Είναι το next big thing της κοσμετολογίας;
Υγιεινή διατροφή, δίαιτες, σκληρή γυμναστική, αισθητικές επεμβάσεις. Κάνουμε τα πάντα προσπαθώντας να παρατείνουμε τη νεότητά μας. Όμως αρκούν;....
Μήπως τελικά πρόκειται για έναν αγώνα δρόμου χωρίς νικητή, αφού όπως δείχνουν οι έρευνες το γήρας είναι καταγεγραμμένο στο DNA μας ή μήπως υπάρχει ένα φως στο βάθος του τούνελ;
Υγιεινή διατροφή, δίαιτες, σκληρή γυμναστική, αισθητικές επεμβάσεις. Κάνουμε τα πάντα προσπαθώντας να παρατείνουμε τη νεότητά μας. Όμως αρκούν;....
Μήπως τελικά πρόκειται για έναν αγώνα δρόμου χωρίς νικητή, αφού όπως δείχνουν οι έρευνες το γήρας είναι καταγεγραμμένο στο DNA μας ή μήπως υπάρχει ένα φως στο βάθος του τούνελ;
Ο Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς (www.drtsoukalas.com), Διδάκτωρ Πανεπιστημίου UNI.NA. Federico II και Ειδικός στα Χρόνια Νοσήματα και τον Μεταβολισμό (American College for the Advancement in Medicine), μας αποκαλύπτει την τελευταία ανακάλυψη της επιστήμης γύρω από το θέμα της γήρασης, τα τελομερή, και μας εξηγεί πώς μπορεί να βρισκόμαστε πολύ κοντά στο να κερδίσουμε τη μάχη με το χρόνο.
Τελικά γιατί γερνάμε;
«Μέχρι πρόσφατα πιστεύαμε ότι το γήρας επέρχεται λόγω φθοράς του οργανισμού μας. Έρευνες όμως- που τελικά οδήγησαν στο βραβείο Νόμπελ Ιατρικής για το 2009- αποκάλυψαν ότι το γήρας είναι προγραμματισμένο στα κύτταρά μας. Τα τελομερή είναι το τελευταίο άκρο των χρωμοσωμάτων μας και είναι υπεύθυνα για την διατήρηση της ακεραιότητας του DNA μας. Καθώς μεγαλώνουμε τα τελομερή μας γίνονται όλο και πιο κοντά σε μήκος, αλλάζοντας την στερεοσκοπική δομή (θέση στο χώρο) των χρωμοσωμάτων μας. Αυτός είναι ο βασικός μηχανισμός πίσω από την πρόκληση του γήρατος.»
Πως λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός;
«Γνωρίζουμε πια ότι από την στιγμή της σύλληψης και καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής μας, κάθε φορά που ένα σωματικό μας κύτταρο διαιρείται, ένα κομμάτι των τελομερών του δεν αντιγράφεται. Σε κάθε κυτταρικό διπλασιασμό ένα κομμάτι χάνεται και τα χρωμοσώματα μας παράγουν πρωτεΐνες που εκδηλώνουν το γήρας. Τα μαλλιά μας ασπρίζουν, το δέρμα μας χάνει την ελαστικότητά του, το ανοσοποιητικό μας σύστημα χάνει την αποτελεσματικότητά του. Η κατανόηση αυτού του μηχανισμού αλλάζει πλήρως τον τρόπο που βλέπαμε τα πράγματα σχετικά με το γήρας. Δεν γερνάμε λόγο φθοράς, γερνάμε γιατί τα κύτταρα είναι προγραμματισμένα να γεράσουν. Η φθορά απλά επιταχύνει τη διαδικασία.»
Υπάρχει κάτι που μπορεί να αντιστρέψει εν μέρει αυτή την εντολή;
«Ναι και είναι γνωστό και ως Ένζυμο της Αθανασίας. Στο σώμα μας υπάρχει ένα ένζυμο που αναστέλλει τη συρρίκνωση των τελομερών, η τελομεράση. Αυτό είναι αναγκαίο για την αποκατάσταση βλαβών σε κυτταρικό επίπεδο αλλά κυρίως για την δημιουργία κυττάρων με πλήρες μήκος τελομερών που θα οδηγήσουν στην επόμενη γενιά. Τα σπερματοζωάρια και τα ωάρια έχουν πλήρη τελομερή για να επιτρέψουν την δημιουργία ενός νέου οργανισμού από την αρχή. Η τελομεράση επιμηκύνει τα τελομερή και κατά συνέπεια επιβραδύνει- και είναι πιθανό- αναστέλλει τη γήρανση των κυττάρων.»
