Από τη μελέτη της κεραμικής και τα μέχρι τώρα ευρήματα διαπιστώνεται η κατοίκηση κυρίως στην ύστερη εποχή του χαλκού, με αρκετά ωστόσο δείγματα κεραμικής και της μέσης εποχής χαλκού. Η διακόσμηση και τα σχήματα των αγγείων παραπέμπουν στην ΥΕ ΙΙΒ και, κυρίως, στην ΥΕ ΙΙΙ περίοδο, κατά την οποία τα πιο διαδεδομένα μοτίβα είναι το διχτυωτό, οι φολίδες, τα στίγματα και η σπείρα. Η ερυθρή βαφή συναντάται συχνά και στην περίπτωση του Παλαμά, στα ολόβαφα αγγεία. Δείγμα ΥΕ ΙΙΙΒ2 κεραμικής σώζονται αποσπασματικά, δεδομένου ότι οι οικισμοί – κατά την επικρατούσα άποψη – εγκαταλείφθηκαν, λεηλατήθηκαν και στη συνέχεια καταστράφηκαν, με αποτέλεσμα να υπάρχουν λίγα αγγεία από αυτό το στρώμα καταστροφής που να μπορούν να συμπληρωθούν και να μας δώσουν περισσότερα στοιχεία.
Η ΥΕ ΙΙΙΓ κεραμική χαρακτηρίζεται από την ποικιλία των τοπικών παραλλαγών. Δείγματά της αναγνωρίζονται στα οικιακά σύνολα και χαρακτηρίζονται από την ταινιωτή διακόσμηση, η οποία οφείλεται στην κυριαρχία των ανοιχτού τύπου αγγείων, όπως το κύπελλο, ο σκύφος με ολόβαφο εσωτερικό και η φιάλη. Όταν υπάρχει διακόσμηση, η σπείρα είναι το κοινό κόσμημα.
Στα κινητά ευρήματα περιλαμβάνονται, επίσης, χάλκινα και οστέινα αντικείμενα, όπως περόνες, οπείς και βελόνες.
Η αποκάλυψη των αρχιτεκτονικών λειψάνων στην περιοχή του Παλαμά, στη μαγούλα «Παπουτσή» στη συνοικία «Χαντάκι», που ανάγονται στην ύστερη εποχή του χαλκού, έρχονται να προστεθούν στις ήδη γνωστές θέσεις από την αρχαία Τρίκκη στο νομό Τρικάλων και τις περιοχές Πέτρινο, Συκεών, Ερμήτσι, Πύργος Κιερίου (Άρνη – θέση «Μακριά Μαγούλα») και Αγναντερό στο νομό Καρδίτσας. Η αποκάλυψη μίας ακόμα μυκηναϊκής θέσης στην καρδιά του θεσσαλικού κάμπου έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για την έρευνα όσον αφορά στην εξάπλωση του μυκηναϊκού κόσμου, πέραν των μέχρι τώρα παραδεκτών βόρειων ορίων του από την πλειονότητα των ερευνητών. Τα ευρήματα που ήλθαν στο φως με την αρχαιολογική σκαπάνη στον Παλαμά, έρχονται να προστεθούν στην επιχειρηματολογία των ερευνητών που πιστεύουν ότι η Θεσσαλία δεν ανήκε απλώς στην περιφέρεια του μυκηναϊκού κόσμου. Η ειρηνική συνύπαρξη των οικισμών αυτής της περιόδου ευνόησε την ανάπτυξη του εμπορίου που γινόταν με την ανταλλαγή αγαθών, με αποτέλεσμα οι οικισμοί που βρίσκονταν στις πιο εύφορες αγροτικές περιοχές στο εσωτερικό της χώρας, να διπλασιαστούν στα μέσα του 14ου αι. π.Χ., ιδιαίτερα στη θεσσαλική πεδιάδα.
Η βελτίωση των μεθόδων καλλιέργειας και της κτηνοτροφίας (εκτροφή και εκμετάλλευση ζώων και υποζυγίων, επεξεργασία μαλλιού κ.α.), καθώς και των όρων διαβίωσης, συντέλεσε στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου. Η κατανομή αυτών των οικισμών, που δεν συμπίπτει πάντοτε με τη διάταξή τους κατά τους ιστορικούς χρόνους, δείχνει ότι υπήρχαν και πολλοί άλλοι μικρότεροι, εξαρτημένοι από ένα ισχυρότερο κέντρο της περιοχής. Πληροφορίες αντλούμε από την Ιλιάδα του Ομήρου, όπου στο «Νηών Κατάλογο» απαριθμούνται οι Αχαιοί που έλαβαν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο και οι πόλεις με τους αντίστοιχους αρχηγούς τους.
Η αποκάλυψη, για πρώτη φορά, τμήματος τειχισμένου οικισμού αυτής της εποχής στη σημαντική θέση «Μαγούλα Παπουτσή» ή «Χαντάκι Μαγούλα» της πόλης του Παλαμά, φέρνει στο νου το απόσπασμα από την Ιλιάδα του Ομήρου (ΙΙ, 735):
«οι δε είχον Ορμένιον οι τε κρήνην Υπέρειαν
οι τα’ είχον Αστέριον Τιτάνοιό τε λευκά κάρηνα, των ήρχ’ Ευρύπυλος Ευαίμονος αγλαός υιός.
Των δ’ άμα τεσσαράκοντα νήες έποντο».
(Οι μεν κατείχαν το Ορμένιο οι δε την κρήνη Υπέρεια
και αυτοί που κατείχαν το Αστέριο και τις λευκές κορυφές του Τιτάνιου όρους, αυτών ήταν αρχηγός ο Ευρύπυλος, ο λαμπρός γιος του Ευαίμονος.
Μαζί τους ακολουθούσαν σαράντα πλοία).
Η συνέχιση των ανασκαφικών ερευνών στη «Μαγούλα Παπουτσή» ή «Χαντάκι Μαγούλα» θα αποκαλύψει περισσότερα στοιχεία για τη σημαντική αυτή αρχαία πόλη και, ίσως, βοηθήσει στην ταύτισή της.
ΠHΓH από το βιβλίο:
Nομαρχιακή Aυτοδιοίκηση Kαρδίτσας
«Oδοιπορικό στα Mνημεία του Nομού Kαρδίτσας»
