Πηγή φωτο.:https://www.ancientgreecereloaded.com/ |
Νοτιοδυτικά του χωριού, δίπλα από τη σημερινή κοίτη του ποταμού Ενιππέα, στη θέση «Ζευγαρολίβαδο», βρίσκεται ο προϊστορικός οικισμός, γνωστός ως «Μαγούλα Συκεών». Η πρώτη ανασκαφή έγινε το 1988 με αφορμή τη χάραξη της νέας οδού Καρδίτσας-Λάρισας.
Η Άρνη που – όπως αναφέρουν οι μελετητές – κατοικήθηκε από τους προϊστορικούς έως και τους πρωτοβυζαντινούς χρόνους. Ήταν χτισμένη στην ανατολική όχθη του Οργόζινου ποταμού, στις νοτιοδυτικές παρυφές του λόφου “Ογλάς” (σύμφωνα με τον μελετητή κ. Νίκο Καραφύλλη, «Ο λόφος αυτός στη Δημώδη γλώσσα λέγεται και Γλάς, από το Αλβανικό magule μαγουλάς, γουλάς, γλάς) του χωριού Πύργος Κιερίου.
Οι Γόμφοι, που βρίσκονται κοντά στο Μουζάκι. Παλαιότερα ο οικισμός ήταν γνωστός με την ονομασία Φιλιππούπολη, γιατί – σύμφωνα με ιστορικές εκτιμήσεις – είχε οχυρωθεί από τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο Β’. Γνώρισε ιδιαίτερη ακμή κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους.
Το Θητώνιον που, όπως λέγεται, ήταν χτισμένο στα βορειονατολικά του χωριού Γεφύρια, στην ανατολική όχθη του ποταμού Απιδιανού (Φαρσαλιώτη).
Η Ίτων ή Ίτωνος, που υπολογίζεται ότι βρίσκονταν πολύ κοντά στο χωριό Φίλια και κατοικήθηκε από τους ομηρικούς έως τους πρωτοβυζαντινούς χρόνους. Εκεί υπήρχε το σημαντικό ιερό της Ιτωνίας Αθηνάς.
Το Κιέριον που ιδρύθηκε από τους Θεσσαλούς γύρω στο 1124 π.Χ. Βρίσκονταν στους νοτιοανατολικούς πρόποδες του λόφου Ογλάς. Ένα μέρος του αρχαίου οικισμού βρίσκονταν στη θέση όπου σήμερα είναι το νότιο τμήμα του χωριού Πύργος Κιερίου.
Η Μητρόπολη που όπως φαίνεται, ήταν κτισμένη εκεί όπου συναντούμε σήμερα το ομώνυμο χωριό, το Παλαιόκαστρο. Αναφέρεται ότι από εκεί πέρασε ο Ιούλιος Καίσαρας πριν από τη μάχη των Φαρσάλων, το 48 π.Χ.
Η Ορθή που εντοπίζεται έξω από το χωριό Κέδρος, στο δασύλλιο του Αγίου Νικολάου.
Ο Ορχομενός που αναπτύχθηκε – όπως υποστηρίζουν οι ιστορικοί – εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το χωρίο Χάρμα ή Χάρμενα.
Η Πολίχνα που άκμασε στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το χωριό Μεσενικόλας.
Η Σιλάνη ή αλλιώς Σίλανα που εντοπίζεται από τους μελετητές κοντά στο Προάστιο. Άκμασε κυρίως κατά τους κλασικούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους.
Οι Αγγειές που, σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς, άκμασαν ως οικισμός στην περιοχή της Κτιμένης. Άλλοι όμως τις τοποθετούν στη Λουτροπηγή και άλλοι στο Παλαιόκαστρο Καΐτσας.
Το Αθήναιο, που πιθανολογείται ότι βρίσκονταν κοντά στη σημερινή Αργιθέα.
Η Αργιθέα που κατ’ άλλους βρίσκονταν κοντά στο χωριό Θερινό, ενώ κατ’ άλλους βρίσκονταν κοντά στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το χωριό Αργιθέα. Λέγεται ότι υπήρξε πρωτεύουσα της γύρω ορεινής περιοχής, που τότε ονομάζονταν Αθαμανία.
Το Αστέριον που όπως αναφέρεται, βρίσκονταν κοντά στον Παλαμά, στο σημερινό χωριό Βλοχός ή στη Συκεώνα και οι κάτοικοί του πήραν μέρος στην Τρωική εκστρατεία. Πολλοί ταυτίζουν το Αστέριον με τις Πειρασίες οπότε πρέπει να το τοποθετήσουμε στο χωριό Ερμήτσι. Υπάρχουν ωστόσο και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το Αστέριον και οι Πειρασίες ήταν δύο διαφορετικοί οικισμοί.
