Κτηνοτροφία
Ο απασχολούμενος συστηματικά με τη βόσκηση προβάτων και γιδιών λεγότανε τσοπάνης. Η βόσκηση γινότανε όλο το χρόνο. Από νωρίς το πρωί μέχρι το σούρουπο. Τα πρόβατα ή τα γίδια τα'κλεινε στη στάνη. Οι κτηνοτρόφοι κατασκεύαζαν τη στάνη τους με ξύλα, τα οποία τα σκέπαζαν με κλαδιά ή καλάμια ή φτέρες με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνονται αδιαπέραστα από τη βροχή και τον αέρα. Πριν φθάσει ο χειμώνας κατέβαζε το κοπάδι στα χειμαδιά και τα κρατούσε εκεί έως την άνοιξη. Κατά τη διάρκεια που τα ζώα ήταν στα χειμαδιά, όταν είχε καλό καιρό τα βοσκούσε έξω, αν όχι τα κρατούσε στη στάνη ταΐζοντας σανό, τριφύλλι ή βίκο. Φθάνοντας η άνοιξη τα ανέβαζε στο βουνό και τα κρατούσε έως το φθινόπωρο. Τα βοσκοτόπια εκεί είχαν πλούσια βλάστηση, τα δε βράδια πολλές φορές τα φύλαγε ο ίδιος στη στάνη εξαιτίας των λύκων και των άλλων αγριμιών του δάσους. Για βοήθεια στη φύλαξη είχε πάντα ένα ή περισσότερους σκύλους. Ο τσοπάνης το γάλα το άρμεγε μέσα σε καρδάρια και το συγκέντρωνε σε καζάνια ή σε γκιούμια. Για να τυροκομήσουνε βράζανε το γάλα ώσπου να γίνει χλιαρό. Τότε ρίχνανε την πυτιά που έπαιρναν από το στομάχι των μικρών κατσικιών, την οποία αλάτιζαν και την έβαζαν στον ήλιο για να βράσει. Το σκεπάζανε αρκετή ώρα στο καζάνι για να πήξει. Μετά το βάζανε σε τρυπητά πανιά (τσαντίλες) για να στραγγίξει. Με διαφορετική κατεργασία βγάζανε τη μυζήθρα, το βούτυρο, το ξινόγαλο κ.λπ. Το τυρί το φυλάγανε σε ξύλινους κάδους και το ρίχνανε αλάτι χοντρό για να διατηρηθεί. Τα αντικείμενα που χρησιμοποιούσε ο τσοπάνης ήταν: Κλίτσα απαραίτητο εργαλείο για τα κοπάδια του, κάπα από γίδινο μαλλί (τραγομαλλίσιο) που να τον κρατάει ζεστό κατά την περίοδο του χειμώνα, τρουβάς, φτσέλα ή παγούρι, κλειδοπίνακο, μαχαίρι, φλογέρα, τσακμάκι με την ίσκα και τις τσακμακόπετρες, σκαμνάκι, καρδάρια, ξύλινους κάδους για το τυρί, τσαντίλες, γκιούμνια, καζάνι, μποτινέλο που έριχναν το γάλα, το κοπανούσαν με το μποτινόξυλο και έβγαζαν το βούτυρο. Οι κτηνοτρόφοι στα γίδια τους κρεμούσανε τα κυπριά , ενώ στα πρόβατα κουδούνια. Οι κυρίως λόγοι που τα χρησιμοποιούσανε ήταν να μην τα χάνουνε, όταν ήτανε μόνα τους.
