Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2019

ΣΤΕΦΑΝΙΑΔΑ ~ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΡΓΙΘΕΑ ♥

ΣΤΕΦΑΝΙΑΔΑ 


Πολιτιστικός Σύλλογος Στεφανιωτών "Η Νοσταλγία"
Το πότε ακριβώς επικράτησε το όνομα, μας είναι άγνωστο. Πάντως, επί τουρκοκρατίας, το χωριό είναι γνωστό με το όνομα Στεφανιάδα.
Η ονομασία  προέρχεται, σύμφωνα με το λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας του Ιωάννη Σταματάκου, από την αρχαία θεματική λέξη στεφάνη, που σημαίνει:
  • Κάθε τι που περιβάλλει το κεφάλι (προς προφύλαξη ή διακόσμηση).
  • Το γύρω της περικεφαλαίας ή και την ίδια την περικεφαλαία.
  • Μέρος του κεφαλόδεσμου γενικός, διάδημα, στέμμα.
  • Το χείλος οποιουδήποτε πράγματος, το χείλος κρημνού, η οφρύς (κορυφογραμμή) όρους, το κράσπεδο, η παρυφή.
  • Προμαχώνας, έπαλξη, τείχος.
Την περίοδο της τουρκοκρατίας, η Στεφανιάδα παρουσιάζει τη μεγαλύτερη πυκνότητα πληθυσμού και ιδίως, την εκατονταετία 1650 έως 1750. Από το έτος αυτό παρατηρείται ελάττωση του πληθυσμού η οποία φτάνει μέχρι το 1824 όπου η Στεφανιάδα ερημώνεται εντελώς για 30 περίπου χρόνια λόγω της επιδρομής του Μουσταφά Πασά της Σκόρδας ή Σκόντρα Πασά όπως λέγεται ακόμα και σήμερα.
Ο Γ.Δ. Στάθης, ιερέας συγχωριανός μας, στο βιβλίο του «Από τ’ Άγραφα», μας πληροφορεί ότι η περίοδος της μεγάλης ακμής της Στεφανιάδας, δηλαδή από το 1650-1750, αποδεικνύεται από τα πολλά μοναστήρια, τις βρύσες με τις επιγραφές που ο ίδιος διάβασε καθώς και από τις τοιχογραφίες από παλιές  εκκλησίες.
Ιερά Μονή Παναγίας Σπηλιάς Αγράφων
Πληροφορίες μας δίνει ακόμα και για την παιδεία της εποχής το βιβλίο του Παπαγιώργη. Μας περιγράφει τα εκκλησιαστικά τα οποία ήταν γεμάτα παρατηρήσεις και σχόλια σύγχρονων σοβαρών ζητημάτων της εποχής και χαρακτηρίζει τους γράφοντες – μάλλον ψάλτες και κληρικούς- άρτιας μορφώσεως.
Το δυστύχημα για την Στεφανιάδα και για ολόκληρη  την περιοχή της Αργιθέας είναι ότι δεν δόθηκε η δέουσα προσοχή ώστε να προφυλαχθούν και να μην καταστραφούν τα γραπτά αυτά κειμήλια της περιοχής μας, ώστε να διατηρηθεί ο ιστορικός μας πλούτος.
Επιδρομές Τουρκαλβανών,  θανατηφόροι επιδημικές ασθένειες, δωρεές ξενιτεμένων προς τις εκκλησίες και τα μοναστήρια, ονόματα προεστών και πολλές άλλες πληροφορίες αναφέρονται σ’ εκείνα τα βιβλία που χάθηκαν ή καταστράφηκαν, μας πληροφορεί ο Παπαγιώργης…
