Χρήσιμες οδηγίες για σωστή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης;

Επιμέλεια: Αλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., medlabnews.gr

Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης είναι μία απλή και ανώδυνη εξέταση που μπορεί να δώσει χρήσιμες πληροφορίες για την κατάσταση της καρδιάς και των αγγείων. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης γίνεται είτε με το κλασσικό είτε με το ηλεκτρονικό πιεσόμετρο. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης μπορεί να γίνει είτε απ' το γιατρό είτε ακόμα και απ' ίδιο τον ασθενή.

Κατά τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης ο ασθενής θα πρέπει να είναι ήρεμος και καθισμένος σε αναπαυτική θέση. Δε θα πρέπει να έχει προηγηθεί σωματική άσκηση, καθώς αυτή αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Κατά τη μέτρηση με το κλασσικό πιεσόμετρο είναι απαραίτητο οι διαστάσεις της περιχειρίδας να είναι ανάλογες με τις διαστάσεις του βραχίονα, αφού σε διαφορετική περίπτωση είναι πιθανό να προκύψουν πλασματικές τιμές. Ο βραχίονας του εξεταζόμενου θα πρέπει να υποστηρίζεται επαρκώς.

Η περιχειρίδα τοποθετείται στο σημείο της ώσης της βραχιονίου αρτηρίας δηλαδή λίγο πιο πάνω απ' τον αγκώνα 2-3cm.

Ο αεροθάλαμος πρέπει να φουσκώσει τόσο ώστε η στήλη του υδραργύρου ή ο δείκτης του πιεσόμετρου να δείχνει 30 χιλιοστά πιο πάνω από την πίεση που έχει ψηλαφηθεί.

Στη συνέχεια τοποθετείται το στηθοσκόπιο πάνω από τον αγκώνα στο σημείο που ψηλαφάτε η ώση της βραχιονίου αρτηρίας.

Μετά ξεφουσκώνεται ο αεροθάλαμος με αργό ρυθμό και σημειώνεται η τιμή του πρώτου καθαρού ακουστικού ήχου που αποτελεί τη λεγόμενη συστολική πίεση. Ο ήχος αυτός οφείλεται στην στροβιλώδη ροή του αίματος μέσα στη στενωμένη αρτηρία της οποίας ο αυλός ξανάνοιξε, τη στιγμή που η πίεση μέσα σε αυτή έγινε ίση με την πίεση στον αεροθάλαμο της περιχειρίδας.

Κατά τη συνεχιζόμενη πτώση της πίεσης μέσα στον αεροθάλαμο, κάποια στιγμή οι χτύποι της καρδιάς παύουν να είναι ευκρινείς και τελικά εξαφανίζονται εντελώς.  Η πίεση του αεροθαλάμου εκείνη τη στιγμή αντιστοιχεί στη διαστολική αρτηριακή πίεση.

Την πρώτη φορά θα πρέπει η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης να γίνεται και στα δύο άκρα και να σημειώνεται η τυχόν διαφορά μεταξύ των δυο άκρων η οποία δεν πρέπει να είναι περισσότερη από 20 χιλιοστά.

Στους ηλικιωμένους ή σε άτομα που βρίσκονται υπό θεραπεία θα πρέπει να γίνεται η μέτρηση της πίεσης και σε όρθια θέση για τυχόν διαπίστωση ορθοστατικής υπότασης.

Στα παιδιά που εμφανίζουν αρτηριακή υπέρταση η πίεση πρέπει να γίνεται και στα πόδια για την διαπίστωση της πιο συχνής αιτίας υπερτάσεως δηλαδή της στενώσεως του ισθμού της αορτής. 

Η πίεση στα πόδια συνήθως είναι μεγαλύτερη απ' τα χέρια κατά 20-40 χιλιοστά.

Η μέτρηση της πίεσης θα πρέπει να επαναλαμβάνεται 2-3 φορές και να λαμβάνεται υπόψιν η 2η ή 3η φορά. 

Ένα άλλο σημείο που πρέπει να προσεχθεί είναι η θέση της περιχειρίδος η οποία πρέπει να βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με την καρδιά, διότι εάν είναι πιο πάνω μπορεί να μας δώσει χαμηλότερες πιέσεις ενώ αν είναι πιο κάτω μπορεί να μας δώσει υψηλότερες πιέσεις. 

Η συστολική πίεση είναι η μέγιστη τιμή της πίεσης στο εσωτερικό των αρτηριών και παρατηρείται κατά τη διάρκεια της συστολής. Οι φυσιολογικές τιμές της συστολικής πίεσης είναι  90-140mm Hg. Η διαστολική πίεση είναι η ελάχιστη τιμή της πίεσης στο εσωτερικό των αρτηριών και παρατηρείται κατά τη διαστολή της καρδιάς. Oι φυσιολογικές της τιμές είναι 60-90mm Hg.