Γενικά Στοιχεία
Η Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας είναι η μικρότερη των τεσσάρων της Περιφέρειας Θεσσαλίας με κύριο χαρακτηριστικό την ομορφιά της αντίθεσης μεταξύ ορεινού και πεδινού όγκου. Έχει πρωτεύουσα την ομώνυμη πόλη, καταλαμβάνει το νοτιοδυτικό τμήμα της Θεσσαλίας και αποτελεί ενιαία διοικητική ενότητα. Ο νομός Καρδίτσας βρίσκεται στο κέντρο όχι μόνο του νομού, αλλά και της Ελλάδας, απ’ όπου και η πιθανή προέλευση του ονόματος της. Πιο συγκεκριμένα η Καρδίτσα είναι χτισμένη σε απόσταση 10 περίπου χιλιομέτρων από τις υπώρειες των διακλαδώσεων της Πίνδου και έχει υψόμετρο 110 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Σύμφωνα με την απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε. του 2011 ο νομός Καρδίτσας έχει 113.544 μόνιμους κατοίκους (από 120.265 κατοίκους το 2001). Η συνολική έκταση του νομού ανέρχεται σε 2.636 χλμ2 που αντιστοιχούν σε 18,8% της συνολικής έκτασης της Θεσσαλίας και στο 2% περίπου της συνολικής έκτασης της χώρας.
Συνορεύει στο βορρά με τους νομούς Τρικάλων και Λαρίσης, ανατολικά με τους νομούς Φθιώτιδας και Ευρυτανίας και δυτικά με τους νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Άρτας. Σε άμεση όμως εξάρτηση βρίσκεται μόνο με τους νομούς Τρικάλων, Λαρίσης και Φθιώτιδας, μεταξύ των οποίων αναπτύσσεται καλό οδικό δίκτυο.
Ο ορεινός όγκος, ο ημιορεινός και ο πεδινός καταλαμβάνουν το 42%, το 9% και 49% αντίστοιχα. Η ορεινή περιοχή καλύπτεται από πλούσια χλωρίδα, όπου κυριαρχούν δάση δρυός, ελάτης, θαμνότοποι, βοσκότοποι κ.λπ. και σε συνδυασμό με την υπάρχουσα πανίδα αποτελούν ένα φυσικό περιβάλλον ιδιαίτερου κάλλους. Χαρακτηριστικό μορφολογικό γνώρισμα του νομού είναι η αντίθεση μεταξύ του ορεινού δυτικού και νοτίου τμήματος και του πεδινού βορείου και ανατολικού, που αποτελεί τμήμα της μεγάλης πεδιάδας των Τρικάλων.
Το ορεινό τμήμα καταλαμβάνεται από τις υψηλές οροσειρές της νοτίου Πίνδου και των Αγράφων που κατέρχονται από τον νομό Τρικάλων και συνεχίζουν νότια στον νομό Ευρυτανίας, με τα χαρακτηριστικά ΒΒΔ - ΝΝΑ διεύθυνση. Οι οροσειρές αυτές σχηματίζουν τρεις παράλληλες δέσμες, ηψηλότερες κορυφές των οποίων είναι η Καράβα (2.184 μ.), το Ντελιδίρι (2.163 μ.), το Βουτσικάκι (2.154 μ.), η Καζάρμα (1.971 μ.), το Γαλάτσι (1.894 μ.), η Καραβούλα (1.862 μ.), η Τσούκα (1.705 μ.), η Βουλγάρα (1.654 μ.), ο Ιταμός (1.490 μ.) και το Καπροβούνι (1.447 μ.).
Μεταξύ των παραλλήλων οροσειρών του δυτικού ορεινού τμήματος σχηματίζονται στενές κοιλάδες. Οι κοιλάδες με τους κυριότερους ποταμούς που αναπτύσσονται μέσα σε αυτές είναι:
Στο νομό Καρδίτσας είναι ισχυρό το υδατικό δυναμικό με την εμφάνιση των μεγάλων ποταμών και μεγάλου ύψους κατακρημνισμάτων. Στον ποταμό Ταυρωπό και Μέγδοβα και ανάμεσα στα όρη Ιταμός και Βουτσικάκι έχει κατασκευαστεί φράγμα, του οποίου σχηματίζεται τεχνητή λίμνη (Νικολάου Πλαστήρα) με την δέσμευση των νερών, τα οποία διοχετεύονται πρώτα στον υδροηλεκτρικό σταθμό για παραγωγή ενέργειας και ύστερα στην πεδιάδα της Καρδίτσας την οποία αρδεύουν. Δεύτερο και εξίσου σημαντικό είναι και το φράγμα της λίμνης Σμοκόβου που αρδεύει το νότιο τμήμα του νομού.
Η Καρδίτσα είναι τόπος με αντιθέσεις και απαράμιλλη ομορφιά, με τον ορεινό όγκο των Αγράφων στα δυτικά και τον θεσσαλικό κάμπο στα ανατολικά. Η θέση της περιοχής στην καρδιά της Ελλάδας την έκανε σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών που άφησαν σημάδια ορατά ακόμη και σήμερα. Υπάρχουν πάρα πολλά αρχαία μνημεία. Τα περισσότερα δυστυχώς είναι μη επισκέψιμα ενώ τα ευρήματα της περιοχής βρίσκονται στο μουσείο του Βόλου. Τα θρησκευτικά μνημεία, μοναστήρια και εκκλησίες είναι πάρα πολλά και ενδιαφέροντα. Θα τα συναντήστε σε κάθε σας διαδρομή και αποτελούν κομμάτια της ζωντανής ιστορίας του τόπου.
Το νοτιοδυτικό τμήμα του νομού που καταλαμβάνεται από την οροσειρά της Πίνδου και των Αγράφων αποτελούν ένα συνεχές και γοητευτικό κάλεσμα αυθεντικής φύσης και ήρεμης απόλαυσης των διακοπών, μέσα σ' ένα περιβάλλον πλούσιας βλάστησης με δάση από βελανιδιές, καστανιές και πλατάνια και άφθονων νερών. Βορειοανατολικά απλώνεται ατέλειωτος και μακρύς ο θεσσαλικός κάμπος με τα σπαρμένα χωράφια και τους παραποτάμους του Πηνειού να τον διασχίσουν.
