Παρασκευή 26 Απριλίου 2019

ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΤΕ

Μόλις κοντοζύγωνε το Πάσχα και κλείνοντας τα σχολεία, η χαρά μας ήταν απερίγραπτη.
Η όλη προετοιμασία που γινόταν στο σπίτι σε έβαζε στο τρυπάκι πως ερχόταν κάτι ξεχωριστό...άρχιζε το πλύσιμο στις βρύσες του χωριού από σκεπάσματα, στρωσίδια μέχρι και μαξιλάρια...
Μετά είχε σειρά το ασβέστωμα. Ξεκινούσαν από τα δωμάτια και τελείωναν στις αυλές και τους ντενεκέδες με τα λουλούδια...σε έπιανε μια χαρά βλέποντας όλες τις αυλές ασπρισμένες που μοσχοβολούσαν οι βιολέτες και τα άσπρα κρίνα λες και περίμεναν κι αυτά μαζί με μας τον Επιτάφιο!
Ακόμα κι εμείς τα παιδιά είχαμε συμμετοχή στην προετοιμασία... μπορεί να ήταν σκούπισμα στα σοκάκια γύρω από τα σπίτια, πλύσιμο των όποιων χαζογυαλικών υπήρχαν, κουβάλημα νερού, ή σε ότι δουλειά μας ανέθεταν οι μεγαλύτεροι...αυτές τις μέρες το κάναμε με ευχαρίστηση και χωρίς αντιρρήσεις.
Τα περισσότερα σπίτια περίμεναν μουσαφιρέους....από μεγαλουπόλεις ή την ξενιτιά.
Σε κάθε αντάμωμα των χωριανών η ερώτηση ήταν πάντα ίδια και τις περισσότερες φορές και η απάντηση:
-Θα έρθουν τα παιδιά σου?
-Ναι τα περιμένω την τάδε μέρα...
Δεν ξέρω γιατί, αλλά τότε, αν και τα οικονομικά και η μετακίνηση ήταν δύσκολα οι άνθρωποι το Πάσχα ήθελαν να το κάνουν μαζί με τους δικούς τους ανθρώπους ....και τα κατάφερναν οι πιο πολλοί !
Η χαρά δεν ήταν μόνο των συγγενών τους αλλά όλων των συχωριανών που τους βλέπανε....αυτή η συγκίνηση και η επιθυμία να τους βλέπουν να έρχονται στο χωριό ήταν διάχυτη και την ένιωθες σε κάθε τους συνάντηση ...
Την ημέρα του Λαζάρου έβλεπες παντού Λαζαρούδια με τα στολισμένα καλαθάκια τους να τρέχουν από σπίτι σε σπίτι να πουν το ''Σήμερον έρχεται ο Χριστός''....
Των Βαίων όλοι στην εκκλησία για να πάρουμε Βάγια .....και έφτανε η Μεγάλη Εβδομάδα.
Η νηστεία για όλους μικρούς και μεγάλους ήταν δεδομένη, το ίδιο και ο εκκλησιασμός και η Θεία Κοινωνία!
Η εκκλησία του χωριού μας ο Άγιος Δημήτριος αυτές τις μέρες ήταν πάντα γεμάτος μέχρι έξω στο στεγασμένο χώρο, ο παπά Γιώργος ο Πάζιος ήταν ένας αξιοσέβαστος ιερέας και πάντα γλυκομίλητος κι αγαπητός ....δεν υπήρχε ρεύμα και μικρόφωνα αλλά ο σεβασμός προς τον χώρο ήταν αρκετός για να μπορείς ν' ακούσεις την θεία λειτουργία μέχρι απ' έξω!
Το σκαλιστό τέμπλο της εκκλησίας μας δεν το έχω δει πουθενά...πόσες φορές καθόμουν και το κοίταζα με θαυμασμό χωρίς να μπορώ να καταλάβω τι ακριβώς ήταν και τι συμβόλιζε η άμπελος και τα υπόλοιπα.....
Ο μπάρπα-Κώστας ο τσαγκάρης ήταν επίτροπος τότε και τον θυμάμαι την ώρα που ήταν ν' ανάψει τις λαμπάδες στον μοναδικό πολυέλαιο που κρεμόταν καταμεσής στον ναό...κρατούσε ένα μακρύ κοντάρι που στην κορυφή είχε ένα κερί για το άναμμα και κάτω από το κερί κάτι που έμοιαζε με χωνί ανάποδο που το χρησιμοποιούσε για το σβήσιμο.......το μόνο που με χάλαγε στην εκκλησία ήταν αυτή η μυρουδιά από το σβήσιμο των κεριών.
