Μια Καλιφορνέζα μαθαίνει την Τζιά πως να εκμεταλλεύεται το δάσος του νησιού προς όφελος των κατοίκων
Δεν ξέρω τι θα σκεφτόσασταν εσείς αν διαβάζατε πάνω σε μια συσκευασία «μπισκότα από βελανίδια», εμένα πάντως η πρώτη μου σκέψη ήταν «μα, καλά, τρώγονται τα βελανίδια;». Μια Καλιφορνέζα έρχεται σήμερα να μας υπενθυμίσει ότι όχι μόνο τρώγονται, αλλά είναι πεντανόστιμα και πολύ θρεπτικά!
Η Μάρσι Μάγιερ, εμπνεύστρια του εγχειρήματος, αποφάσισε να εκμεταλλευτεί εμπορικά τα βελανίδια της Τζιας.
-Διαφήμιση-
Με μια μέθοδο που ξεπικρίζει το βελανίδι χωρίς τη σπατάλη νερού, άνοιξε τον δρόμο για την παρασκευή προϊόντων, όπως πρωτεϊνούχο αλεύρι, μπισκότα, ζυμαρικά, μπάρες ενέργειας, που είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, ποτάσιο, μαγνήσιο, ασβέστιο, χωρίς γλουτένη και βιταμίνη Β6. «Το πάθος μου για τα βελανίδια ξεκινάει από την παιδική μου ηλικία, όταν έμαθα από τις φυλές των αυτόχθονων Ινδιάνων τη σημαντικότητα του βελανιδιού. Ο καρπός αποτελούσε τη βασική τροφή για τους ίδιους», λέει η Μάρσι, η οποία μεγάλωσε σε μια περιοχή γεμάτη βελανιδιές στη Βόρεια Καλιφόρνια.
Η Τουρκία εξάγει τα καπάκια από τα βελανίδια στη Γερμανία και τους αποφλοιωμένους καρπούς στη Γαλλία και την Ισπανία ως ζωοτροφές για την εκτροφή γουρουνιών. Εκεί παράγεται το διάσημο iberian ham.
Στην Κορέα, το βελανίδι αποτελεί μέρος της εθνικής τους κουζίνας. Στην Αμερική και την Αγγλία μπορεί κάποιος να βρει το αλεύρι τους, καθώς και σε κορεατικά σούπερ-μάρκετ, σε καταστήματα υγιεινής διατροφής και στο διαδίκτυο. Στην Ελλάδα, σχετικά πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Βιολογικών Ερευνών και Βιοτεχνολογίας, σε συνεργασία με την εταιρεία καλλυντικών Κορρέ, διαπίστωσε πως η ουσία κερσετίνη, που βρίσκεται κρυμμένη στο βελανίδι, επεμβαίνει καταλυτικά στη διαδικασία γήρανσης των κυττάρων, δημιουργώντας επανάσταση στις κρέμες αντιγήρανσης.
Πρωτοβουλία «Χαμάδα»
Στην Τζια η λέξη «χαμάδα» χρησιμοποιείτο για τον βελανιδόκαρπο, τον ώριμο εκείνον καρπό που μάζευαν στα τέλη του καλοκαιριού. Η πρωτοβουλία «Χαμάδα», στην οποία πρωτοστατεί η Μάρσι Μάγιερ, δημιουργήθηκε για να συνδράμει στη διατήρηση των δέντρων και στην αποκατάσταση του βελανιδιού ως μοναδικού στοιχείου της τζιώτικης υπαίθρου και οικονομίας.
Κάθε χρόνο, λοιπόν, ντόπιες οικογένειες και εθελοντές, εντός κι εκτός νησιού, οργανώνουν, συλλέγουν και αποθηκεύουν βελανίδια. H συγκομιδή γίνεται με ραβδισμό και δίχτυα, όπως αυτών της ελιάς. Με 20 οικογένειες, κατάφερε να εξασφαλίσει μια παραγγελία 12 τόνων βελανιδιών από εργαστήρια βυρσοδεψίας στη Γερμανία. Η απονομή των κερδών μοιράστηκε στις οικογένειες που συμμετείχαν. Τα βελανίδια απέσπασαν τιμή 0,48 ευρώ το κιλό και η παραγγελία διπλασιάστηκε για το επόμενο έτος. Επίσης, κάθε χρόνο διοργανώνονται σεμινάρια για την παραγωγική διαδικασία και τοπικές γιορτές με θέμα το βελανίδι.