Η γεωγραφική θέση της περιοχής από πολύ νωρίς αποτέλεσε το πέρασμα, σημείο συνάντησης, συναλλαγών και επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών λαών και ομάδων και συνεπώς συντέλεσε στον εμπλουτισμό των επιμέρους πολιτισμικών στοιχείων και χαρακτηριστικών. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι τα παλαιότερα ευρήματα τοποθετούνται στην πρώιμη νεολιθική εποχή και ο νεολιθικός του τόπου χωρίς να είναι λαμπρός παραμένει όμως ενδιαφέρων και από τους πρωιμότερους της Ευρώπης. Πολλά πέρασε η περιοχή κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου και γνώρισε αλλεπάλληλες εισβολές (Σλάβοι, Βλάχοι, Καταλανοί). Το βυζαντινό κάστρο του Φαναρίου επιβάλλεται στους επισκέπτες τόσο της θέσης του, όσο και εξ' αιτίας της κατασκευής του. Λιγοστά τα βυζαντινά μνημεία, αλλά ευτυχώς διατηρήθηκαν πολλές εκκλησίες και μοναστήρια.
Πρόσβαση
Ο νομός είναι εύκολα προσβάσιμος από τους όμορους νομούς. Το οδικό δίκτυο είναι σε πολύ καλή κατάσταση και προσφέρει μία άνετη επικοινωνία μεταξύ πόλεων - κωμοπόλεων και κοινοτήτων. Προσιτός απ' όλους τους όμορους νομούς ο νομός Καρδίτσας προσφέρει πολυάριθμες και εξίσου ενδιαφέρουσες επιλογές εισόδου, όποια και αν είναι η διαδρομή σας. Το οδικό δίκτυο προσφέρει εύκολη πρόσβαση στην Καρδίτσα, είτε η πρόσβαση γίνεται από τη Θεσσαλονίκη και το νομό Λάρισας (διαμέσου Παλαμά ή Ιτέας κατευθείαν προς την Καρδίτσα) είτε από την Αθήνα και το νομό Φθιώτιδας (διαμέσου Σοφάδων).
Από τα Τρίκαλα μπορείτε να προχωρήσετε κατευθείαν προς την Καρδίτσα ή μπορείτε να διασχίσετε την οροσειρά και διαμέσου Πύλης να περάσετε στο Μουζάκι και από εκεί να επιλέξετε τη συνέχεια του ταξιδιού σας. Από το νομό Μαγνησίας και το Βόλο εισέρχεστε στο νομό Καρδίτσας αφού περάσετε από τα Φάρσαλα. Από την Ευρυτανία και το Καρπενήσι, διαμέσου Φουρνά, διασχίζοντας την οροσειρά των Αγράφων φτάνετε στη Ρεντίνα και εισέρχεστε στο νομό Καρδίτσας. Αλλά και αν έρχεστε από το νομό Άρτας η γοητεία μιας εμπειρίας όπως εκείνης που καταλήγει στο Μουζάκι, γνωρίζοντας έτσι από πρώτο χέρι την Αργιθέα Αγράφων, θα σας αποζημιώσει για κάποια προβλήματα βατότητας του δρόμου (χωματόδρομος).
Διοίκηση – Οικονομία
Σύμφωνα με την απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε. του 2011 ο νομός Καρδίτσας έχει 113.544 μόνιμους κατοίκους (από 120.265 κατοίκους το 2001). Η συνολική έκταση του νομού ανέρχεται σε 2.636 χλμ2 που αντιστοιχούν σε 18,8% της συνολικής έκτασης της Θεσσαλίας και στο 2% περίπου της συνολικής έκτασης της χώρας.
Συνορεύει στο βορρά με τους νομούς Τρικάλων και Λαρίσης, ανατολικά με τους νομούς Φθιώτιδας και Ευρυτανίας και δυτικά με τους νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Άρτας. Σε άμεση όμως εξάρτηση βρίσκεται μόνο με τους νομούς Τρικάλων, Λαρίσης και Φθιώτιδας, μεταξύ των οποίων αναπτύσσεται καλό οδικό δίκτυο.
Ο ορεινός όγκος, ο ημιορεινός και ο πεδινός καταλαμβάνουν το 42%, το 9% και 49% αντίστοιχα. Η ορεινή περιοχή καλύπτεται από πλούσια χλωρίδα, όπου κυριαρχούν δάση δρυός, ελάτης, θαμνότοποι, βοσκότοποι κ.λπ. και σε συνδυασμό με την υπάρχουσα πανίδα αποτελούν ένα φυσικό περιβάλλον ιδιαίτερου κάλλους. Χαρακτηριστικό μορφολογικό γνώρισμα του νομού είναι η αντίθεση μεταξύ του ορεινού δυτικού και νοτίου τμήματος και του πεδινού βορείου και ανατολικού, που αποτελεί τμήμα της μεγάλης πεδιάδας των Τρικάλων.
Το ορεινό τμήμα καταλαμβάνεται από τις υψηλές οροσειρές της νοτίου Πίνδου και των Αγράφων που κατέρχονται από τον νομό Τρικάλων και συνεχίζουν νότια στον νομό Ευρυτανίας, με τα χαρακτηριστικά ΒΒΔ - ΝΝΑ διεύθυνση. Οι οροσειρές αυτές σχηματίζουν τρεις παράλληλες δέσμες, ηψηλότερες κορυφές των οποίων είναι η Καράβα (2.184 μ.), το Ντελιδίρι (2.163 μ.), το Βουτσικάκι (2.154 μ.), η Καζάρμα (1.971 μ.), το Γαλάτσι (1.894 μ.), η Καραβούλα (1.862 μ.), η Τσούκα (1.705 μ.), η Βουλγάρα (1.654 μ.), ο Ιταμός (1.490 μ.) και το Καπροβούνι (1.447 μ.).
Μεταξύ των παραλλήλων οροσειρών του δυτικού ορεινού τμήματος σχηματίζονται στενές κοιλάδες. Οι κοιλάδες με τους κυριότερους ποταμούς που αναπτύσσονται μέσα σε αυτές είναι:
- Στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού αναπτύσσεται η κοιλάδα του Πάμισσου με διεύθυνση βορειανατολική. Ο ποταμός Πάμισσος στην συνέχεια καταλήγει στον Πηνειό ποταμό.
- Στο νοτιοδυτικό τμήμα αναπτύσσεται η κοιλάδα του Πλατανιά, ο οποίος είναι παραπόταμος του Αχελώου.
- Στο κεντρικό τμήμα του νομού αναπτύσσονται οι ποταμοί Καράμπαλη και Καλέντζη και αφού διασχίσουν την πεδιάδα της Καρδίτσας καταλήγουν στον Πηνειό ποταμό.