Πηγή: Λαογραφική Συλλογή Νικολάου Απ. Μαρδάνη
Ο απασχολούμενος συστηματικά με τη βόσκηση προβάτων και γιδιών λεγότανε τσοπάνης. Η βόσκηση γινότανε όλο το χρόνο. Από νωρίς το πρωί μέχρι το σούρουπο. Τα πρόβατα ή τα γίδια τα'κλεινε στη στάνη. Οι κτηνοτρόφοι κατασκεύαζαν τη στάνη τους με ξύλα, τα οποία τα σκέπαζαν με κλαδιά ή καλάμια ή φτέρες με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνονται αδιαπέραστα από τη βροχή και τον αέρα. Πριν φθάσει ο χειμώνας κατέβαζε το κοπάδι στα χειμαδιά και τα κρατούσε εκεί έως την άνοιξη. Κατά τη διάρκεια που τα ζώα ήταν στα χειμαδιά, όταν είχε καλό καιρό τα βοσκούσε έξω, αν όχι τα κρατούσε στη στάνη ταΐζοντας σανό, τριφύλλι ή βίκο. Φθάνοντας η άνοιξη τα ανέβαζε στο βουνό και τα κρατούσε έως το φθινόπωρο. Τα βοσκοτόπια εκεί είχαν πλούσια βλάστηση, τα δε βράδια πολλές φορές τα φύλαγε ο ίδιος στη στάνη εξαιτίας των λύκων και των άλλων αγριμιών του δάσους. Για βοήθεια στη φύλαξη είχε πάντα ένα ή περισσότερους σκύλους. Ο τσοπάνης το γάλα το άρμεγε μέσα σε καρδάρια και το συγκέντρωνε σε καζάνια ή σε γκιούμια. Για να τυροκομήσουνε βράζανε το γάλα ώσπου να γίνει χλιαρό. Τότε ρίχνανε την πυτιά που έπαιρναν από το στομάχι των μικρών κατσικιών, την οποία αλάτιζαν και την έβαζαν στον ήλιο για να βράσει. Το σκεπάζανε αρκετή ώρα στο καζάνι για να πήξει. Μετά το βάζανε σε τρυπητά πανιά (τσαντίλες) για να στραγγίξει. Με διαφορετική κατεργασία βγάζανε τη μυζήθρα, το βούτυρο, το ξινόγαλο κ.λπ. Το τυρί το φυλάγανε σε ξύλινους κάδους και το ρίχνανε αλάτι χοντρό για να διατηρηθεί. Τα αντικείμενα που χρησιμοποιούσε ο τσοπάνης ήταν: Κλίτσα απαραίτητο εργαλείο για τα κοπάδια του, κάπα από γίδινο μαλλί (τραγομαλλίσιο) που να τον κρατάει ζεστό κατά την περίοδο του χειμώνα, τρουβάς, φτσέλα ή παγούρι, κλειδοπίνακο, μαχαίρι, φλογέρα, τσακμάκι με την ίσκα και τις τσακμακόπετρες, σκαμνάκι, καρδάρια, ξύλινους κάδους για το τυρί, τσαντίλες, γκιούμνια, καζάνι, μποτινέλο που έριχναν το γάλα, το κοπανούσαν με το μποτινόξυλο και έβγαζαν το βούτυρο. Οι κτηνοτρόφοι στα γίδια τους κρεμούσανε τα κυπριά , ενώ στα πρόβατα κουδούνια. Οι κυρίως λόγοι που τα χρησιμοποιούσανε ήταν να μην τα χάνουνε, όταν ήτανε μόνα τους.
ΚΑΔΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΤΥΡΙ
ΔΙΑΦΟΡΑ ΚΟΥΔΟΥΝΙΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑ
ΜΙΚΡΟ ΚΑΖΑΝΙ
ΦΤΣΕΛΑ Ή ΠΑΓΟΥΡΙ
ΜΠΟΤΙΝΕΛΟ, ΜΠΟΤΙΝΟΞΥΛΟ, ΚΛΙΤΣΕΣ
ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΖΑΝΙ
ΜΕΣΑΙΟ ΚΑΖΑΝΙ
ΤΡΟΥΒΑΣ Ή ΤΑΓΑΡΙ
ΜΑΧΑΙΡΙ
ΚΑΠΑ ΤΡΑΓΟΜΑΛΛΙΣΙΑ (ΜΑΛΛΙ ΓΙΔΑΣ)
ΓΚΙΟΥΜΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ
ΚΑΝΑΤΙΑ( ΜΙΣΟ ΚΑΙ ΕΝΑ ΚΙΛΟ)
ΜΠΟΤΙΝΕΛΟ
ΓΚΙΟΥΜΙ
ΜΕΓΑΛΗ ΚΟΥΤΑΛΑ
ΧΑΛΚΙΝΗ ΦΛΟΓΕΡΑ
ΧΑΛΚΙΝΟ ΚΑΙ ΞΥΛΙΝΑ ΚΛΕΙΔΟΠΙΝΑΚΑ
ΚΑΡΔΑΡΙ (ΧΑΛΒΑΝΙΖΕ)
ΤΣΑΚΜΑΚΙΑ(ΠΡΙΟΒΟΛΟΣ), ΙΣΚΑ, ΤΣΑΚΜΑΚΟΠΕΤΡΕΣ(ΣΤΟΥΡΝΑΡΙ)
ΞΥΛΙΝΟ ΚΑΡΔΑΡΙ
ΚΛΙΤΣΑ
ΔΙΑΦΟΡΑ ΚΟΥΔΟΥΝΙΑ
