Ο Στέργιος Βλαχογιάννης ήταν «ένας άνθρωπος πλασμένος για το τραγούδι και το χορό, με ευρύ στέρνο για παρατεταμένη ανάσα, επιβλητική και γάργαρη φωνή και που με το χορό του κεντάει πάνω στη Γη», όπως χαρακτηριστικά έλεγε η Δόρα Στράτου.
Ο Στέργιος υπήρξε άνθρωπος αισιόδοξος, καλοσυνάτος, εργατικός, όπως ακριβώς δηλαδή ήταν στην πλειοψηφία τους οι γνήσιοι Αργιθεάτες. Γεννήθηκε το 1927 στο συνοικισμό «Βλαχογιαννέικα» στο Πετρίλο Καρδίτσας, όπου και μεγάλωσε. Γονείς του ήταν ο Θανάσης και η Μαρίνα Βλαχογιάννη. Παντρεύτηκε την Έλλη Γεράση και απέκτησαν δύο παιδιά, την Μαρίνα και τον Θανάση.
Στα τέλη της δεκαετίας του ΄60 με την οικογένειά του, μετακόμισε στο Σχηματάρι, όπου άρχισε να εργάζεται σε εργοστάσιο. Παράλληλα, τραγουδούσε όποτε του δινόταν ευκαιρία σε γάμους, γιορτές και γλέντια της παρέας.
Από το καλοκαίρι του 1978 έως το καλοκαίρι του 1981 ήταν μια χρυσή τετραετία για την ανάδειξη και την προβολή της αργιθεάτικης παράδοσης σε όλη την Ελλάδα, με τον Στέργιο να αποτελεί τον πρωταγωνιστή αυτής της επιτυχίας.
Στις 4 Σεπτεμβρίου 1978 η μοναδική Δόρα Στράτου παρουσιάζει τους χορούς και τα τραγούδια της ορεινής Αργιθέας Αγράφων στο θέατρο Φιλοπάππου, που ήταν κατάμεστο από κόσμο. Κλείνοντας την παρουσίαση, μεταξύ έντονων χειροκροτημάτων και πρωτόγνωρων επευφημιών για τη συνολική εκπληκτική προσπάθεια των Αργιθεατών μουσικών και χορευτών, θα αναφωνήσει γεμάτη ενθουσιασμό: «από το θέατρό μας μέχρι σήμερα πέρασαν δύο άνθρωποι φαινόμενα, ο Στέργιος Βλαχογιάννης στο τραγούδι και ένας νεαρός πόντιος στο χορό», αναγνωρίζοντας με αυτόν τον έμπρακτο τρόπο τη μοναδικότητα του σπάνιου ταλέντου του Στέργιου.
Επιβεβαιωτικό στοιχείο της αναγνώρισης αυτής, αποτελεί η πρόσκληση που ακολούθησε κατά το ίδιο έτος από τη Δώρα Στράτου προς τον Στέργιο να ηχογραφήσει τα τραγούδια της Αργιθέας. Με την άμεση αποδοχή του ίδιου και την καθοριστική συμβολή του Συλλόγου Αργιθεατών Αθήνας, ξεκίνησαν οι ηχογραφήσεις στο στούντιο του Κώστα Πρικόπουλου. Ήταν τέτοια η άνεση του Στέργιου στο τραγούδι, όπου μέσα σε δύο μόλις ημέρες, ηχογραφήθηκαν είκοσι τραγούδια και ακολούθησε η έκδοση δύο δίσκων με «τραγούδια της Αργιθέας» σε βινύλιο.
Καταλυτικός ήταν επίσης ο ρόλος που διαδραμάτισε ο Σίμωνας Καράς, τόσο στην αξιοποίηση του ταλέντου του Στέργιου, όσο και στην ανάδειξη της Αργιθεάτικης μουσικής. Αναφερόμενος στον Στέργιο, έλεγε χαρακτηριστικά: «είχε πολλούς λαρυγγισμούς και γινόταν όργανο που ο Στέργιος το χρησιμοποιούσε όπως ήθελε».
Κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας ηχογράφησε κατά το έτος 1982 την κασέτα με τίτλο «Καράβα μου περήφανη».