- Στο νότιο τμήμα του νομού αναπτύσσεται η κοιλάδα του ποταμού Σμοκοβίτη, βορειοανατολικής διεύθυνσης. Ο ποταμός Σμοκοβίτης συνεχίζει με την ονομασία Ονόχονος ή Σοφαδίτης και καταλήγει επίσης στον Πηνειό ποταμό.
- Στο ανατολικό άκρο του νομού αναπτύσσεται ο ποταμός Ενιππέας και έχει βορειοδυτική διεύθυνση. Καταλήγει και αυτός στον Πηνειό ποταμό.
- Τέλος αναφέρονται ιδιαίτερα λόγω της σημασίας τους και δύο παραπόταμοι, ο Παπαράντζας και ο Λείψιμος. Ο πρώτος εκβάλλει στον ποταμό Καράμπαλη και ο δεύτερος στον Καλέντζη.
Στο νομό Καρδίτσας είναι ισχυρό το υδατικό δυναμικό με την εμφάνιση των μεγάλων ποταμών και μεγάλου ύψους κατακρημνισμάτων. Στον ποταμό Ταυρωπό και Μέγδοβα και ανάμεσα στα όρη Ιταμός και Βουτσικάκι έχει κατασκευαστεί φράγμα, του οποίου σχηματίζεται τεχνητή λίμνη (Νικολάου Πλαστήρα) με την δέσμευση των νερών, τα οποία διοχετεύονται πρώτα στον υδροηλεκτρικό σταθμό για παραγωγή ενέργειας και ύστερα στην πεδιάδα της Καρδίτσας την οποία αρδεύουν. Δεύτερο και εξίσου σημαντικό είναι και το φράγμα της λίμνης Σμοκόβου που αρδεύει το νότιο τμήμα του νομού.
Η Καρδίτσα είναι τόπος με αντιθέσεις και απαράμιλλη ομορφιά, με τον ορεινό όγκο των Αγράφων στα δυτικά και τον θεσσαλικό κάμπο στα ανατολικά. Η θέση της περιοχής στην καρδιά της Ελλάδας την έκανε σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών που άφησαν σημάδια ορατά ακόμη και σήμερα. Υπάρχουν πάρα πολλά αρχαία μνημεία. Τα περισσότερα δυστυχώς είναι μη επισκέψιμα ενώ τα ευρήματα της περιοχής βρίσκονται στο μουσείο του Βόλου. Τα θρησκευτικά μνημεία, μοναστήρια και εκκλησίες είναι πάρα πολλά και ενδιαφέροντα. Θα τα συναντήστε σε κάθε σας διαδρομή και αποτελούν κομμάτια της ζωντανής ιστορίας του τόπου.
Το νοτιοδυτικό τμήμα του νομού που καταλαμβάνεται από την οροσειρά της Πίνδου και των Αγράφων αποτελούν ένα συνεχές και γοητευτικό κάλεσμα αυθεντικής φύσης και ήρεμης απόλαυσης των διακοπών, μέσα σ' ένα περιβάλλον πλούσιας βλάστησης με δάση από βελανιδιές, καστανιές και πλατάνια και άφθονων νερών. Βορειοανατολικά απλώνεται ατέλειωτος και μακρύς ο θεσσαλικός κάμπος με τα σπαρμένα χωράφια και τους παραποτάμους του Πηνειού να τον διασχίσουν.
Η γεωγραφική θέση της περιοχής από πολύ νωρίς αποτέλεσε το πέρασμα, σημείο συνάντησης, συναλλαγών και επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών λαών και ομάδων και συνεπώς συντέλεσε στον εμπλουτισμό των επιμέρους πολιτισμικών στοιχείων και χαρακτηριστικών. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι τα παλαιότερα ευρήματα τοποθετούνται στην πρώιμη νεολιθική εποχή και ο νεολιθικός του τόπου χωρίς να είναι λαμπρός παραμένει όμως ενδιαφέρων και από τους πρωιμότερους της Ευρώπης. Πολλά πέρασε η περιοχή κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου και γνώρισε αλλεπάλληλες εισβολές (Σλάβοι, Βλάχοι, Καταλανοί). Το βυζαντινό κάστρο του Φαναρίου επιβάλλεται στους επισκέπτες τόσο της θέσης του, όσο και εξ' αιτίας της κατασκευής του. Λιγοστά τα βυζαντινά μνημεία, αλλά ευτυχώς διατηρήθηκαν πολλές εκκλησίες και μοναστήρια.
Πρόσβαση
Ο νομός είναι εύκολα προσβάσιμος από τους όμορους νομούς. Το οδικό δίκτυο είναι σε πολύ καλή κατάσταση και προσφέρει μία άνετη επικοινωνία μεταξύ πόλεων - κωμοπόλεων και κοινοτήτων. Προσιτός απ' όλους τους όμορους νομούς ο νομός Καρδίτσας προσφέρει πολυάριθμες και εξίσου ενδιαφέρουσες επιλογές εισόδου, όποια και αν είναι η διαδρομή σας. Το οδικό δίκτυο προσφέρει εύκολη πρόσβαση στην Καρδίτσα, είτε η πρόσβαση γίνεται από τη Θεσσαλονίκη και το νομό Λάρισας (διαμέσου Παλαμά ή Ιτέας κατευθείαν προς την Καρδίτσα) είτε από την Αθήνα και το νομό Φθιώτιδας (διαμέσου Σοφάδων).
Από τα Τρίκαλα μπορείτε να προχωρήσετε κατευθείαν προς την Καρδίτσα ή μπορείτε να διασχίσετε την οροσειρά και διαμέσου Πύλης να περάσετε στο Μουζάκι και από εκεί να επιλέξετε τη συνέχεια του ταξιδιού σας. Από το νομό Μαγνησίας και το Βόλο εισέρχεστε στο νομό Καρδίτσας αφού περάσετε από τα Φάρσαλα. Από την Ευρυτανία και το Καρπενήσι, διαμέσου Φουρνά, διασχίζοντας την οροσειρά των Αγράφων φτάνετε στη Ρεντίνα και εισέρχεστε στο νομό Καρδίτσας. Αλλά και αν έρχεστε από το νομό Άρτας η γοητεία μιας εμπειρίας όπως εκείνης που καταλήγει στο Μουζάκι, γνωρίζοντας έτσι από πρώτο χέρι την Αργιθέα Αγράφων, θα σας αποζημιώσει για κάποια προβλήματα βατότητας του δρόμου (χωματόδρομος).