Η Ελλοπία που όπως υποστηρίζεται από ορισμένους βρίσκονταν στο σημερινό χωριό Πετρωτό, αλλά η άποψή τους δεν βρίσκει σύμφωνους όλους τους ιστορικούς μελετητές.
Η Ιθώμη για την οποία ο Χριστόφορος Τραυλός αναφέρει ότι «κτισμένη πριν από τον Τρωικό πόλεμο, αναφέρεται για πρώτη φορά στη ραψωδία Β’ της Ιλιάδας του Ομήρου (8ος αιώνας π.Χ.) όπου αποκαλείται “κλωμακοέσσα”, δηλαδή πετρώδης και κακοτράχαλη. Κατά τον Όμηρο λοιπόν οι κάτοικοι της Ιθώμης έλαβαν μέρος στην εκστρατεία κατά της Τροίας μαζί με τους κατοίκους των γειτονικών πόλεων Τρίκκης και Οιχαλία, με αρχηγούς τους γιούς του Ασκληπιού, Ποδαλείριο και Μαζάονα».
Οι Ίχνες ή Άχνες που όπως υποστηρίζεται, χωρίς ωστόσο να έχει εξακριβωθεί, βρίσκονταν κοντά στην αρχαία πόλη Φύλλον και ότι εκεί υπήρχε και το περίφημο ιερό της Ιχναίας Θέμιδας.
Η Καλλίθηρα, η οποία λέγεται πως βρίσκονταν στη θέση του σημερινού χωριού Καλλίθηρο. Υπάρχει όμως και η άποψη ότι βρίσκονταν στο Παλιούρι.
Τα Κέλαιθρα, που αναφέρεται πως βρίσκονταν μάλλον στο σημερινό χωριό Άμπελος.
Η Κτιμένη που συναντάται και με άλλες ονομασίες όπως Κτιμέναι ή Κτιμεναί και αναφέρεται ως οικισμός μεγάλης σπουδαιότητας, ακόμη και ως πρωτεύουσα της Δολοπίας. Μάλλον άκμασε εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το χωριό Άνω Κτιμένη, αλλά δεν αποκλείεται – κατά τους μελετητές – να βρίσκονταν και στη Ρεντίνα.
Τα Κύπαιρα που πιθανόν βρίσκονταν στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το χωριό Μακρυρράχη.
Το Λίμναιο που βρίσκονταν είτε στο χωριό Βλοχός, είτε στη Μεταμόρφωση. Οι μελετητές αναφέρουν και τις δύο θέσεις ως πιθανές.
Το Μεθύλιο, που αναφέρεται ότι ως οικισμός της Θεσσαλιώτιδας και τελευταία εντοπίστηκε επιγραφικά στο χωριό Μυρίνη.
Η Μενελαΐς που λέγεται πως βρίσκονταν είτε στη Ρεντίνα είτε στην Καστανιά, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν στοιχεία που να ενισχύουν τη μία ή την άλλη άποψη.
Η Οθόρνη που είναι ένας από τους αρχαίους οικισμούς για τους οποίους δεν διασώθηκαν στοιχεία για τη θέση τους.
Το Ονθύριο ή Ονθούριο που βρίσκονταν μάλλον κοντά στον Άγιο Θεόδωρο. Βέβαιο πάντως είναι ότι πως βρίσκονταν κοντά στην Άρνη ή το Κιέριον
Το Ορμένιο που κατά μια εκδοχή βρίσκονταν κοντά στο χωριό Ερμήτσι, ενώ κατ’ άλλη στη θέση “Χτούρι” κοντά στον ποταμό Ενιππέα.
Οι Πειρασίες που από πολλούς ταυτίζονται με το Αστέριον. Βρίσκονταν στο χωριό Ερμήτσι, όπως αποδείχθηκε τελευταία από επιγραφή.
Το Πεύμα ή Τεύμα που αναφέρεται πως βρίσκονταν στους πρόποδες του όρους Κολοκριά ή Κατάχλωρου, ή ακόμη στον Άγιο Ιωάννη Παλιουρίου.
Το Φάκιον, που ίσως βρίσκονταν στο χωριό Πέτρινος, κάτι όμως που δεν έχει εξακριβωθεί.
Οι Φημίες που βρίσκονταν κοντά στην αρχαία Άρνη, είτε κοντά στο χωριό Άγιος Θεόδωρος, είτε – κατ’ άλλους – κοντά στου Σοφάδες.
Ο Φύλλος που εκτιμάται ότι βρίσκονταν κοντά στο σημερινό χωριό Φύλλο, χωρίς να λείπουν και οι εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες ο οικισμός αυτός βρίσκονταν στη θέση “Γκιόλι”, κοντά στο χωριό Ηλιά.