Απέξω στο υπόστεγο, έκαιγε μόνιμα η φωτιά σε μια γωνιά για να υπάρχουν κάρβουνα για το θυμιατό... αλλά και πόσες φορές πηγαίναμε να ζεσταθούμε όταν έκανε κρύο αφού δεν υπήρχε μέσα θέρμανση και χαλιά όπως τώρα...ούτε καν καρέκλες πλην από μερικά στασίδια.
Κι όμως μέσα από αυτή την απλότητα, αναδυόταν και σε αγκάλιαζε μια γλυκιά αίσθηση, μια κατάνυξη, μια επαφή με κάτι Θεικό!
Μεγάλη Πέμπτη ...χαιρόμασταν τόσο με το βάψιμο των αυγών....Δώδεκα Ευαγγέλια, ξενύχτι ....
Μεγάλη Παρασκευή ...τα παιδάκια πρωί-πρωί με τα καλαθάκια ντυμένα με μαύρο πανί να λένε: ''Σήμερα μαύρος ουρανός σήμερα μαύρη μέρα''. Δεν κατάφερα ποτέ να το πω γιατί με έπιαναν τα κλάματα....
.....Επιτάφιος! λουλούδια, στολισμός, ανύπαντρα κορίτσια μαυροφορεμένα να τον ξενυχτάνε...Άγιο Μύρο, περιφορά γύρω από την εκκλησία ...το ''Αρατε πύλας'' που νόμιζα ότι άνοιγαν πράγματι οι πόρτες από μόνες τους...το πέρασμα τρεις φορές σταυρωτά από κάτω που κουτουλιόμασταν γιατί δεν αναλάμβανε κάποιος μεγάλος να μας καθοδηγεί...
Μεγάλο Σάββατο...οι τελευταίοι ταξιδιώτες καταφτάνουν, το σφάξιμο του αρνιού ή του κατσικιού...το πήξιμο γιαουρτιού, το μαγείρεμα με τα παραδοσιακά γιουμίδια αντί για μαγειρίτσα, που μας έσπαγαν την μύτη άλλα δεν μπορούσαμε να τα δοκιμάσουμε πριν την Ανάσταση και πριν μεταλάβουμε... και τέλος το φρεσκάρισμα των ρούχων για την Ανάσταση...
Μια Ανάσταση μεγαλοπρεπή με παρόντες όλους τους συχωριανούς ...Χριστός Ανέστη, ευχές και αγκαλιές γεμάτες αγάπη και ανθρωπιά ....στο τέλος της λειτουργίας, όλοι με τις άσπρες λαμπάδες αναμμένες γυρνούσαμε στο σπίτι να τσουγκρίσουμε τα κόκκινα αυγά και εμείς τα παιδιά στεναχωριόμασταν αν μας έσπαγε το αυγό.
Κυριακή πρωί το σούβλισμα και το ψήσιμο με την ξύλινη σούβλα που μαλώναμε ποιος θα την φέρει γύρω-γύρω...όπου και να κοίταζες παντού καπνίζανε οι φωτιές.....τα κασετόφωνα με τις μπαταρίες παίζανε κασέτες με κάθε λογής δημοτικά.... κάπου -κάπου άκουγες και καμιά τουφεκιά.....έτσι για το καλό!
Όλοι χαρούμενοι, αγαπημένοι και με τους δικούς τους ανθρώπους! Και βέβαια τριήμερο πανηγύρι που τα όργανα παίζανε μερόνυχτα για να προλάβουν να χορέψουν τόσα άτομα..
Όλος ο χώρος έξω από την εκκλησία, από πάνω μέσα στο μεγάλο προαύλιο του σχολείου και πιο κει κάτω από τα θεόρατα πουρνάρια γεμάτα κόσμο...οι μπύρες και τα κεράσματα μεταξύ των συγγενών και συχωριανών και τα κουτιά με τα λουκούμια στα γυναικόπαιδα πήγαιναν σύννεφο....
Αλήθεια πόσο διαφορετικό που ήτανε το Πάσχα τότε!
Τι όμορφα συναισθήματα! Τι ευτυχισμένες οικογενειακές στιγμές! Τι αξέχαστες αναμνήσεις .....

Καλό Πάσχα σε όλους!

Χαρά-Χαρίκλεια Βλαχάκη