Διοίκηση – Οικονομία
Ο νομός σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2011) έχει 113.544 μόνιμους κατοίκους. Διοικητικά και βάσει του νέου Καλλικράτη διαιρείται σε 6 δήμους.
Ο πληθυσμός του νομού παρουσιάζει τον μεγαλύτερο δείκτη γήρανσης και εξάρτησης στη Θεσσαλία, άρα ο νομός συγκεντρώνει πληθυσμό κυρίως των μεγαλύτερων ηλικιών. Το μορφωτικό επίπεδο ενώ είναι ανερχόμενο (στις σχολικές βαθμίδες), και παρά την ελαφρά άνοδο του ΑΕΠ, δεν έχει ακόμη καταφέρει να εξασφαλίσει ένα πλαίσιο σταθερής και μόνιμης εργασίας στη νεολαία. Παρατηρείται η υψηλότερη ανεργία στη Θεσσαλία (~13%), κυρίως νέοι με γνώσεις γυμνασίου-λυκείου.
Ο εξέχων τομέας της παραγωγής είναι ο πρωτογενής. Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία και διατηρεί τα πρωτεία στην οικονομία του νομού. Τα μεγέθη του αγροτικού κλήρου είναι υπολογίσιμα. Οι καλλιέργειες κατά το 94% είναι ετήσιες, και οι αρδευόμενες εκτάσεις μεγάλες. Περισσότερα από 1.100.800 στρέμματα είναι γεωργικές εκτάσεις όπου το βαμβάκι κυριαρχεί ως καλλιέργεια, ακολουθεί ο καπνός, το καλαμπόκι, τα σιτηρά, η μηδική κ.α.. Εξέχουσα θέση στις καλλιέργειες κατέχει κι η αμπελουργία με την παραγωγή εξαιρετικού επιτραπέζιου σταφυλιού. Στα ορεινά του νομού παράγεται το εξαιρετικής ποιότητας κρασί Μαύρο Μεσενικόλα ανώτερης ποιότητας. Η κτηνοτροφία εξακολουθεί να γίνεται κυρίως με τις παραδοσιακές μεθόδους ιδιαίτερα στα ορεινά του νομού με κοπάδια από πρόβατα και κατσίκια.
Ο δευτερογενής τομέας είναι κυρίως προσανατολισμένος στις κατασκευές (μεταλλικές), ξύλο-έπιπλο, τρόφιμα-ποτά, και στα εκκοκκιστήρια και αλευροβιομηχανίες. Υπάρχουν πολλές, μικρές οικογενειακές βιοτεχνίες και η καινοτομικότητα είναι χαμηλή. Η βιομηχανική περιοχή παραμένει ανεκμετάλλευτη, αλλά η δημογραφία επιχειρήσεων είναι θετική.
Ο τριτογενής τομέας κατά το 2001 παρήγαγε το 61% του ΑΕΠ του νομού, και είχε το 42% της απασχόλησης. Ο νομός έχει γνωρίσει τα τελευταία χρόνια σημαντική τουριστική ανάπτυξη με αιχμή τις λίμνες Ν.Πλαστήρα, Σμοκόβου και Στεφανιάδας, τα ιαματικά λουτρά, τη μαγευτική Αργιθέα, τον Ίταμο και άλλες αξιόλογες περιοχές. Στο πλαίσιό του, ο τουρισμός (με ~126.000 διανυκτερεύσεις) μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανερχόμενος. Στο νομό επίσης φιλοξενούνται 1 τμήμα ΑΕΙ (ΠΘ), 3 τμήματα ΤΕΙ, η Σχολή Αστυφυλάκων, και ένα από τα ινστιτούτα του πολλά υποσχόμενου ΚΕΤΕΑΘ.
Μεγάλο πλεονέκτημα του νομού αποτελεί ο φυσικός του πλούτος (ορεινός όγκος, λίμνες, κλπ) που αποτελεί και την αιχμή της τουριστικής δραστηριότητας. Ο νομός έχει πολύ αξιόλογη πολιτιστική κληρονομιά, και σημαντική δραστηριότητα σε σχέση με το μέγεθος και τη θέση του.
Με βάση τα παραπάνω, από αναπτυξιακή άποψη στα δυνατά σημεία του νομού μπορούν να συμπεριληφθούν το ανερχόμενο μορφωτικό επίπεδο, το σημαντικό πολιτιστικό απόθεμα και ο φυσικός πλούτος, οι μεγάλες καλλιέργειες και ο ανερχόμενος τουρισμός, ενώ τα αδύνατα σημεία είναι η ανεργία της νεολαίας, η βιομηχανική επίδοση και καινοτομικότητα.
Φυσικό περιβάλλον
Το φυσικό περιβάλλον του νομού Καρδίτσας με χαρακτηριστικά τη γοητεία των αντιθέσεών του, τη συνύπαρξη ορεινού και πεδινού στοιχείου, την ομορφιά της ανακάλυψης τόπων απάτητων ακόμα και η διακριτική παρουσία της λίμνης Νικολάου Πλαστήρα τα τελευταία πενήντα χρόνια είναι η αιτία που η Καρδίτσα εξελίχθηκε σε έναν τουριστικό προορισμό πολλαπλών αποδράσεων και δράσεων μικρής ή μεγάλης διάρκειας, που εύκολα προσαρμόζονται στο διαθέσιμο χρόνο και τη διάθεση των επισκεπτών.
Η βλάστηση στα πεδινά του νομού ακολουθεί το τυπικό της χλωρίδας των χαμηλών υψομέτρων. Λεύκες και πλατάνια κυρίως κοντά στους ποταμούς και εποχιακή χαμηλή βλάστηση. Όσο όμως ανεβαίνουμε περισσότερο πάνω από το επίπεδο της θάλασσας το τοπίο αλλάζει. Στα υψόμετρα μεταξύ των 700μ. και 900μ. περίπου κυριαρχεί η ζώνη της πλατύφυλλης βελανιδιάς (Quercus Frainetto). Πρόκειται για πυκνά δάση βελανιδιάς, τα οποία όμως συμπίπτουν με τη ζώνη ανθρώπινων δραστηριοτήτων - οικισμοί, γεωργικές εκτάσεις, κτηνοτροφία, με αποτέλεσμα να υλοτομούνται συχνά. Παρ' όλα αυτά η ζώνη της βελανιδιάς αποτελεί ιδανικό βιότοπο για ένα σημαντικό αριθμό ζώων - πουλιά, χελώνες, φίδια, μικρά θηλαστικά (νυφίτσα, κουνάβι, αλεπού) λύκους κ.λπ. Στη ζώνη αυτή συναντιούνται δύο είδη ξυλοφάγων κολεόπτερων τα οποία προστατεύονται από την οδηγία 92/43 της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα Lucanus Servus και Kerambyx cerdo. Στα υψόμετρα μεταξύ των 900μ. και 1.500μ. περίπου, κυριαρχεί η ζώνη του ελάτου. Εδώ συναντούμε δύο είδη ελάτων: το Abies Cephalonica και το Abies Hybridogenus τα οποία κατά τόπους συνυπάρχουν και δύσκολα διαφοροποιούνται στο μάτι του επισκέπτη.
