Οι Μούσες της Καρδίτσας και η Ιστορία τους ♥

Από τότε που θυμάμαι την Πόλη της Καρδίτσας, όπου μεγάλωσα και κατοικώ τώρα, αποτελούν ένα από τα σημεία αναφοράς για αυτήν την κοινωνία, κάτι σαν το συντριβάνι, την δημοτική αγορά ή το Παυσίλυπο θα έλεγα. Βρίσκονται στην κεντρική πλατεία της πόλης δίπλα μας εκεί, για πολλά χρόνια και όμως αν ρωτήσουμε έναν συμπολίτη μας, μικρόν ή μεγάλο (ανάμεσά τους και εγώ) το πιο πιθανόν είναι να μην ξέρει τα ονόματα τους τι συμβολίζουν και τι ήταν αυτές. Πρόκειται για τις 4 από τις συνολικά 9 Μούσες της Ελληνικής Αρχαιότητας, γλυπτά (αγνώστου καλλιτέχνη) αγάλματα που στέκονται στην πλατεία Ελευθερίας(κεντρική πλατεία) της Καρδίτσας για περισσότερα από 50 χρόνια τώρα.

Τα συγκεκριμένα αγάλματα όμως, όταν κατασκευάστηκαν δεν είχαν προορισθεί για την Καρδίτσα αλλά για το κέντρο της Αθήνας και την Πλατεία της Ομονοίας όπου και τοποθετήθηκαν (8 Μούσες) όπως φαίνεται και στην φωτογραφία του 1931 από τον τότε Δήμαρχο ΑθηναίωνΣπύρο Μερκούρη. Ο δήμαρχος προεβει σ αυτήν την κίνηση μετά από αντιδράσεις των κατοίκων για να διορθώσει την αισθητική της πλατείας, στην οποία υπήρχαν περιμετρικά της 8 άσπρες κολώνες που λειτουργούσαν σαν τσιμεντένιοι αεραγωγοί του υπογείου σιδηροδρόμου. Η ένατη μούσα (Καλλιόπη) κατασκευάστηκε αλλά δεν τοποθετήθηκε ποτέ για λόγους αισθητικής. Μάλιστα είχε αποθηκευτεί προσωρινά δίπλα από τις τουαλέτες του υπόγειου σιδηροδρόμου με αποτέλεσμα οι περαστικοί όταν ρωτούσαν «που είναι η τουαλέτες» να παίρνουν την απάντηση «δίπλα στην Καλλιόπη» και από εκεί λέγεται πως βγήκε και η γνωστή φράση.

 Η Θάλεια, προστάτιδα της κωμωδίας

Το 1936 ο δήμαρχος Αθηναίων Κων/νος Κοτζιάς αποφάσισε πως τα συγκεκριμένα γλυπτά δεν ταίριαζαν στην πλατεία Ομονοίας με αποτέλεσμα να ξηλωθούν και να παραμείνουν σε αποθήκες μέχρι και το 1950 περίπου. Κάπου εκεί με την συνεργασία των δύο Δήμων ο Δήμαρχος Καρδίτσας Βάιος Τζέλλας πέτυχε την δωρεά των 4 αγαλμάτων από τον τότε Δήμαρχο Αθηναίων Στρατηγό Παυσανία Κατσώτα και οι μούσες τοποθετήθηκαν σε πέτρινα βάθρα στην αριστερή πλευρά του Παυσιλύπου.

Η Ερατώ?

Πρόκειται για την Θάλεια προστάτιδα της κωμωδίας, την Κλειώ προστάτιδα της ιστορίας, την Αγλαΐα (εδώ υπάρχει μία ασάφεια καθώς θεωρείται μία από της 3 χάριτες και όχι κάποια από τις μούσες) και η τέταρτη που δεν διακρίνεται το όνομα της (Ερατώ?).