Για την αγορά της μηχανής αποφλοίωσης και του ξηραντηρίου χρησιμοποίησαν την ψηφιακή πλατφόρμα χρηματοδότησης ιδεών (kickstarter.com). Στη συγκεκριμένη πλατφόρμα, παρουσιάζονται διάφορα πρότζεκτ στο διαδικτυακό κοινό και έπειτα όποιος επιθυμεί χρηματοδοτεί την προσπάθεια. Μετά από αυτόν τον πρωτότυπο τρόπο χρηματοδότησης, η Μ. Μάγιερ κατάφερε να συγκεντρώσει 7.560 ευρώ και να αγοράσει τα δύο αυτά μηχανήματα, που θα τις έλυναν τα χέρια. «Το βελανίδι είναι δύσκολο να το επεξεργαστείς, γι’ αυτό και ήταν απαραίτητο να αποκτήσουμε έναν αποφλοιωτήρα βαλανιδιού, καθώς και ένα ηλιακό ξηραντήριο μήκους 25 μέτρων», αναφέρει η ίδια.
Πρωτότυπη συσκευασία
Εκτός από την υπέροχη γεύση, τα μπισκότα της Μάρσι Μάγιερ από αλεύρι βελανιδιού έχουν και μια υπέροχη συσκευασία, που τους δίνει τη δυνατότητα να σταθούν επάξια δίπλα σε άλλα. Η συσκευασία των μπισκότων, που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες που κυκλοφορούν στο εμπόριο, δηλώνει με «περηφάνια» την προέλευσή τους, το βελανίδι από την Τζια. Επίσης, τα μπισκότα έχουν βραβευτεί για την καινοτομία τους με το Χρυσό βραβείο Καινοτομίας στο Φεστιβάλ «Ελλάδα – Γιορτή – Γεύσεις».
«Δεν πετάς τίποτα»
Η Μάρσι Μάγιερ έχει, ήδη, καταφέρει πολλά, δείχνοντάς μας έμπρακτα ότι όποιος θέλει μπορεί! Παρ’ όλα αυτά, η ίδια υποστηρίζει ότι η προσπάθεια βρίσκεται ακόμα στην αρχή… Μετά από 16 χρόνια έρευνας και πειραματισμού, κατάφερε να φτιάξει με σχετικά χαμηλό κόστος μια μικρή παραγωγική γραμμή για την επεξεργασία του βελανιδιού.
Μιλήσαμε μαζί της και, μεταξύ άλλων, μας είπε: «Το βελανίδι είναι ένας καρπός από τον οποίο δεν πετάς τίποτα. Η βελανιδιά είναι αυτοφυής σε πολλά μέρη του πλανήτη. Σε αντίθεση δηλαδή με τις καλλιέργειες που απαιτούν κοπιώδη κατεργασία του εδάφους, πολυέξοδες φυτεύσεις και καλλιεργητικές φροντίδες, η βελανιδιά είναι προϊόν που μας δίνει η φύση άφθονα και ελεύθερα. Επίσης, το αλεύρι βαλανιδιού μπορεί να αντικαταστήσει το κανονικό αλεύρι σε ποσοστό μέχρι 30%. Εξίσου σημαντικό είναι ότι το βελανίδι δίνει μια νέα ταυτότητα στο νησί. Δεν είναι τυχαίο ότι το φύλλο της δρυός είναι στο νέο λογότυπο του δήμου. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι η ανταπόκριση του κόσμου ήταν και είναι πολύ θετική. Παρ’ όλα αυτά, η πρόσθετη φορολόγηση ενός ήδη σχετικά ακριβού προϊόντος και η οικονομική κρίση μας δημιουργούν αρκετά ερωτήματα. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που στρεφόμαστε στις αγορές του εξωτερικού».