Πυκνά δάση ελάτου συναντώνται στα βόρεια του νομού. Γενικά σχηματίζει πυκνά και σκιερά δάση στη σκιά των οποίων ευδοκιμούν διάφορα σκιόφυτα όπως το γεράνι και το κυκλάμινο. Στο ελατοδάσος απουσιάζει η χαμηλή βλάστηση, δηλαδή οι θάμνοι και τα χαμηλότερα δένδρα, ενώ προς τα χαμηλότερα όρια εξάπλωσής του σχηματίζει μικτά δάση, έλατο - βελανιδιά ή βελανιδιά - έλατο ανάλογα με το κυρίαρχο σε αριθμό είδος. Η συνέχεια του ελατοδάσους διακόπτεται στα σημεία όπου η ύπαρξη ποταμών ή χειμάρρων ευνοεί την ανάπτυξη άλλων δένδρων όπως ο πλάτανος και στα ξέφωτα κυριαρχούν τα πτεριδόφυλλα (φτέρες).
Στην Πανίδα της περιοχής συνυπάρχουν πολλά μικρά θηλαστικά, μεταξύ των οποίων συναντούμε και τον δενδροπόντικα (μπλούχι στο τοπικό ιδίωμα) ενώ αξιοσημείωτη είναι η ύπαρξη της αγριόγατας, ο πληθυσμός της οποίας έχει μειωθεί σημαντικά στη χώρα μας. Πάνω από τα τελευταία όρια του δάσους των ελάτων (1.500μ. και άνω) συναντάμε αρκετά εκτεταμένες περιοχές με κύριο χαρακτηριστικό την απουσία δενδρώδους βλάστησης και την κυριαρχία λιβαδικής, τα γνωστά ψευδοαλπικά λιβάδια με χαρακτηριστικό τους να αντέχουν στις ακραίες καιρικές συνθήκες διαθέτοντας μικρά φύλλα για την εξοικονόμηση νερού και οργανώνοντας το φύλλωμα σε πυκνό σχηματισμό (φούντες) για να αντέχουν το ψύχος
Η δημιουργία της λίμνης Ν. Πλαστήρα από τα νερά του ποταμού Μέγδοβα που κατέκλυσε το οροπέδιο της Νεβρόπολης με την κατασκευή του φράγματος στα τέλη της δεκαετίας του 1950, επηρέασε τη χλωρίδα και την πανίδα της ευρύτερης περιοχής. Στη λίμνη ζουν γύρω στα δέκα είδη ψαριών από τα οποία άλλα προέρχονται από τα είδη που υπήρχαν στον ποταμό Μέγδοβα, ενώ κάποια άλλα προήλθαν από εμπλουτισμούς. Τα είδη ψαριών που συναντούνται είναι: Χέλι (Anguilla anguilla), Λαυράκι (Barbus albanicus) Γριβάδι (Cyprinus carpio) Πεταλούδα (Carassiuw auratus gibelio) Κορεγόνος (Coregonus lavaretus) Ασπρόψαρο (Leusiscus cephalus) Γλήνι (Tinca tinca) Πέστροφα και άγρια πέστροφα (Salmo gairdneri και Salmo truta)
Τέλος γύρω από τη λίμνη θα συναντήσουμε πουλιά όπως ο σταχτής ερωδιός, ο μικρός λευκός ερωδιός, ο πελαργός, ο ασημογλάρος, το γλαρόνι, κάποια βουτηχτάρια και λίγους κορμοράνους. Το προσεκτικό μάτι θα αναγνωρίσει στην περιοχή τον λευκοτσικνιά, το όρνιο, τον χρυσαετό και τον πετρίτη.
Στοχεία Δήμων
Δήμος: Καρδίτσας
Έδρα: Καρδίτσα
Έκταση: 647,387 τ.χλμ
Πληθυσμός: 56.747 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.karditsa-city.gr
Ο Δήμος Καρδίτσας ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα την Καρδίτσα. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 647,387 χλμ2 και ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 56.747 μόνιμους κάτοικους σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του Δήμου προέκυψε, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού Δήμου Καρδίτσας με τη συγχώνευση σε αυτόν των προ υπαρχόντων δήμων Ιτάμου, Καλλιφώνου, Κάμπου και Μητρόπολης.
Η Καρδίτσα είναι η τέταρτη κατά σειρά πόλη της Θεσσαλίας και αποτελεί το εμπορικό, διοικητικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του νομού. Η ίδρυσή της τοποθετείται στην ύστερη βυζαντινή εποχή, αφού το τοπωνύμιο δεν είναι τουρκικό και επομένως προϋπήρχε της τουρκικής εισβολής στη δυτική Θεσσαλία το 1393. Ως οικισμός αρχικά ήταν μικρός και δεν παρουσίαζε κάτι το ιδιαίτερο, για αυτό και αρκετοί περιηγητές απέφευγαν να την επισκεφτούν. Με την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στη Ελλάδα το 1881 και τη φυγή των τούρκων, εγκαταστάθηκαν στη πόλη Αγραφιώτες, Ηπειρώτες, Βλάχοι και Στερεοελλαδίτες. Τα επόμενα 20 χρόνια η πόλη υπερδιπλασιάστηκε και οι εμπορικές δραστηριότητες αυξήθηκαν.
Ο νέος αιώνας (20ος) βρήκε μια πόλη ανήσυχη, με νέους επιστήμονες, επαγγελματίες και αγρότες να έχουν αποδυθεί σε σκληρούς αγώνες για τη δρομολόγηση νέας πορείας στην οικονομική, κοινωνική και πνευματική ζωή της πόλης. Μετά και από τη λύση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της γης (απαλλοτρίωση τσιφλικιών) ο τόπος μπήκε σε πορεία οριστικής και αδιάλειπτης ανάπτυξης.