Η Αγλαΐα

Τέλος από τις υπόλοιπες πέντε, δύο βρίσκονται στις Καρυές Λακωνίας επί της κεντρικής οδού στην είσοδο του χωριού (δεν γνωρίζω ποιες είναι) ως «ανταπόδοση» της προσφοράς των Αγαλμάτων των Καρυάτιδων στο Ναό του Ερεχθείου στην Ακρόπολη Και δύο στα Κατάπολα Αμοργού εκ των οποίων η μια είναι η Ερατώ προστάτιδα της λυρικής ποίησης και των ύμνων, ενώ η ένατη πιθανόν να έχει καταστραφεί.

Η Κλειώ,προστάτιδα της Ιστορίας

Ομόνοια 1931 «Εννέα μούσες» - Τι απέγιναν οι Μούσες που κάποτε κοσμούσαν την πλατεία Ομόνοιας?

Οι άσπρες κολώνες που βλέπουμε περιμετρικά στην πλατεία Ομονοίας του 1931 ( κάτω φωτό ), είναι τσιμεντένιες και λειτουργούσαν σαν αεραγωγοί του υπογείου της πλατείας  με αποτέλεσμα να ασχημαίνει το περιβάλλον.

Ο τότε δήμαρχος Σπύρος Μερκούρης για να διορθώσει την ασχήμια της κατασκευής τοποθέτησε οκτώ αγάλματα των εννέα μουσών.  (η ένατη δεν τοποθετήθηκε για λόγους  διακοσμητικούς ).

Τελικά, μετά από χρόνια και κατόπιν των πολλών παραπόνων των πολιτών, αφαιρέθησαν για να βρεθούν στην Καρδίτσα, τοποθετημένες μόνο οι τέσσερεις και οι υπόλοιπες πέντε να βρίσκονται σε αποθήκη της πόλης.

Θυμάμαι πως παλαιότερα για το WC χρησιμοποιούσαμε την οναμασία «Καλλιόπη». Αυτή η ονομασία είχε προκύψει από το άγαλμα της Καλλιόπης το οποίο , μάλλον ως ένατο, είχε αποθηκευτεί προσωρινά δίπλα στις τουαλέτες του υπογείου. Ο κόσμος τότε, όταν ρωτούσε για το που είναι τα δημόσια ουρητήρια, έπαιρνε την απάντηση : Κάτω στην Καλλιόπη ! Έτσι μια από τις ονομασίες  για τις τουαλέτες, χρόνια ήταν και είναι, ιδίως στο περιβάλλον των στρατιωτών : «Καλλιόπη» .

ΥΓ. Μετά από το σχόλιο του σΤελιος, έψαξα μια ακόμη φορά και βρήκα ότι οι Μούσες μοιράστηκαν κάπως έτσι : 4 στην Καρδίτσα, 2 στις Καρυές Λακωνίας , 2 στην Αμοργό και η ένατη καταστράφηκε. Οι τρείς Χάριτες μπερδεύουν την υπόθεση, αφού ήδη υπάρχει μια στην Καρδίτσα.

Οι 4 Μούσες που ακολουθούν βρίσκονται στην Καρδίτσα. Κάτω, η Ερατώ. Μούσα της λυρικής ποίησης και των ύμνων.

Κάτω, η Αγλαία.Προσωπικά την γνωρίζω σαν μια απο τις τρείς Χάριτες,τώρα πώς βρέθηκε μαζί με τις Μούσες, δεν το γνωρίζω.

Κάτω, η Θάλεια, προστάτιδα της κωμωδίας.

Κάτω, η Κλειώ,προστάτιδα της Ιστορίας.
<

 Οι υπόλοιπες όταν εμφανιστούν δημοσίως,θα φωτογραφηθούν ανάλογα.

Σήμερα 17 Σεπτεμβρίου 2007,μετά από ευγενική παραχώρηση του Blog : http://karyes.blogspot.com/το οποίο και ευχαριστώ,δημοσιεύω τις 2 μούσες που βρίσκονται στις Καρυές Λακωνίας :

Η Ερατώ? στα Κατάπολα Αμοργού
φωτό : http://www.panoramio.com/photo/23821128

Πηγές:
http://kartitsacity.blogspot.gr/
· Karyes.gr
· Glypto.wordpress.com/2007/04/29/ομόνοια – 1931 εννέα_μούσσες
· Βικιπαίδεια.gr
· Karditsa-net.gr
https://glypto.wordpress.com