Ο έφιππος ανδριάντας του Νικολάου Πλαστήρα, που βρίσκεται στην Καρδίτσα, στην ομώνυμη πλατεία μπροστά στο Παυσίλυπο, είναι έργο του Στέλιου Τριάντη και η φιλοτέχνησή του ολοκληρώθηκε το 1989 .
Η δημιουργία του ανδριάντα πραγματοποιήθηκε με δωρεά προς τον Δήμο Καρδίτσας από τον φορέα «Ένωση Επιστημόνων Νομού Καρδίτσας» και ιδιαίτερα με τη προσωπική συμβολή του προέδρου Γ. Κούτρα. Η προσπάθεια ξεκίνησε το 1983, όταν το έτος εκείνο χαρακτηρίστηκε «έτος Νικολάου Πλαστήρα» και στην Καρδίτσα οργανώθηκαν ποικίλες δραστηριότητες. Το κόστος του έργου ανερχόταν περίπου στα 20 εκ. δρχ., ένα ποσό που φαινόταν αδιανόητο στους κατοίκους της Καρδίτσας, αλλά τελικά η Ένωση κατάφερε με υπομονή να το συγκεντρώσει και να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, όπως η επιλογή κατάλληλης θέσης και καλλιτέχνη, ή πού θα γινόταν η χύτευση. Στην αποπεράτωση αυτού του έργου βοήθησαν επίσης η Διοίκηση της ΔΕΗ, τα Υπουργεία Πολιτισμού και Εθνικής Άμυνας και η Τράπεζα της Ελλάδος, οι τοπικές αρχές και απλός κόσμος.
Η σύνθεση είναι από χαλκό σε φυσικό μέγεθος. Ο Πλαστήρας αποδίδεται ντυμένος με τη στολή του στρατηγού, με το δεξί του χέρι προτεταμένο κρατώντας το καμουτσίκι του, σαν να δείχνει το δρόμο προς τους Έλληνες, και κοιτώντας προς την ίδια κατεύθυνση, δηλαδή προς τα δεξιά, ενώ με το αριστερό του χέρι κρατάει τα ηνία του αλόγου. Το άλογο παριστάνεται με συγκρατημένο βηματισμό, με ανασηκωμένα το μπροστά αριστερό και το πίσω δεξί πόδι και το κεφάλι του είναι ελαφρώς γυρισμένο προς τα αριστερά, χωρίς όμως αυτό να αφαιρεί τίποτα από το δυναμισμό του ζώου και γενικότερα της σύνθεσης. Το άλογο βρίσκεται πάνω σε ένα ψηλό βάθρο, το οποίο αποτελείται από κοφτερές πέτρες, παραπέμποντας σε βραχώδες τοπίο, με το στρατηγό να στέκεται επιβλητικός και να μετράει τη μάχη.
Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχουν συνολικά τρεις μικρές επιγραφές.
Στην πρώτη αναγράφεται: ΕΓΙΝΕ ΤΟ ΕΤΟΣ 1989 / ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ / ΝΟΜΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΕΓΠ / ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΕΦ. ΚΟΥΤΡΑ
Στη δεύτερη, που βρίσκεται ακριβώς από κάτω, αναγράφεται: ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΑΣΤΗΡΑΣ / Ο ΑΞΙΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ / ΜΑΥΡΟΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗΣ / 1883 - 1953.
Στη βάση του βάθρου βρίσκεται η τρίτη επιγραφή με το όνομα του καλλιτέχνη: ΤΡΙΑΝΤΗΣ / ΓΛΥΠΤΗΣ / 1989.
Ο Τριάντης έδωσε μεγάλη σημασία στη ρεαλιστική απόδοση τόσο του αλόγου όσο και του αναβάτη. Ωστόσο, όσο κι αν προσπαθεί να αποδώσει πιστά τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του τιμώμενου προσώπου, η απόσταση που το χωρίζει από τους θεατές, εξαιτίας του ύψους του βάθρου, οδηγεί τον καλλιτέχνη να αναζητήσει άλλες λύσεις. Έτσι, εντάσσει διαχρονικά στοιχεία στο σύνολο, ώστε η μορφή να εκπέμπει μια ιδεαλιστική πνοή. Ωστόσο, οι θεατές μπορούν να αναγνωρίσουν το τιμώμενο πρόσωπο και γιατί ακριβώς είναι κοντά στις αισθητικές προτιμήσεις τους.
Τα αποκαλυπτήρια τελέστηκαν στις 11 Ιουνίου 1989 και για τους Καρδιτσιώτες «το έργο αυτό απεικονίζει τη μορφή ενός Ήρωα, που υπήρξε πρότυπο φιλοπατρίας, δημοκρατίας και ανθρωπιάς», που γίνεται σύμβολο για την Ελλάδα. Στα αποκαλυπτήρια, ο πρόεδρος της Ένωσης Επιστημόνων Νομού Καρδίτσας Γ. Κούτρας έκλεισε το λόγο του με τα εξής λόγια: «Με το γλυπτό έργο που σήμερα αποκαλύπτεται, η μορφή του Μαύρου Καβαλάρη θα περάσει πιο έντονα στις νέες γενιές, για να διδάσκει αιωνίως αφιλοκέρδεια, σεμνότητα, ειλικρίνεια, εντιμότητα, παλικαριά, αυτοθυσία, δημοκρατία και ανθρωπιά. Το βάθρο του Ανδριάντα, φτιαγμένο με ογκόλιθους, στενά συνδεδεμένους μεταξύ τους, θα είναι το σύμβολο της εθνικής συμφιλίωσης».
ΜΠΟΝΙΤΣΗ ΘΕΩΝΗ
Πηγή: http://olympias.lib.uoi.gr/