Τι έρευνες έχουν γίνει πάνω στον τομέα καθυστέρησης της γήρανσης;
«Επιστήμονες στο χώρο της μοριακής βιολογίας ερευνούν για την ανεύρεση ουσιών που ενεργοποιούν την τελομεράση με σκοπό να αναστείλουν το γήρας. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι πρώτες πιλοτικές έρευνες σε ανθρώπους, της πρώτης ουσίας που ενισχύει τη δράση της τελομεράσης. Οι εξελίξεις σε αυτό τον τομέα αναμένονται εντυπωσιακές στο άμεσο μέλλον. Η πρώτη ουσία που ενεργοποιεί μερικώς την τελομεράση είναι ήδη γεγονός. Έχουν δημοσιευτεί και επίσημα τα πρώτα κλινικά αποτελέσματα από την εφαρμογή της σε ανθρώπους. Η συγκεκριμένη ουσία δεν μπορεί, ακόμα, να αποκαταστήσει πλήρως τα χρωμοσώματα μας στην αρχική τους κατάσταση αλλά η έστω και μερική διόρθωση και η επαναφορά τους σε μια νεανική δομή, είναι ένα τεράστιο βήμα και ίσως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ανθρώπινη ιστορία.
Ποια είναι τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή αυτών των ουσιών;
«Τα αποτελέσματα από την χρήση του πρώτου ενεργοποιητή της τελομεράσης σε ανθρώπους είναι πολύ ενδιαφέροντα και δείχνουν ότι παράγοντες που επιδεινώνονται με τα χρόνια όπως: το ανοσοποιητικό σύστημα, η πρεσβυωπία, η ελαστικότητα του δέρματος και οι σεξουαλικές επιδόσεις βελτιώνονται σημαντικά μετά την λήψη του ενεργοποιητή της τελομεράσης. Πέραν της συγκεκριμένης έχουν εντοπιστεί και άλλες ουσίες που ενεργοποιούν το συγκεκριμένο ένζυμο (πάνω από 35) με ισχυρότερη δράση και οι ερευνητές πιστεύουν ότι στα επόμενα 20-25 χρόνια θα έχουμε συνταρακτικές εξελίξεις σε αυτό το κομμάτι.
Τι μπορουμε να κάνουμε εμείς μέχρι να αρχίσουν να εφαρμόζονται αυτές οι ουσίες;
«Η δική μας υποχρέωση, μέχρι την στιγμή της μαζικής εφαρμογής λύσεων που θα αντιστρέφουν το βιολογικό ρολόι του γήρατος, είναι να διατηρηθούμε στην καλύτερη δυνατή φυσική κατάσταση και βιοχημική ισορροπία. Η ενίσχυση των μηχανισμών υγείας που υπάρχουν εγγενώς στο σώμα μας είναι η μόνη πραγματική λύση για μια μακρύτερη και καλύτερη ζωή.»
Τελικά γιατί γερνάμε;
«Μέχρι πρόσφατα πιστεύαμε ότι το γήρας επέρχεται λόγω φθοράς του οργανισμού μας. Έρευνες όμως- που τελικά οδήγησαν στο βραβείο Νόμπελ Ιατρικής για το 2009- αποκάλυψαν ότι το γήρας είναι προγραμματισμένο στα κύτταρά μας. Τα τελομερή είναι το τελευταίο άκρο των χρωμοσωμάτων μας και είναι υπεύθυνα για την διατήρηση της ακεραιότητας του DNA μας. Καθώς μεγαλώνουμε τα τελομερή μας γίνονται όλο και πιο κοντά σε μήκος, αλλάζοντας την στερεοσκοπική δομή (θέση στο χώρο) των χρωμοσωμάτων μας. Αυτός είναι ο βασικός μηχανισμός πίσω από την πρόκληση του γήρατος.»