Αναφέρεται στην απογραφή των Οθωμανών του 1454 – 55 ως ISTIFNYDA  με 42 οικογένειες, 5 άγαμους και 2 οικογένειες με αρχηγό χήρα γυναίκα. Ο φόρος που πλήρωσαν ήταν 1776 άσπρα. Ήταν τιμάριο του Μουχαμέτ Σάτο. Πληθυσμός γύρω στα 225 άτομα. Αξιοσημείωτο οι 10 νερόμυλοι που υπήρχαν. Το όνομα είναι ελληνικό που σημαίνει ότι προϋπήρχε της εισβολής των Οθωμανών στη Δυτική Θεσσαλία το 1395.
Στην πρόθεση 37 της Μονής Δουσίκου του 1530 αναφέρεται η ΣΤΕΦΑΝΙΑΔΑ με 45 αφιερωτές. Μνημονεύονται 5 ιερείς που σημαίνει ότι ο οικισμός είχε 5 τουλάχιστον ενορίες και τουλάχιστον 250 άτομα πληθυσμό.
Στην πρόθεση 39 της ίδιας Μονής του 16ου – 17ου αιώνος αναφέρεται η ΣΤΕΦΑΝΙΑΔΑ με 4 αφιερωτές.
Άλλη αναφορά υπάρχει στον Ιεροσολυμιτικό κώδικα 509 του 1659, όπου μοναχός του Αγίου Τάφου επισκέφτηκε τη Στεφανιάδα στις 28 Ιουνίου 1659 και έγραψε στο κατάστιχό του αφιερωτές του Πανάγιου Τάφου από τη Στεφανιάδα.
Στην πρόθεση της Μονής Ρεντίνας του 17ου αναφέρονται ααφιερωτές από τη Στεφανιάδα μαζί με αφιερωτές από άλλες περιοχές.
Στην πρόθεση 215 της Μονής Βαρλάμ του 18ου αιώνα με 1 αφιερωτή από Στεφανιάδα.
Στην πρόθεση 421 του Μεγάλου Μετεώρου του 18ου αιώνα με 1 αφιερωτή
Τα ΦΕΚ Δημιουργίας της Κοινότητας Στεφανιάδος Ν. Τρικκάλων
Σύσταση της κοινότητας με την απόσπαση του οικισμού Στεφανιάδα από το δήμο Αργιθέας. και τον ορισμό του ως έδρα της κοινότητας
Η κοινότητα αποσπάται από το νομό Τρικκάλων και υπάγεται στο νομό Καρδίτσης.
Κ. Στεφανιάδος Ν. Καρδίτσης
Η κοινότητα αποσπάσθηκε στο νομό Καρδίτσης από το νομό Τρικκάλων.
Αναγνώριση του οικισμού Μαρκελέσιον και προσάρτησή του στην κοινότητα Στεφανιάδος.
Ο οικισμός Μαρκελέσιον της κοινότητας μετονομάζεται σε Αετοχώριον.
Αναγνώριση του οικισμού Ρωμιά και προσάρτησή του στην κοινότητα Στεφανιάδος.
Αναγνώριση του οικισμού Μάραθος Γ' και προσάρτησή του στην κοινότητα Στεφανιάδος.
Ο οικισμός Στεφανιάδα αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στην κοινότητα Αθαμανών. Ο οικισμός Μάραθος Γ' αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στην κοινότητα Αθαμανών. Ο οικισμός Ρωμιά αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στην κοινότητα Αθαμανών. Ο οικισμός Αετοχώριον αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στην κοινότητα Αθαμανών. Η κοινότητα καταργείται.
Η διακύμανση του πληθυσμού από την απελευθέρωση έως σήμερα
ΕΤΟΣ ΑΠ/ΦΗΣ
1889
1896
1907
1920
1928
1940
1951
1961
1971
1981
1991
2001
2011
ΣΤΕΦΑΝΙΑΔΑ
316
368
400
324
298
589
421
434
176
85
85
155
93
 Video από την εκπομπή Μένουμε Ελλάδα με αφιέρωμα στην Στεφανιάδα.


Πηγές: 
https://www.dimosargitheas.gr/
Thomas Spiriliotis