Δειλά στην αρχή, με αυξανόμενο ρυθμό στη συνέχεια, άρχισαν να εμφανίζονται μαζί με τις πρώτες εφημερίδες και οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών. Οι δημοσιογράφοι Απόστολος Σαμαρόπουλος και Ιωάννης Μαρινόπουλος, οι λογοτέχνες δικηγόροι Γιάννης και Ξενοφών Ζογλοπίτης, ο ιστορικός και εκπαιδευτικός Χρήστος Καλοκαιρινός, ο ζωγράφος Γιώργος Βαλταδώρος, ο Λάμπρος Καταφυγιώτης, ο Δημήτριος Μπούσδρας, ο Πάνος Κουκορίκος κ.ά.
Ως αδύναμο σημείο της θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η έλλειψη επαρκούς ιστοριογραφίας. Οι πόλεμοι, οι θεομηνίες και η απαιδευσία μεγάλου μέρους του πληθυσμού κατά το παρελθόν είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή πολύτιμων αρχείων και την εξαφάνιση ανεκτίμητων ιστορικών ντοκουμέντων. Τα ολίγα εναπομείναντα στοιχεία είναι διάσπαρτα σε διάφορες βιβλιοθήκες και άλλα ευρίσκονται στην κατοχή συλλεκτών ή και ανύποπτων πολιτών. Τα στοιχεία αυτά, με πολλή υπομονή, μόχθο και προσωπικές θυσίες προσπαθούν να συγκεντρώσουν ευάριθμοι ερευνητές, μέλη - οι περισσότεροι - της Εταιρείας Καρδιτσιώτικων Μελετών και να συνθέσουν, βήμα προς βήμα, την ιστορία της πόλης μας.
Σήμερα, 114 χρόνια μετά την απελευθέρωση, η Καρδίτσα μπορεί να κάμει έναν αξιοπρεπή απολογισμό. Η πόλη παρουσιάζει εμφανή οικονομική πρόοδο, άνθηση στα γράμματα και τις τέχνες, με εξαίρετη προοπτική για το μέλλον. Ο επισκέπτης θα αντικρύσει μια σύγχρονη πόλη, με μεγάλη κίνηση, με ευγενικούς κατοίκους, καλό ρυμοτομικό σχέδιο, ωραία κτήρια, πολλά καταστήματα, επαρκείς αθλητικούς χώρους αλλά και πλατείες όπου νέοι και ηλικιωμένοι συχνάζουν καθημερινά.
Δήμος: Αργιθέας
Έδρα: Ανθηρό
Έκταση: 372,837 τ.χλμ
Πληθυσμός: 3.450 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.dimosargitheas.gr/el/
Ο Δήμος Αργιθέας ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα το Ανθηρό. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 372,837 χλμ2 και ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 3.450 μόνιμους κάτοικους σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του Δήμου προέκυψε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού Δήμου Αργιθέας, μέσω της συγχώνευσης σε αυτόν των προ υπαρχόντων δήμου Αχελώου και της κοινότητας Αθαμανών.
Η περιοχή της Αργιθέας βρίσκεται στο κέντρο της ηπειρωτικής Ελλάδας και στο τμήμα εκείνο των θεσσαλικών Αγράφων που περικλείεται μεταξύ των νομών Καρδίτσας, Τρικάλων, Άρτας και Ευρυτανίας.
Το βουνό και η πέτρα είναι τα κυρίαρχα στοιχεία της περιοχής. Ολόκληρη η Αργιθέα σκεπάζεται από έλατα, οξυές, καστανιές, κέδρους, βελανιδιές και πουρνάρια.
Τα χωριά απλώνονται σε αμφιθεατρικό συνήθως σχηματισμό στις πλαγιές των βουνών. Η πρόσβαση σε αυτά στο μεγαλύτερο μέρος της είναι εύκολη, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που η διαδρομή δυσκολεύει, καθώς οι δρόμοι είναι συνήθως χωματόδρομοι. Έντονες είναι εδώ οι ιστορικές μνήμες της περιοχής, καθώς στην αρχαιότητα κατοικούσαν οι Αθαμάνες, απόγονοι του Αθαμάνα, βασιλιά της Βοιωτίας. Πολλά και αξιόλογα είναι τα μνημεία της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου.
Η Αργιθέα ανήκει στα Άγραφα και απελευθερώθηκε μαζί με την υπόλοιπη Θεσσαλία το 1881 από τους Τούρκους και έγινε Δήμος (ένας από τους 12 των Αγράφων) μέχρι το 1912 που διαλύθηκε ο Δήμος και τα χωριά σχημάτισαν ξεχωριστές κοινότητες.
Δήμος: Λίμνης Πλαστήρα
Έδρα: Μορφοβούνι
Έκταση: 23,200 τ.χλμ
Πληθυσμός: 4.635 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.plastiras-ota.gr/el
Ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με πληθυσμό 4.635 μόνιμους κάτοικους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Ο δήμος αποτελείται αποκλειστικά από χωριά. Το μεγαλύτερο από αυτά, το Μορφοβούνι (γενέτειρα του Νικολάου Πλαστήρα), το οποίο έχει οριστεί ως έδρα του.
Ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα βρίσκεται στο Δ - ΝΔ τμήμα του Νομού και η έκτασή του καλύπτει τη περιοχή που οριοθετείται περιμετρικά της λίμνης Ν. Πλαστήρα και προήλθε από τη συνένωση των παλαιών Δήμων Πλαστήρα και Νεβρόπολης Αγράφων που αποτελούν τις δύο Δημοτικές του Ενότητες.
Συνορεύει βόρεια με το Δήμο Μουζακίου, δυτικά με το Δήμο Αργιθέας, ανατολικά και νοτιοανατολικά με το Δήμο Καρδίτσας. Η έδρα του Δήμου βρίσκεται 23 χλμ δυτικά της Καρδίτσας. Στο Δήμο Πλαστήρα το υψόμετρο κυμαίνεται από 200 - 1400 μέτρα και χαρακτηρίζεται ως ορεινός.
Η καλλιέργεια αμπελιών, οπωροκηπευτικών και η κτηνοτροφία, αποτελούν τις κύριες ασχολίες των κατοίκων ενώ ο δευτερογενής τομέας είναι αρκετά περιορισμένος.
Η συνεχιζόμενη τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Λ. Πλαστήρα, η δημιουργία ξενοδοχείων, ξενώνων, τουριστικών εγκαταστάσεων εστίασης και αναψυχής σε όλα σχεδόν τα Δημοτικά Διαμερίσματα συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση της απασχόλησης και την ανάπτυξη του τριτογενή τομέα.
