαστουκίζεται το πρόσωπο του παιδιού, αν και απουσιάζει η περιστοματική ερυθρότητα. Αρκετές ημέρες μετά την εμφάνιση του αρχικού ερυθήματος, ένα λιγότερο ευδιάκριτο εξάνθημα μπορεί να εμφανισθεί στα άκρα και στον κορμό. Το εξάνθημα συνήθως υποχωρεί εντός μιας εβδομάδας, μπορεί όμως να επιμένει για αρκετές εβδομάδες εφόσον ο ασθενής εκτίθεται στο κρύο, στη ζέστη, άσκηση ή στρες.

Σε υγιείς ενήλικες ο ιός προκαλεί́ συμπτώματα γρίπης με χαρακτηριστικό ερύθημα και αρθρίτιδα (80% των περιπτώσεων) ιδιαίτερα σε γυναίκες.

Οι ενήλικες μπορεί να εκδηλώσουν αρθραλγία και αρθρίτιδα, μολονότι τα συμπτώματα αυτά είναι σπάνια στα παιδιά.

Σε ασθενείς με χρόνια αιμολυτική αναιμία ο ιός μπορεί να προκαλέσει παροδικές απλαστικές κρίσεις με αποτέλεσμα μέτρια μέχρι σοβαρή αναιμία που χαρακτηρίζεται από απουσία δικτυοερυθροκυττάρων. Οι ασθενείς εμφανίζουν πυρετό, εξάντληση, συμπτώματα από το γαστρεντερικό και αναπνευστικό καθώς και δερματικό εξάνθημα. Τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν για 3- 5 ημέρες.

Το εξάνθημα μπορεί να επανεμφανιστεί μετά από μία περίοδο αρκετών εβδομάδων ή μηνών και, ίσως, να ποικίλει σε ένταση σε σχέση με αλλαγές στην θερμοκρασία ή με την έκθεση στον ήλιο.

Αν το παιδί σας έχει προσβληθεί από λοιμώδες ερύθημα μια φορά η υποτροπή της νόσου είναι σπάνια.

Τα περισσότερα άτομα που προσβάλλονται από τη νόσο δεν παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα και αναρρώνουν χωρίς σοβαρές συνέπειες.

Aν το λοιμώδες ερύθημα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί, σε σπάνιες περιπτώσεις, να καταλήξει σε αποβολή

Διάγνωση 

Η διάγνωση γίνεται μόνο με την κλινική εικόνα της νόσου. Εργαστηριακά η διάγνωση μπορεί να γίνει με την ανίχνευση του DNA του ιού (PCR-αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης), ή με ανίχνευση των ειδικών IgM και IgG αντισωμάτων (ELISA, Western blot).

Θεραπεία
Οι περισσότεροι ασθενείς δεν χρειάζονται κάποια ειδική θεραπεία. Ασθενείς με συνυπάρχουσα χρόνια αιμολυτική αναιμία μπορεί να εκδηλώσουν παροδικές απλαστικές κρίσεις (TAC). Οι ασθενείς αυτοί πρέπει να προειδοποιούνται για τον κίνδυνο από τη λοίμωξη με τον παρβοϊό Β19, να ενημερώνονται για τα πρώιμα σημεία και συμπτώματα και να συμβουλεύονται να αναζητούν άμεσα ιατρική βοήθεια σε υπόνοια έκθεσης στον ιό. Οι ασθενείς με TAC μπορεί να αναπτύξουν απειλητική για τη ζωή αναιμία που απαιτεί άμεσα μετάγγιση αίματος ή μερική αφαιμαξομετάγγιση.

Πρόγνωση - πρόληψη


Η πρόγνωση είναι καλή. Η απομόνωση των ασθενών μετά την εμφάνιση του εξανθήματος είναι άσκοπη.

Σε περίοδο επιδημίας οι έγκυες που δεν έχουν αντισώματα κατά του ιού και εργάζονται σε βοεφονηπιακούς σταθμούς, σε σχολεία και σε νοσοκομεία πρέπει να ενημερώνονται, γιατί αν νοσήσουν πρέπει να παρακολουθείται το έμβρυο με υπερήχους, (ο κίνδυνος νόσησης του εμβρύου σε περίπτωση που νοσήσουν είναι 10%)