Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2017

Τι είναι η μπομπότα (το ψωμί των φτωχών), που έτρωγαν στην κατοχή; (συνταγή)


της Κασσιανής Τσώνη, medlabnews.gr

Η μπομπότα είναι μια γλυκιά πίτα, την οποία την έτρωγαν κατά την περίοδο της φτώχειας, της Γερμανικής και Ιταλικής κατοχής.

Στον πόλεμο του 1940 στην Ελλάδα επικρατούσε φτώχεια και ο κόσμος δεν είχε τρόφιμα. (Διαβάστε σχετικά εδώ).  Ζούσε από ότι του πρόσφερε η γη. Ένα από τα φυτά που καλλιεργούσε ο λαός τότε το καλαμπόκι. Από νωρίς τον Απρίλιο ξεκινούσε η διαδικασία της σποράς. Τότε δεν υπήρχαν τα τρακτέρ και η κάθε οικογένεια είχε από ένα άλογο. Σε αυτό το άλογο έδεναν πίσω το αλέτρι και όργωναν τα χωράφια και το έσπερναν καλαμπόκι. Το καλοκαίρι το πότιζαν με νερό είτε από το πηγάδι είτε από το ποτάμι. 


Το Σεπτέμβριο το θέριζαν και το πήγαιναν στο μύλο με τα άλογα και το έκαναν μπομπότα. Από το μύλο  έπαιρναν την μπομπότα σε σακιά και την μετέφεραν στο σπίτι με τα άλογα. Έπειτα η νοικοκυρά έπαιρνε την μπομπότα και την κοσκίναγε μέσα σε μια ξύλινη σκάφη, εκεί ξεχώριζε το αλεύρι που έπεφτε στη σκάφη με το χοντρό αλεύρι όπου το μάζευαν και το έδιναν στα ζώα τους. 


Στη συνέχεια στη σκάφη όπου έχε ήδη πέσει το αλεύρι ρίχνανε την ανάλογη ποσότητα ζεστού νερού. Το ανακάτευαν με μια κουτάλα, το ζύμωναν και το βάζανε σε ταψιά. Αφού έχουμε ανάψει ήδη τον φούρνο με τα ξύλα, το έβαζαν με τα ταψιά μέσα στο φούρνο για μισή ώρα και το έψηναν. Έτσι έφτιαχναν τη μπομπότα, γνωστή ως «ψωμί των φτωχών». 


Γίνεται πιο λεπτό από τα συνηθισμένα ψωμιά και πιο πυκνό στην υφή. 

Συνταγή


Στην  παρακάτω συνταγή  πασπαλίζουμε με σουσάμι και σερβίρουμε κρύο.

Συστατικά:
500 γρ. καλαμποκάλευρο
500 γρ. αλεύρι σταρένιο
30 γρ. μαγιά νωπή ή 1 φακελάκι ξερή
1/2 λίτρο  ζεστό νερό
2 κ.γλ. αλάτι
1 κ.σ. μέλι
1 κ.γλ. ξύσμα πορτοκαλιού (προαιρετικά)

Οδηγίες:

1. Ρίχνουμε  στο μίξερ το καλαμποκάλευρο και το  περιχύνουμε με ζεστό νερό.
2. Ανακατεύουμε να βραχεί όλο και το  αφήνουμε να γίνει χλιαρό. 
3. Πλάθουμε  το ψωμί σε ταψάκι Νο 30. 
4. Λαδώνουμε  και πασπαλίζουμε σουσάμι. 
5. Πατάμε  τη ζύμη με τις παλάμες να απλωθεί ομοιόμορφα. 
6. Αλείφουμε  την επιφάνεια με ζεστό νερό, πασπαλίζουμε σουσάμι και πατάμε με τις παλάμες.
7. Μ’ ένα κοφτερό μαχαίρι χαράσσουμε το ψωμί τριγύρω, αρχίζοντας από την περιφέρεια και φτάνοντας μέχρι κάτω. 
8. Αφήνουμε αχάραχτο το κέντρο. 
9. Αφήνουμε  να διπλασιάσει τον όγκο του, και ψήνουμε  σε μέτρια θερμοκρασία για 30 λεπτά περίπου.


Μπομπότα: 

Όλα τα γεύματα τα συνόδευε η μπομπότα , ψωμί φτιαγμένο με καλαμποκάλευρο , καθώς και στο κολατσιό , στη δουλειά , στα χωράφια , στο σκάρο , παντού η μπομπότα είχε την πρώτη θέση , και  συνόδευε , το τυρί άντε και κανένα αυγό .
Στα χρόνια του μεσοπολέμου , το σταρένιο ψωμί , το " χάσικο " , όπως το λέγανε. Για  τους πολλούς πάντα,  ήταν σπάνιο είδος και πολλές φορές το τρώγανε μαζί με την  μπομπότα , σαν κάτι εξαιρετικό  και στη θέση του τυριού ακόμα .
Μετά τον πόλεμο όμως , με τις συμβουλές των γεωπόνων , τους καινούριους σπόρους , τα λιπάσματα , τα φάρμακα και τις καινούριες μεθόδους καλλιέργειας , εξαπλώθηκε  η σιτοκαλλιέργεια , κι' έτσι αντικαταστάθηκε η μπομπότα με το ..καθάριο ψωμί , το σταρένιο δηλαδή .
Η ονομασία του σταρένιου ψωμιού "χάσικο" έχει κι' αυτή την αιτιολογία της , ήταν λιγοστό βλέπεις και χανόταν γρήγορα. Φρέσκο , ζεστό-ζεστό , " χάσικο" ψωμί μόλις βγαλμένο απ' το φούρνο , είναι να μη χάνεται αμέσως . Να έχεις και λίγο τυράκι , περνάς μπέικα !!
Η μπομπότα ψηνόταν στη γωνιά ( στο τζάκι ) η στο φούρνο , ριγμένη πάνω στη γωνιά , αφού το καρβελάκι τυλιγόταν πρώτα με φύλλα κουτσουπιάς  ή καρυδιάς  και σκεπαζόταν με ζεστή στάχτη και θράκα.  Αυτή  ήταν η λειψή  μπομπότα .
Γινόταν όμως και μπομπότα ανεβατή , με προζύμι , μέσα στο ταψί , και σκεπαζόταν τότε με σιδερένια γάστρα .   Μπομπότα καλή γινόταν απ' το ντόπιο ανυδροκαλάμποκο και συνήθως γινόταν περίφημη "τριψιάνα".  Δηλαδή  την τρίβανε μέσα σε γάλα , γίδιο  η πρόβειο , ελαφρά αλατισμένο , και ήταν ένα υπέροχο γεύμα .
Εκείνα τα χρόνια , στα ορεινά χωριά μας το λάδι ήταν ελάχιστο , για φάρμακο που λένε , και στο φαί έμπαινε με τ' αδράχτι , κι αυτό βέβαια στο μεσημεριανό φαγητό , που ήταν άλλωστε και το μοναδικό αφού το βράδυ πέρναγε με κάτι πρόχειρο. 

Πηγές:
Διαβάστε περισσότερα: http://www.portinews.gr/

Read more: http://medlabgr.blogspot.com/