Η εφηβεία εξ’ ορισμού αποτελεί μια περίοδο αλλαγής για τον άνθρωπο. Οι συναισθηματικές μεταπτώσεις, ο πειραματισμός, η επιθετικότητα μπορεί να είναι μέρος της εφηβικής κρίσης. Για τους λόγους αυτούς, μπορεί να είναι δύσκολο για ένα γονιό να καταλάβει την διαφορά ανάμεσα στις έντονες αλλά φυσιολογικές διακυμάνσεις της εφηβείας και την εφηβική κατάθλιψη.
Τυπικά η εφηβική κατάθλιψη ξεκινά στην όψιμη εφηβεία μεταξύ των 15 και 19 ετών. Στην πρώιμη εφηβεία και τα δύο φύλα έχουν ίδιες πιθανότητες να εμφανίζουν κατάθλιψη. Ωστόσο, καθώς η εφηβεία προχωρά, τα κορίτσια φαίνεται να είναι πιο ευάλωτα.
Η σωστή πρόληψη και αντιμετώπιση της κατάθλιψης περνάει σαφώς από μια καλή σχέση γονιού –παιδιού. Ερευνητικά έχει αποδειχθεί ότι αν τα παιδιά βιώνουν τη σχέση τους με το γονιό ως ασφαλή και σταθερή και ως μια σχέση μέσα στην οποία νιώθουν αποδεκτά, τότε έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη.
Υπάρχουν ορισμένα βασικά πράγματα που μπορεί να κάνει ένα γονιός για το παιδί του στην εφηβεία. Παρακάτω θα βρείτε 6 σημαντικές συμβουλές για να βοηθήσετε.
Παρατηρείστε τα παιδιά σας: Είναι σημαντικό να είστε παρατηρητικοί και ενήμεροι σε σχέση με τη συμπεριφορά των παιδιών σας. Απότομες αλλαγές της διάθεσης, τάση για απομόνωση, απότομη πτώση της σχολικής επίδοσης, ευερεθιστότητα μπορεί να αποτελούν σημάδια κατάθλιψης. Αν είστε κοντά στα παιδιά σας, θα σας είναι πιο εύκολο να διαπιστώσετε αν αυτές οι συμπεριφορές αποτελούν μια «εντός των πλαισίων» αλλαγή που σχετίζεται με την εφηβεία ή αν όχι.
Κρατήστε ανοιχτές διόδους επικοινωνίας: Σαφώς δεν μπορείς κανείς να ισχυριστεί ότι η επικοινωνία με έναν έφηβο είναι εύκολη υπόθεση. Αυτό όμως προκύπτει εν μέρει και από τη δυσκολία του γονιού να καταλάβει ότι το παιδί του μεγαλώνει και χρειάζεται νέους τρόπους προσέγγισης. Μη φοβάστε να ρωτήστε το παιδί σας πως αισθάνεται, αλλά μην περιμένετε να σας αφηγηθεί ολόκληρη τη μέρα του, όπως έκανε σε μικρότερη ηλικία. Διεκδικείστε ώρες και μέρες για κοινές δραστηριότητες και συζήτηση. Μην βιαστείτε να επικρίνετε το παιδί σας, αλλά αποδεχτείτε την δική του θέαση των πραγμάτων. Μην εγκαταλείπετε την προσπάθεια με την πρώτη δυσκολία, οι έφηβοι χρειάζονται χρόνο να νιώσουν ότι μπορούν να σας εμπιστευτούν και ότι μπορείτε να τους αποδεχθείτε.
Πάρτε εξωτερικές πληροφορίες: Τα πλαίσια στα οποία εντάσσεται ένας έφηβος (σχολείο, φροντιστήριο, εξωσχολικές δραστηριότητες) μπορούν να παρέχουν ένα καθρέφτισμα για τυχόν σοβαρές αλλαγές στην συμπεριφορά ενός εφήβου.
Κρατήστε τα όρια: Ο έφηβος έχει ανάγκη από σαφή όρια προκειμένου να νιώσει ασφάλεια. Η σωστή οριοθέτηση μπορεί βοηθήσει τον έφηβο να νιώσει το γονιό του σταθερό και δυνατό και άρα να μπορέσει να τον εμπιστευτεί.
Πάρτε θέση: Εάν ο έφηβος εκδηλώνει έντονα συμπτώματα θλίψης ή/και εκφράζει ιδέες να βλάψει τον εαυτό του, τότε ο γονιός χρειάζεται να πάρει μια ξεκάθαρη θέση, να μιλήσει για τον προβληματισμό του στον έφηβο και να φροντίσει ώστε το παιδί του να πάρει βοήθεια από ειδικό ψυχική υγείας.
Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια: Ο κάθε άνθρωπος και πολύ περισσότερο ένας έφηβος δεν είναι και δεν λειτουργούν ως μια αποκομμένη και ανεξάρτητη μονάδα. Το οικογενειακό περιβάλλον αποτελεί ένα σύστημα μέσα στο οποίο ο έφηβος καλείται να προσαρμοστεί και να «παίξει» το δικό του ρόλο. Ο γονιός που βλέπει το παιδί του να δυσκολεύεται είναι χρήσιμο να αναρωτηθεί για το δικό του ρόλο και τη δική του στάση. Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει ιδιαίτερα ένας ειδικός ψυχικής υγείας. Ένας έφηβος είναι καλά, όταν νιώθει ότι ο γονιός του είναι καλά και είναι ανθεκτικός απέναντι στα δικές του μεταπτώσεις.
