 |
| Αλώνισμα, 1928 |
Στο Δήμο Καρδίτσας δώρισε την περιουσία και τα έργα του Δ. Γιολδάση, η θετή του κόρη
Έναν ανεκτίμητο «θησαυρό» τέχνης απέκτησε η Καρδίτσα, «κληρονομώντας» την περιουσία του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου Δημήτρη Γιολδάση (1897-1993). Πρόκειται για μία σημαντική πολιτιστική - ιστορική κληρονομιά, που, εκτός των άλλων, αποτελεί και το σημαντικότερο υλικό για την ιστορία της Καρδίτσας του αιώνα που έφυγε, αλλά και πολλών άλλων περιοχών της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη διαθήκη που άφησε η θετή κόρη του καλλιτέχνη, Στέλλα Γιολδάση, η οποία συντάχθηκε στις 28 Ιούνη 1999 (οκτώ μήνες πριν από το θάνατό της), περιέρχεται στο Δήμο Καρδίτσας η περιουσία του αξέχαστου ζωγράφου, η οποία περιλαμβάνει πάνω από 2.000 πίνακες όλων των διαστάσεων, ένα οικόπεδο με κατοικία στην οδό Δημ. Λάππα 142, εκατοντάδες σχέδια, φωτογραφικό υλικό, σλάιτς, μεταξοτυπίες κ. ά. |
| «Αλώνισμα» |
Ο δήμος επέλεξε, σε πρώτη φάση, να μετατρέψει το σπίτι όπου έζησε και δημιούργησε ο μεγάλος ζωγράφος σε χώρο δημιουργικό. Σε χώρο όπου τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη ζωή και το έργο του Δ. Γιολδάση, αλλά και με την τέχνη της ζωγραφικής. Το κληροδότημα θα αποτελέσει το 3ο Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών, ενώ στην πορεία θα υλοποιηθεί η επιθυμία της δωρήτριας Στέλλας Γιολδάση και θα μετατραπεί ο χώρος σε εκθεσιακό κέντρο - Πινακοθήκη Δημήτρη Γιολδάση.
 |
| «Το νυφικό φόρεμα» |
Τη μελέτη της διαμόρφωσης της οικίας του Δ. Γιολδάση ανέλαβε η μελετήτρια - αρχιτέκτονας της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Καρδίτσας, Ανθούλα Καραμούζη, η οποία σημειώνει πως η πρώτη φάση αφορά «την ανακαίνιση της υπάρχουσας παλαιάς ισόγειας κατοικίας, ανέγερση νέου ισογείου κτιρίου στη θέση παλαιάς αποθήκης και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου για τη στέγαση του 3ου Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών του Δήμου Καρδίτσας. Στόχος μας είναι η λειτουργία του κτιρίου ως κέντρου - εργαστηρίου εικαστικών δραστηριοτήτων, αλλά και χώρου πολλαπλών χρήσεων με ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα περιβάλλοντος και παράδοσης, προσεγγίζοντας μ' αυτόν τον τρόπο τις ιδιαίτερες ευαισθησίες του καλλιτέχνη, σε μια προσπάθεια να αναδείξουμε όλες τις προσωπικές αναζητήσεις του μεγάλου ζωγράφου, που δεν ήταν μόνο εικαστικές, αλλά σχετίζονταν άμεσα με έναν ιδιαίτερο τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης της ζωής».
Από τεχνικής πλευράς, το κτίριο παρουσιάζει αρκετά προβλήματα, που οφείλονται κύρια στη φυσιολογική φθορά των υλικών και στην έλλειψη συντήρησης. Στο πλαίσιο της αποκατάστασης, το κτίριο θα ανακαινιστεί στο σύνολό του, χωρίς ιδιαίτερες παρεμβάσεις που να αλλοιώνουν τη μορφή. Σε μία προσπάθεια ανάδειξης, θα γίνει συντήρηση όλων εκείνων των στοιχείων που μπορούν να διατηρηθούν ή θα γίνει αντικατάσταση με νέες κατασκευές, με απόλυτο σεβασμό στις προσωπικές επιλογές του καλλιτέχνη.
Μακρόχρονη δημιουργική πορεία
 |
| «Στέλλα Γιολδάση». Εργο του Δ. Γιολδάση |
Ο Δ. Γιολδάσης, γιος και εγγονός τσοπάνηδων, καταγόμενων από τη Σαμαρίνα, γεννήθηκε το 1897 στο Μορφοβούνι της Θεσσαλίας. Η φτώχεια και η ορφάνια τον ακολουθούσε στα παιδικά του χρόνια. Μόλις τελείωσε την Τετάρτη Δημοτικού, βγήκε στη δουλιά και στα 13 χρόνια του ο καπνεργάτης Γιολδάσης άρχισε τη ζωγραφική. Ενα χρόνο αργότερα μπήκε στο Τμήμα Κοσμηματογραφίας της Σχολής Καλών Τεχνών και αργότερα στο Τμήμα της Ζωγραφικής. Το 1921 τέλειωσε τη σχολή και ξεκίνησε τη βιοπάλη. Επιγραφές, βοηθός σε σκηνογράφους κλπ. Το 1924 διακρίνεται με τη συμμετοχή του στην «Εκθεση των Δέκα». Από το 1937 έως το 1948, με διακοπές στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης και στη μεταδεκεμβριανή περίοδο, διδάσκει Τεχνικά στο Γυμνάσιο της Καρδίτσας. Στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης βγήκε στο βουνό και δούλευε στη διαφώτιση και στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του ΕΛΑΣ. Παράλληλα ζωγράφιζε και εικονογραφούσε μια αντιστασιακή σατιρική εφημερίδα. Μαζί με άλλους ζωγράφους έκανε τοιχογραφίες με τους ήρωες του '21 (δε σώθηκαν), στο κτίριο του Εθνοσυμβουλίου στις Κορυσχάδες. Μετά τα Δεκεμβριανά συνελήφθη, αλλά γρήγορα αποφυλακίστηκε.
Από το 1948 έως το 1966 ο Δ. Γιολδάσης έζησε στην Αθήνα. Μετά εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Καρδίτσα. Υπόδειγμα ήθους, ανθρωπιάς, πνευματικής ευρύτητας, δίκαια χαρακτηρίστηκε «τυπικός εκπρόσωπος της αγροτικής τοπιογραφίας». Από το 1966 έως το θάνατό του ασχολήθηκε αποκλειστικά με το τοπίο του θεσσαλικού κάμπου και τις δραστηριότητες του ανθρώπου. Γνήσιος δημιουργός, υμνητής της θεσσαλικής υπαίθρου και των ανθρώπων της, ο Δ. Γιολδάσης με το πολύχρονο λαϊκό του έργο και τον αταλάντευτο αγώνα του για την κοινωνική πρόοδο, πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στην πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μας και στο λαό μας.
