 |
Έχει δεχτεί διαχρονικά τις περισσότερες χρήσεις και αλλαγές ονομασίας από κάθε άλλη πλατεία της πόλης. Στα όρια της χριστιανικής συνοικίας, του Βαρουσίου, στην ύστερη Τουρκοκρατία, ήταν ο χώρος όπου πραγματοποιούνταν το ζωοπάζαρο της εβδομαδιαίας αγοράς, απ’ όπου και η ονομασία «Ερμού» από το 1891.
Μέχρι τις αρχές του Μεσοπολέμου, στο χώρο αυτό πραγματοποιούνταν το ζωοπάζαρο της εβδομαδιαίας αγοράς, η οποία καταλάμβανε ολόκληρο το κέντρο της πόλης. Η αρχική εμπορική χρήση της δικαιολογεί και την ονομασία της «Πλατεία Ερμού» από το 1891. Γύρω από την πλατεία υπήρχαν τα μεγαλοπρεπή νεοκλασικά του βουλευτή Μαλλιόπουλου, του δικηγόρου Παπαλόπουλου και το μέγαρο του βουλευτή Καζαμπάκα. Στο τελευταίο κατέλυσε ο στρατηγός Σούτσος, με την είσοδο του ελληνικού στρατού στην πόλη τον Αύγουστο του 1881 και εγκαταστάθηκαν οι τουρκικές αρχές κατοχής το 1897-98.
Η περιοχή συγκέντρωνε τις σημαντικότερες δημόσιες λειτουργίες της πόλης: στα δυτικά - πίσω από το σημερινό δικαστικό μέγαρο - στεγαζόταν κατά καιρούς το δημαρχείο και η εισαγγελία, στην προέκταση της οδού Πλαστήρα βρίσκονταν το φρουραρχείο και οι φυλακές, στη θέση του σημερινού δημαρχείου τα δημοτικά λουτρά - τα πρώτα σε θεσσαλική πόλη - από το 1901 και δυτικότερα η χωροφυλακή. Στη δεκαετία του ’20, ο εμπορικός χαρακτήρας της πλατείας είχε ατονήσει και ο χώρος μπροστά στις φυλακές, με τον βρώμικο αυλακά, μετατράπηκε σε εστία μόλυνσης. Στα τέλη της ίδιας δεκαετίας, η επιχωμάτωση του αυλακά και η κατασκευή χαλικοστρωμένων πεζοδρομίων τής προσέδωσαν πολιτισμένη όψη. Οι επεμβάσεις που διαμόρφωσαν τον σημερινό χαρακτήρα της συνδέονται με το όνομα του μητροπολίτη Ιεζεκιήλ, μιας από τις σημαντικότερες ιστορικές φυσιογνωμίες της Καρδίτσας: το 1924 η οικία Μαλλιόπουλου μετατράπηκε σε επισκοπικό μέγαρο, διατηρώντας τον εκλεκτικιστικό χαρακτήρα της και μια δεκαετία αργότερα, στη θέση του οικοπέδου της Λαϊκής Βιβλιοθήκης «Η Αθηνά», το οποίο εξαγόρασε το Ελληνικό Δημόσιο, θεμελιώθηκε το δικαστικό μέγαρο, ένα τυπικό δείγμα δημόσιας αρχιτεκτονικής της δεκαετίας του ’30, με έντονες νεοκλασικές επιρροές. Η έκτακτη φορολογία του «μεγαρόσημου» δεν εξασφάλισε τελικά τη χρηματοδότηση για την άμεση αποπεράτωσή του και η συγκυρία του πολέμου μετέθεσε την έναρξη της λειτουργίας του το 1954. Η ονοματοθεσία της πλατείας ακολούθησε μεταπολεμικά την πολυτάραχη ιστορική συγκυρία: προς τιμήν των κυπρίων ηρώων «Μ. Καραολή & Ανδρ. Δημητρίου» το 1956, «Εθνικής Αντιστάσεως» μετά τη μεταπολίτευση, για να κυριαρχήσει τελικά στη συλλογική συνείδηση, σε πείσμα των κρατικών επιλογών, η ακατανίκητη εικόνα των «Δικαστηρίων». |