Δούλεψε τρία χρόνια σε κέντρα των Αθηνών και τον χειμώνα του 1982 έκανε περιοδεία σε πόλεις της Αμερικής και του Καναδά, όπως το Τορόντο, το Ντιτρόιτ, το Γουϊνσορ και η Σάρνια, όπου ζούσαν και τον καλοδέχτηκαν πολλοί ξενιτεμένοι Αργιθεάτες.
Κατά τη διάρκεια της πετυχημένης πορείας του, είχε συνεργαστεί με πολλούς καταξιωμένους Αργιθεάτες καλλιτέχνες. Πιο συγκεκριμένα, στο βιολί με τους Λαμπρ. & Χρυσ. Καζιακούρα, Δημ.Τζέλιο, Γ.Λέκκο, Γ. Βασιλακάκο, Γ. Τόλο. Στο κλαρίνο με τους Δ. Ρίζο, Σ. Καραμπίνη και Α. Τζιαχρή, καθώς και με τους Κωσταρελαίους και τον Ποζιό στο τραγούδι.
Τραγούδια που έχουν συνδεθεί με το όνομά του είναι:
Καράβα μου περήφανη / Θέλω να ανέβω στ΄Αγραφα / Στρουμπούλω / Να ‘χα έναν ταχυδρόμο / Τζάνε ποταμέ μου / Όσα κι αν περπάτησα / Σαρανταπέντε λεμονιές / Στάζουν τα κεραμίδια σου / Ξύπνα πουλάκι μ’ το πρωί / Εκείνο τ’ αστέρι το λαμπρό
Και πολλά άλλα…..
Κάτι που ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει είναι ότι τραγουδούσε εξίσου καλά λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια, χωρίς δυστυχώς να έχουν διασωθεί ηχογραφήσεις.
Ο χορός και το τραγούδι, αποτελούσαν συνδυαστικά για το Στέργιο την πεμπτουσία της ίδιας του της ψυχής. Δεν υπάρχει άλλη εξήγηση ικανή να δικαιολογήσει το γεγονός, πως, ακόμα και όταν ήταν μόνος του τραγουδούσε συνεχώς. Όχι μόνο αυτό, αλλά, ακόμη και όταν βρισκόταν στο βουνό και δεν είχε κάποιον να τον κρατήσει να χορέψει, πιανόταν από ένα κλωνάρι έλατο και χόρευε. Αυτός ήταν ο Στέργιος.
Στις 6 Αυγούστου 1985, ωστόσο, τραγούδησε και χόρεψε με τους Αργιθεάτες για τελευταία φορά, καλεσμένος στο πανηγύρι στην Μεταμόρφωση Ανθηρού. Το ξημέρωμα στις 7 Αυγούστου 1985 φεύγοντας για να επιστρέψει στο αγαπημένο του Πετρίλο, στην κορυφή της χιλιοτραγουδισμένης του Καράβας έφυγε σκορπίζοντας την θλίψη σ’ όλους εκείνους που τον αγαπούσαν και τον ξεχώριζαν. Ίσως αυτό να ήταν το πανάκριβο τίμημα για το ανεξίτηλο πέρασμα στην αιωνιότητα, του ανθρώπου που έμελε να αποτελέσει το σύμβολο της Αργιθέας.
Τριάντα ένα χρόνια μετά, δεν τον έχει ξεχάσει κανείς. Πως θα μπορούσε άλλωστε αυτό να συμβεί, από τη στιγμή που ακόμη και σήμερα οι Αργιθεάτες τον τιμούν και γεμάτοι νοσταλγία συνεχίζουν να διασκεδάζουν με τα τραγούδια του. Το κενό παραμένει δυσαναπλήρωτο, καταρρίπτοντας εκκωφαντικά το «ουδείς αναντικατάστατος». Ειδικά όσοι τον γνώριζαν προσωπικά, ακόμη και τώρα, μέσα από την εξιστόρηση άπειρων περιστατικών, κάνουν λόγο για έναν από τους πιο ενθουσιώδεις, ξεχωριστούς, ακέραιους και αυθεντικούς ανθρώπους που έχουν γνωρίσει στη ζωή τους.