Η λίμνη Ν. Πλαστήρα ως έργο φέρει τη σφραγίδα του Νικολάου Πλαστήρα, ο οποίος από τη στιγμή της σύλληψης της ιδέας μέχρι το θάνατό του, υποστήριζε και προώθησε με φανατισμό την κατασκευή του.
Αυτό το αναμφισβήτητα μεγάλο έργο, με τις μοναδικές για τις γύρω περιοχές ωφέλειες, έμελλε να στιγματίσει για πάντα τον τόπο και το τοπίο. Από τις σπάνιες περιπτώσεις που μια ανθρώπινη παρέμβαση συνεργεί στη δημιουργία ενός απαράμιλλης ομορφιάς φυσικού περιβάλλοντος, που φυσικά καθιέρωσε τη λίμνη ως έναν από τους πλέον διάσημους τουριστικούς προορισμούς. Χιονισμένη ή καταπράσινη, φθινοπωρινή ή δροσιστική, μοιάζει «άλλη» κάθε εποχή, κάθε στιγμή της μέρας, χαρίζοντάς σπάνιες εικόνες, άλλα τοπία, άλλα χρώματα, άλλες ομορφιές.
Η λίμνη Πλαστήρα αποτελεί το πλέον πετυχημένο παράδειγμα παρέμβασης του ανθρώπου στη φύση. Η αρμονία και η ομορφιά του τοπίου δίνει την αίσθηση ότι η λίμνη είναι φυσική, και μόνο όταν φθάνει κανείς στο φράγμα καταλαβαίνει ότι είναι αποτέλεσμα τεχνικού έργου.
Οι περισσότερες υποδομές συγκεντρώνονται στις δυτικές όχθες της λίμνης. Εδώ συναντά κανείς αρκετά καφέ και εστιατόρια με εκπληκτικές γαστρονομικές απολαύσεις, ξενώνες και ξενοδοχεία για κάθε βαλάντιο, σκαρφαλωμένα στις πλαγιές πλάι στις όχθες, να προσφέρουν πανοραμική θέα στη λίμνη. Χώροι συχνά εντυπωσιακοί, γεμάτοι ζεστασιά και άλλοτε με μια πολυτελή ατμόσφαιρα που συνθέτουν μπαρόκ επιρροές. Τοξοβολία πλάι στις ακτές, βαρκάδα, κανό, ιππασία, ποδηλασία, ορεινές διαδρομές, ποδήλατο λίμνης θα βρει κανείς ώστε να αξιοποιήσει το χρόνο δημιουργικά και ευχάριστα.
Δήμος: Μουζακίου
Έδρα: Μουζάκι
Έκταση: 313,866 τ.χλμ
Πληθυσμός: 13.122 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.mouzaki.gr/
Ο Δήμος Μουζακίου ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα το Μουζάκι και ιστορική πρωτεύουσα, το Μαυρομάτι, ως γενέτειρα του καπετάνιου και στρατηγού της Επανάστασης του 1821, Γεώργιο Καραϊσκάκη. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 647,387 χλμ2 και ο πληθυσμός του 13.122 μόνιμοι κάτοικοι με βάση την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του Δήμου προέκυψε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης και προήλθε από τη συνένωση των τριών Καποδιαστριακών Δήμων Μουζακίου, Ιθώμης και Παμίσου.
Η μεγαλύτερη έκταση του Δήμου Μουζακίου είναι πεδινή αλλά μερικά Τοπικά Διαμερίσματα βρίσκονται στον ορεινό όγκο της Πίνδου.
Στο δήμο υπάρχουν χωριά που συναρπάσουν κάθε επισκέπτη, «πνιγμένα» στο πράσινο, όπως η Βατσουνιά, το Πευκόφυτο, η Κρυοπηγή, το Ανθοχώρι, ηΑμυγδαλή , η Πορτή και το Ελληνόκαστρο, με μακραίωνη ιστορία και μνημεία, όπως η Δρακότρυπα με το περίφημο μοναστήρι της Αγ. Τριάδας και η υψιτενής Οξυά.
Πρόκληση και η φύση, στην οποία το ορμητικό υγρό στοιχείο - ποτάμια, πήγες, καταρράκτες -συνυπάρχει αρμονικά με την ημεράδα του κάμπου και των χαμηλών λόφων. Ο πιο σημαντικός ποταμός της περιοχής είναι ο Πάμισος ή Μπλιούρης, ο οποίος πηγάζει από την περιοχή της κορυφής Καραβούλας στη Ν. Πίνδο, διαρρέει τη δυτική πεδιάδα της Θεσσαλίας, ενισχύεται από μικρότερα υδάτινα ρεύματα και συμβάλλει στον Πηνειό, πριν ο τελευταίος μπει στο Στενό Ζάρκου - Τίτανου. Έχει μήκος 25 χλμ.
Τα βουνά της περιοχής, τα Άγραφα, αποτελούν τη νότια προέκταση της Πίνδου. Την περιοχή των Αγράφων καλύπτουν ελατοδάση και πευκοδάση. Η ψηλότερη κορυφή των Αγράφων, Καράβα ή Σχιζοκάραβο (υψ. 2184 μ.) βρίσκεται στα νότια σύνορα του Δήμου Μουζακίου, ενώ στην ίδια περιοχή είναι και η κορυφή Καζάρμα ή Ζυγουρολίβαδο (υψ. 1971 μ.).
Δήμος: Παλαμά
Έδρα: Παλαμάς
Έκταση: 382,722 τ.χλμ
Πληθυσμός: 16.726 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://palamas.gr/
Ο Δήμος Παλαμά ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα τον Παλαμά. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 382.722 χλμ2 και ο πληθυσμός του είναι 16.726 μόνιμοι κάτοικοι με βάση την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του δήμου προέκυψε, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού δήμου Παλαμά με την συγχώνευση σε αυτόν των προϋπαρχόντων δήμων Σελλάνων και Φύλλου.
Ο Δήμος Παλαμά βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της περιφερειακής ενότητας Καρδίτσας και συνορεύει βόρεια με την περιφερειακή ενότητα Τρικάλων, Δυτικά με τους Δήμους Μουζακίου και Καρδίτσας, ανατολικά με την περιφερειακή ενότητα Λάρισας, και Νότια με το Δήμο Σοφάδων και Καρδίτσας. Η διοικητική έδρα του Δήμου απέχει 20 χιλιόμετρα από την Καρδίτσα, 41,7 χιλιόμετρα από τα Τρίκαλα και 45,1 από τη Λάρισα. Σύμφωνα με την χωροταξική οργάνωση της περιφέρειας υπάρχει στόχος να δημιουργηθούν δύο ζώνες ανάπτυξης με αντίστοιχες ζώνες ημερησίων μετακινήσεων, την Ανατολική με κύριους πόλους Λάρισα και Βόλο και το τη Δυτική με κύριους πόλους Καρδίτσα και Τρίκαλα. Σημαντικό ρόλο αναμένεται να αναλάβουν ο Παλαμάς και η Φαρκαδώνα που είναι χωροθετημένα στους άξονες σύνδεσης των δύο ζωνών.