Πως λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός;
«Γνωρίζουμε πια ότι από την στιγμή της σύλληψης και καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής μας, κάθε φορά που ένα σωματικό μας κύτταρο διαιρείται, ένα κομμάτι των τελομερών του δεν αντιγράφεται. Σε κάθε κυτταρικό διπλασιασμό ένα κομμάτι χάνεται και τα χρωμοσώματα μας παράγουν πρωτεΐνες που εκδηλώνουν το γήρας. Τα μαλλιά μας ασπρίζουν, το δέρμα μας χάνει την ελαστικότητά του, το ανοσοποιητικό μας σύστημα χάνει την αποτελεσματικότητά του. Η κατανόηση αυτού του μηχανισμού αλλάζει πλήρως τον τρόπο που βλέπαμε τα πράγματα σχετικά με το γήρας. Δεν γερνάμε λόγο φθοράς, γερνάμε γιατί τα κύτταρα είναι προγραμματισμένα να γεράσουν. Η φθορά απλά επιταχύνει τη διαδικασία.»
Υπάρχει κάτι που μπορεί να αντιστρέψει εν μέρει αυτή την εντολή;
«Ναι και είναι γνωστό και ως Ένζυμο της Αθανασίας. Στο σώμα μας υπάρχει ένα ένζυμο που αναστέλλει τη συρρίκνωση των τελομερών, η τελομεράση. Αυτό είναι αναγκαίο για την αποκατάσταση βλαβών σε κυτταρικό επίπεδο αλλά κυρίως για την δημιουργία κυττάρων με πλήρες μήκος τελομερών που θα οδηγήσουν στην επόμενη γενιά. Τα σπερματοζωάρια και τα ωάρια έχουν πλήρη τελομερή για να επιτρέψουν την δημιουργία ενός νέου οργανισμού από την αρχή. Η τελομεράση επιμηκύνει τα τελομερή και κατά συνέπεια επιβραδύνει- και είναι πιθανό- αναστέλλει τη γήρανση των κυττάρων.»
Τι έρευνες έχουν γίνει πάνω στον τομέα καθυστέρησης της γήρανσης;
«Επιστήμονες στο χώρο της μοριακής βιολογίας ερευνούν για την ανεύρεση ουσιών που ενεργοποιούν την τελομεράση με σκοπό να αναστείλουν το γήρας. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι πρώτες πιλοτικές έρευνες σε ανθρώπους, της πρώτης ουσίας που ενισχύει τη δράση της τελομεράσης. Οι εξελίξεις σε αυτό τον τομέα αναμένονται εντυπωσιακές στο άμεσο μέλλον. Η πρώτη ουσία που ενεργοποιεί μερικώς την τελομεράση είναι ήδη γεγονός. Έχουν δημοσιευτεί και επίσημα τα πρώτα κλινικά αποτελέσματα από την εφαρμογή της σε ανθρώπους. Η συγκεκριμένη ουσία δεν μπορεί, ακόμα, να αποκαταστήσει πλήρως τα χρωμοσώματα μας στην αρχική τους κατάσταση αλλά η έστω και μερική διόρθωση και η επαναφορά τους σε μια νεανική δομή, είναι ένα τεράστιο βήμα και ίσως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ανθρώπινη ιστορία.
Ποια είναι τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή αυτών των ουσιών;
«Τα αποτελέσματα από την χρήση του πρώτου ενεργοποιητή της τελομεράσης σε ανθρώπους είναι πολύ ενδιαφέροντα και δείχνουν ότι παράγοντες που επιδεινώνονται με τα χρόνια όπως: το ανοσοποιητικό σύστημα, η πρεσβυωπία, η ελαστικότητα του δέρματος και οι σεξουαλικές επιδόσεις βελτιώνονται σημαντικά μετά την λήψη του ενεργοποιητή της τελομεράσης. Πέραν της συγκεκριμένης έχουν εντοπιστεί και άλλες ουσίες που ενεργοποιούν το συγκεκριμένο ένζυμο (πάνω από 35) με ισχυρότερη δράση και οι ερευνητές πιστεύουν ότι στα επόμενα 20-25 χρόνια θα έχουμε συνταρακτικές εξελίξεις σε αυτό το κομμάτι.
Τι μπορουμε να κάνουμε εμείς μέχρι να αρχίσουν να εφαρμόζονται αυτές οι ουσίες;
«Η δική μας υποχρέωση, μέχρι την στιγμή της μαζικής εφαρμογής λύσεων που θα αντιστρέφουν το βιολογικό ρολόι του γήρατος, είναι να διατηρηθούμε στην καλύτερη δυνατή φυσική κατάσταση και βιοχημική ισορροπία. Η ενίσχυση των μηχανισμών υγείας που υπάρχουν εγγενώς στο σώμα μας είναι η μόνη πραγματική λύση για μια μακρύτερη και καλύτερη ζωή.»