"ΕΔΩ, ΗΡΘΑ, ΜΕΓΑΛΩΣΑ, ΠΟΘΗΣΑ, ΕΦΥΓΑ" ~ Φωτ.: Θωμάς Βασιλείου
Δεν θα ήταν, λοιπόν, υπερβολή η παραδοχή πως ο Στέργιος Βλαχογιάννης συνέδεσε το όνομά του με το αργιθεάτικο ηχόχρωμα, με τη διάσωση των ακουσμάτων της περιοχής και με την ανάδειξη της πλούσιας παραδοσιακής μουσικής της Αργιθέας, αφήνοντας μία τεράστια παρακαταθήκη στις επόμενες γενεές.
Από το αφιέρωμα στο Στέργιο της Φεφρονίας Ρεβύνθη όπου μιλά για το Στέργιο ο Ηλίας Μακρής.
Γλέντι με το Στέργιο Νο 1 Γλέντι με το Στέργιο Νο 2
*ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗΣ & ΑΝΘΗΡΟ 1985!!!.mpg
Στο Ανθηρό Αργιθέας τον Ιούλιο 1985 διοργανώθηκαν με πρωτοβουλία του Συλλόγου(τότε Αδελφότητας) Ανθηριωτών Αθήνας Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, υπό την Αιγίδα της Κοινότητας και με τη συμμετοχή των Τοπικών Συλλόγων Ανθηρού και Μεταμορφώσεως πολυήμερες ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ " ΑΝΘΗΡΙΩΤΙΚΑ 1985". Ανάμεσα σε αυτές υπήρξε και βραδιά - συναυλία Δημοτικού Τραγουδιού και ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ. Η Οργανωτική Επιτροπή συνέστησε Κριτική Επιτροπή για το Διαγωνισμό και προσκάλεσε ως Μέλος αυτής το ΑΗΔΟΝΙ ΤΗΣ ΑΡΓΙΘΕΑΣ - το ΜΕΓΑΛΟ ΣΤΕΡΓΙΟ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗ που αποδέχθηκε αυθωρεί την πρόσκληση και προσήλθε από το πρωϊ της ημέρας γεμάτος χαρά!!! Το βράδυ της εκδήλωσης μέσα σε μια καταπληκτική προσέλευση κόσμου στην πλατεία της Αγίας Παρασκευής και με κοντά 2000 άτομα ο ΣΤΕΡΓΙΟΣ ανέβηκε στο μικρόφωνο και με τη συνοδεία στο βιολί του Γιώργου ΠΑΠΑΡΟΥΝΑ και στο κλαρίνο του Βασίλη ΚΩΣΤΑΡΕΛΟΥ τραγούδησε με την αέρινη φωνή του μερικά τραγούδια που ο ήχος τους εκείνο το βράδυ λες και ακούγονταν σε όλη την ΑΡΓΙΘΕΑ. Καταγράψαμε με το Φώτη Τσιούμα αυτή την εκδήλωση για να υπάρχει ως ντοκουμέντο. Ο ΣΤΕΡΓΙΟΣ μας γλέντησε και στο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής και την επομένη έφυγε για τα ΠΕΤΡΙΛΙΑ. Του Σωτήρος επανήλθε στη Μεταμόρφωση Ανθηρού όπου και εκεί μας γλέντησε με την καθάρια Θεϊκή Φωνή του και άφού χόρεψε και εκείνος την επομένη το πρωΐ κίνησε για τα αγαπημένα του ΠΕΤΡΙΛΙΑ. Πλήν όμως η μοίρα του τον ήθελε " να πάει " στην ΚΑΡΑΒΑ που τη χιλιοτραγούδησε.Μερικά χρόνια αργότερα τον ακολούθησε και ο Γιώργος ΠΑΠΑΡΟΥΝΑΣ και χάσαμε τους ΜΕΓΑΛΟΥΣ της ΑΡΓΙΘΕΑΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ. Το βίντεο αυτό είναι για ένα λόγο ακόμα ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ αφού έχει καταγράψει τις τελευταίες μέρες της ζωής του ΣΤΕΡΓΙΟΥ και θα τον κρατά πάντα ζωντανό ανάμεσά μας σε όσους τον ζήσαμε, οι δε νεότεροι θα γνωρίσουν τον ΓΙΓΑΝΤΑ του ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΤΗΣ ΑΡΓΙΘΕΑΣ!!!
Μενέλαος Παπαδημητρίου