Ο δήμος Παλαμά είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό του πεδινός με λίγες ορεινές και ημιορεινές περιοχές, όπως ένα μικρό τμήμα στο ΒΑ άκρο. Συγκεκριμένα, υπάρχουν στη περιοχή της τοπικής κοινότητας Βλοχού οι λόφοι Αστέριο (313 μ.) και Μακρυβούνι (350 μ.), στην περιοχή της τοπικής κοινότητας Αγίου Δημητρίου ο λόφος Λυκόρεμα (430μ.) και στην τοπική κοινότητα Μεταμόρφωσης το Κάστρο (329 μ.). Το μέσο υψόμετρο της περιοχής είναι 113 μέτρα.
Το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής χαρακτηρίζεται ως αρκετά πλούσιο. Την περιοχή διασχίζουν τα ποτάμια Ονόχωνος, Καλέντζης, Ενιπέας και Φαρσαλίτης καθώς και πολλοί χείμαρροι. Όλοι οι ποταμοί καταλήγουν στο Πηνειό ποταμό που είναι ο αποδέκτης όλων των ποταμών και χειμάρρων πού πηγάζουν από την ορεινή Θεσσαλία. Εκτός του Πηνειού, διατρέχουν οι ποταμοί «Μέγας» και «Βουβουλίνα».Ο ποταμός Πάμισος εξετράπει για λόγους αντιπλημμυρικούς σε άλλη πορεία, το 1952.
Σε γενικές γραμμές το κλίμα χαρακτηρίζεται ηπειρωτικό. Ο χειμώνας είναι συνήθως βαρύς και υγρός, με φαινόμενα αυξημένης υγρασίας και παγωνιάς ενώ το καλοκαίρι είναι θερμό και ξηρό, με θερμοκρασίες που πολλές φορές ξεπερνούν τους 40ο Κελσίου. Επίσης, στη διάρκεια του χειμώνα έως νωρίς την άνοιξη σημειώνονται χιονοπτώσεις.
Δήμος: Σοφάδων
Έδρα: Σοφάδες
Έκταση: 720,722 τ.χλμ
Πληθυσμός: 18.864 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://sofades.gr/
Ο Δήμος Σοφάδων ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα τους Σοφάδες. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 720,722 τ.χλμ και ο πληθυσμός του 18.864 κάτοικοι, βάσει της Απογραφής του 2011 (23.043 κάτοικοι σύμφωνα με την Απογραφή του 2001).
Η σημερινή μορφή του δήμου προέκυψε, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού δήμου Σοφάδων με την συγχώνευση σε αυτόν των προ υπαρχόντων δήμων Άρνης, Μενελαϊδας, Ρεντίνας και Ταμασίου.
Η περιοχή των Σοφάδων κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους. Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι είναι οι Πελασγοί (Προέλληνες), στους οποίους πιθανά ανάγεται και η λατρεία της Ιτώνιας Αθηνάς. Η προϊστορική Άρνη υπήρξε, σύμφωνα με τον Όμηρο και τον Παυσανία, η κοιτίδα των Αιολέων. Η μεγαλύτερη γιορταστική εκδήλωση στο Θεσσαλικό χώρο, τα Κουάρια, προς τιμή του θεού Απόλλωνα πιθανολογείται ότι διεξαγόταν στην παραποτάμια περιοχή της κοινότητας Μασχολουρίου
Το όνομα των Σοφάδων ετυμολογικά δεν έχει ξεκαθαριστεί. Η επικρατέστερη άποψη, με την οποία και η τοπική προφορική παράδοση συμφωνεί, είναι ότι προέρχεται από τους ομώνυμους «Σοφάδες» (χωμάτινα, υπερυψωμένα στις αυλές των σπιτιών τετράπλευρα σαν εξέδρες).
Ο δήμος συγκεντρώνει ένα σημαντικό αριθμό μνημείων τα οποία συμβάλουν στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, όπως η ανακαινισμένη (1953) γέφυρα του Μοσχολουρίου στον ποταμό Ονώχονο, που είναι πιθανό να κατασκευάστηκε επί Σαρακηνών (10 μ.Χ. αι.). Το αρχαίο ιερό της Ιτωνίας Αθηνάς στο ΔΔ Φίλιας που ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 1960-1970 με άφθονα πλουσιότατα ευρήματα. Το ιερό ιδρύθηκε στα μυκηναϊκά χρόνια (1580-1100 πΧ) και ήκμασε στα υστερογεωμετρικά χρόνια. Ο αρχαιολογικός χώρος στο Δασοχώρι όπου γίνονται ανασκαφές και έχουν ανακαλυφθεί χρυσά νομίσματα. Ο νεολιθικός οικισμός στην ευρύτερη περιοχή του Αγ. Βησσάριου.
Τέλος σε μία κατάφυτη χαράδρα των Αγράφων βρίσκονται τα περίφημα Λουτρά Σμοκόβου, γνωστά σε όλη την Ελλάδα και το Εξωτερικό για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Αποτελούν ένα πολύ ευχάριστο καταφύγιο και τόπο διαμονής, ιδιαίτερα κατά τους ζεστούς μήνες τους καλοκαιριού.
Διαδραστικός Χάρτης
Η συγκεκριμένη εφαρμογή αποτελεί ένα λειτουργικό και επεκτάσιμο Γεωγραφικό Πληροφοριακό Χάρτη για τη Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας και σχεδιάστηκε ώστε να προσφέρει στους χρήστες ένα διαδικτυακό εργαλείο περιήγησης στη περιοχή, σε ένα διαλειτουργικό και φιλικό περιβάλλον. Η εφαρμογή περιλαμβάνει βασικές χωρικές πληροφορίες για τη διοικητική διαίρεση, τις υποδομές, πληθυσμιακά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά. Τα δεδομένα προέρχονται από την ιστοσελίδα ανοικτών δεδομένων (http://geodata.gov.gr/) και από τη Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Για να μεταβείτε στην εφαρμογή πατήστε επάνω στο παρακάτω σύνδεσμο:
