Παρασκευή 19 Απριλίου 2019

♥ Μαυρομμάτι Καρδίτσας: Παρασκευή του Λαζάρου

 Το Πάσχα άρχιζε από τη μέρα αυτή, που τα κορίτσια πήγαιναν να τραγουδήσουν τον Λάζαρο. Τη Πέμπτη το απόγευμα μάζευαν λουλούδια για να στολίσουν το καλάθι τους. Το κρεμούσαν έξω από το σπίτι, αφού πρώτα έβαζαν μέσα ένα αυγό για “φώλι” για να μαζέψουν πολλά αυγά. 

Παλιότερα τα κορίτσια σηκώνονταν χαράματα για να πάνε να τραγουδήσουν, τελειώνοντας νωρίς το πρωί, γύρω στις οχτώ. Αντίθετα σήμερα ξεκινούνε περίπου στις εννέα το πρωί.

Περίπου μέχρι τη δεκαετία του ’50 τα κορίτσια έλεγαν τα παρακάτω τραγούδια: 

Ήρθε ο Λάζαρος ήρθαν τα Βάγια 
ήρθε κι άγρυπνος της κορασίνας. 
Κορασίνα μου τροϊρου -ίρου. 
Παλικάρια μου σταυροσταθείτε 
για ’ ακούσετε Λαζάρου πάτια. 
Καλήμέρα σας, καλή χρονιά σας, 
σήμερα ήρθαμε στ’ αρχοντικό σας. 
Που 'σαν Λάζαρε, που ‘σαν αδερφέ μου, 
που ‘σαν τρίκλωνε βασιλικέ μου; 
Μέρες τέσσερις ήμουν στον Άδη, 
Στο πικρό φαρμακερό σκοτάδι. 
Πες μας Λάζαρε τι είδες στον Άδη. 
Είδα φόβο, είδα πόνο, είδα βάσανα και τρόμο. 
Σήκω Λάζαρε και μην κοιμάσαι ήρθε μάνα σου από την πόλη
σου ‘φερε χαρτί και κομπολόι. 
Το ζωνάρι σου μαργαριτάρι, 
το μαντήλι σου γυαλοκοπάει. 

Του Λαζάρου, του Λαζάρου ’ 
αυγό μες στην καλάθα. 
καλαθούλα μ ’ θέλει αυγό κι τσέπη μου κουκόσια 
και το δεξί τοχέρι μου θέλει πέντε έξι παράδες. 
Οι κοτούλες σας αυγά γεννάνε οι φωλίτσες σας δε τα χωράνε. 
Δώς μου λεμονιά ένα λεμόνι να το φύτευα στο περιβόλι. 
"Καλήχρονιά" 

Σήμερα τα κορίτσια λένε διαφορετικό τραγούδι: 

Εις τη πόλη Βηθανία Μάρθα κλαίει και Μαρία. 
Έχασαν τον αδερφό τους Λάζαρο τον καρδιακό τους. 
Τρεις ημέρες τον θρηνούσαν και τον ημερολογούσαν. 
Την ημέρα την Τετάρτη κίνησε Χριστός για να ‘ρθει. 
Μαρία βγήκε έξω και ‘πεσε στα γόνατά του, 
αν εδώ ήσουν Χριστέ μας δεν θα πέθαινε αδερφός μας, 
ούτε φίλος δικός σου, Λάζαρος καρδιακός μας. 
Πες μας Λάζαρε τι είδες εις τον Άδη που επήγες, 
είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους. 
Δώστε μου λίγο νεράκι, να ξεπλύνω το φαρμάκι, 
καρδούλα μου το λέει, το μοιρολογάκι εκλαίει. 

Σήκω Λάζαρε και μη κοιμάσαι 
ήρθε μάνα σου από τη πόλη, 
σου ‘φερε χαρτί και κομπολόι. 
Οι κοτούλες σας αυγά γεννούνε. 
Δώστε μας και μας να τα χαρούμε.

Η νοικοκυρά έβγαινε και πρόσφερε διάφορα μέσα στα καλάθια των κοριτσιών. Αυγά, χαρούπια (ξυλοκέρατα), λουκούμια, καραμέλες, καρύδια, σταφίδες, σύκα και χρήματα. Έτσι γίνεται ακόμη, διατηρώντας σε μεγαλύτερο βαθμό τη προσφορά αυγών κυρίως, χρημάτων, και διάφορων γλυκισμάτων.

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Γιώτη Ευθυμία
Λαογραφικά στοιχεία του Μαυρομματίου
Καρδίτσας

Αυτό που ουσιαστικά με βοήθησε για τη διεκπεραίωση όλων αυτών που θα
πρόκειται να παρουσιαστούν στη συνέχεια, ήταν προθυμία και συνεργασία των
κατοίκων. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους:
Τζιουβάρα Μελπωμένη, ετών 71
Αλεξίου Θηρεσία, ετών 76
Ματρακούκα Ευθυμία, ετών 65
Γιώτη Σοφία, ετών 75
Γιώτη Θωμά, ετών 85

Γιώτη Δημήτριο, ετών 50