Ο ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ
Τα αρραβωνιάσματα κρατούσαν το πολύ για ένα χρόνο. Ύστερα ακολουθούσε ο γάμος, που γινόταν με πανηγυρικό τρόπο.
Τα αρραβωνιάσματα κρατούσαν το πολύ για ένα χρόνο. Ύστερα ακολουθούσε ο γάμος, που γινόταν με πανηγυρικό τρόπο.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Την προηγούμενη από τον γάμο Κυριακή οι γονείς, ο γαμπρός και η νύφη αποφάσιζαν να κάνουν "τα στέφανα" και έλεγαν χαρακτηριστικά "κινήσαμε γάμο". Από αυτήν την Κυριακή άρχιζαν οι επιμέρους προετοιμασίες. Φρόντιζαν να ειδοποιηθούν οι κουμπάροι, οι βλάμηδες, ο μάγειρας, τα "όργανα". Επίσης έπρεπε να είναι έτοιμα τα προικιά της νύφης, να ασβεστωθούν και να παλαμιστούν τα σπίτια, να καθαριστούν οι ρούγες, και να καλεστούν οι χωριανοί, οι συγγενείς και οι φίλοι από τ' άλλα χωριά. Το κάλεσμα αναλάμβαναν οι δύο βλάμηδες, που ήταν συνήθως ανύπαντροι φίλοι του γαμπρού.
Από την Τρίτη κιόλας φορούσαν τα καλά τους και κρατώντας μια στολισμένη σβάνα ή κόφα και μια γκλίτσα (κλούτσα) πήγαιναν σε όλα σχεδόν τα σπίτια και δίνοντας στους χωρικούς να πιουν έλεγαν: "Άντε να κοπιάστε στο γάμο του τάδε...". Με τον ίδιο τρόπο καλούσε στο γάμο και η πλευρά της νύφης.
ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ-ΤΟ ΓΛΕΝΤΙ
Το Σάββατο ήταν όλα έτοιμα. Έφθαναν οι οργανοπαίχτες, οι καλεσμένοι και το γλέντι άρχιζε στα δύο σπίτια, του γαμπρού και της νύφης. Χόρευαν με τη σειρά οι γονείς, ο γαμπρός και η νύφη, οι συγγενείς και στο τέλος, οι καλεσμένοι.
Κατά τα μεσάνυχτα τραπέζωναν. Έπρεπε ασφαλώς να φάνε κατά τη συνήθεια όλοι οι καλεσμένοι. Ο μάγειρας που από το απόγευμα του Σαββάτου έσφαζε μια δύο προβατίνες ή και κριάρι έφτιαχνε τα εντόσθια σούπα, το κρέας με μπλουγούρι και ήταν έτοιμος με το βοηθό του για τη διανομή. Πάνω στα καζάνια δοκίμαζε πρώτα το φαγητό ο νουνός και συγχαίροντας το μάγειρα για τη νοστιμάδα του φαγητού, του έδινε και το σχετικό φιλοδώρημα. Ο μάγειρας μόνο με το φιλοδώρημα άνοιγε τα καζάνια. Το φαγητό των γάμων θεωρούνταν εκείνα τα χρόνια ξεχωριστή λιχουδιά γι’ αυτό και τα αγγειά γρήγορα άδειαζαν.
Η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ
Την Κυριακή που ήταν δεύτερη μέρα γλεντιού και κύρια μέρα του γάμου, μετά την εκκλησία οι καλεσμένοι γέμιζαν πάλι την αυλή των σπιτιών του γαμπρού και της νύφης. Εξάλλου ο γάμος ήταν τότε το μοναδικό μέσο διασκέδασης των κατοίκων του χωριού.
ΤΟ ΞΥΡΙΣΜΑ
Ακολουθούσε το ξύρισμα του γαμπρού από τον κουρέα. Μερικές φορές τον ξύριζε με το ξυράφι ανάποδα και τον συνόδευαν οι οργανοπαίχτες.
Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ
Ο γαμπρός φορούσε στα παλιά χρόνια φουστανέλα, τσαρούχια και δύο σιρίτια (σχοινιά σταυρωτά) ένα μπλε και ένα κόκκινο. Φουστανέλα φορούσαν επίσης οι βλάμηδες.
Αντίθετα η ενδυμασία της νύφης ήταν πολλαπλή και πολυέξοδη. Σε μια κάμαρα του σπιτιού της, και ενώ ο χορός στην αυλή συνεχιζόταν με κέφι και μικρομαλώματα, ειδικευμένες στο νυφικό ντύσιμο γυναίκες, φίλες ή συγγενείς της νύφης, την στόλιζαν. Την ώρα που την χτένιζαν και την άλλαζαν τραγουδούσαν.
Κατόπιν έφθανε στο σπίτι της νύφης ένα καινούργιο κάρο με μαντιλωμένα γερά άλογα για τη μεταφορά της προίκας. Στο λαιμό των αλόγων κρεμούσαν συνήθως και κλικάνια (Κουδουνάκια), για να προκαλούν εντύπωση. Τα προικιά τα φρουρούσαν οι φίλες της νύφης και για να τα δώσουν, έπαιρναν φιλοδώρημα από τους βλάμηδες ή από τους φίλους του γαμπρού.
ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΣΤΟ ΜΑΚΡΥΧΩΡΙ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
ΦΩΤΩΓΡΑΦΙΕΣ:
Σπύρος Στώικος
Απόστολος Σβάνας
http://www.eleusina.gr/
http://www.eleusina.gr/
ΠΗΓΕΣ:
