Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2019

Καρδίτσα ♥ Το κονάκι της Λαζαρίνας (κονάκι του Χρηστάκη Ζωγράφου)

Στη μέση ενός μεγάλου και κατάφυτου από αιωνόβια δένδρα οικοπέδου, στη Λαζαρίνα της Καρδίτσας, βρίσκεται το κονάκι του μεγαλοκτηματία Ζωγράφου, το οποίο αποτελείται από την κυρίως κατοικία και τα βοηθητικά του προκτίσματα, τις αποθήκες, το εργοστάσιο επεξεργασίας ρυζιού κ.ά., στα οποία σήμερα στεγάζεται η επιχείρηση της “ΙΠΠΟ-ΤΟΥΡ”.
Η ακριβής χρονολογία κατασκευής του δεν μας είναι γνωστή. Μπορούμε, όμως, να το τοποθετήσουμε χρονολογικά, αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας και την απόκτηση της γης από την οικογένεια Ζωγράφου.
Το κτίριο αυτό υπήρξε κατοικία του Γεωργίου Ζωγράφου, ο οποίος έφερε στη Λαζαρίνα την επιστημονική καλλιέργεια της γης, της δενδροκομίας και της κτηνοτροφίας και ίδρυσε τα Ζωγράφεια εργοστάσια ζαχάρεως, Ρυζιού και βάμβακος.
Υπήρξε διδάκτωρ του Δικαίου του Πανεπιστημίου του Μονάχου και επί σειρά ετών Βουλευτής Καρδίτσας και Αθηνών, υπουργός Εξωτερικών, Γενικός Διοικητής του Βορειοηπειρωτικού Αγώνα και Συνδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος στις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας.
Το κτίριο του κονακιού είναι μεγάλων διαστάσεων, διώροφο, με σοφίτες και ενισχυμένο στη νοτιοδυτική γωνία του με πολυγωνικό πύργο, διάτρητο από πολεμίστρες για την αμυντική του θωράκιση.
Ο όγκος του διασπάται σε επιμέρους τμήματα, ισόγεια, διώροφα και τριώροφα, σε εσοχή και προεξοχή, δημιουργώντας μια έντεχνη πλαστικότητα στη διάρθρωση των όγκων του και ένα παιχνίδισμα γραμμών και σχημάτων, τα οποία εναρμονίζονται απόλυτα με το πλούσιο φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Στο ισόγειο είναι χωροθετημένα τα δωμάτια των επισκεπτών, το γραφείο του ιδιοκτήτη, η κουζίνα, οι χώροι υποδοχής και άλλοι βοηθητικοί χώροι. Ο όροφος αποτελούσε τον κύριο χώρο διαμονής των ιδιοκτητών, ενώ στη σοφίτα διέμενε το υπηρετικό προσωπικό.
Στο κτίριο αυτό, κατά την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης στεγάστηκε το στρατηγείο των Εγγλέζων στην περιοχή και μία πτέρυγά του διαμορφώθηκε σε νοσοκομείο.
Από το κτίριο αυτό πέρασε και ο Άρης Βελουχιώτης με τους Ιταλούς αιχμαλώτους, τους οποίους έκλεισε στους στάβλους και στο περιβόλι του κονακιού.

Το κονάκι του Χρηστάκη Ζωγράφου βρίσκεται στο χωριό Λαζαρίνα και αποτελεί ένα σπάνιο δείγμα αρχιτεκτονικής. Έχει πλούσιο διάκοσμο, πολεμίστρες στην κορυφή και τα αιωνόβια δέντρα, που το ζώνουν, δημιουργούν ένα υπέροχο φυσικό περιβάλλον.

Σημερινή ιδιοκτήτρια του κονακιού είναι η κ. Αλεξάνδρα Χανδρή μέλος της γνωστής οικογένειας των εφοπλιστών. Το αγόρασε το 1994 και φιλοδοξεί να το αναπαλαιώσει και να το λειτουργήσει σα μουσείο. Δίπλα στο κονάκι, σε μια μεγάλη έκταση, λειτουργεί ένα ιπποφορβείο από το 1923. Τώρα ανήκει στην εταιρία του ελληνικού ιπποδρόμου με κύριο μέτοχο την κ. Χανδρή. Αποτελεί ένα από τα καλύτερα εκτροφεία αλόγων όλης της Ευρώπης.

Γενικά όλο το περιβάλλον του κονακιού και της γύρω περιοχής με τα πλατάνια, το πράσινο και τα χιλιάδες άλογα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ασκεί γοητεία στον κάθε επισκέπτη.

Το αρχοντικό του 1896, που κληροδότησε ο τσιφλικάς Χρ. Ζωγράφος, καθώς και τα μνημεία βιομηχανικής κληρονομιάς (το α΄ εργοστάσιο ζάχαρης στην Ελλάδα και το ορυζοποιείο), στέκουν ακόμη μάρτυρες της βιομηχανικής και οικονομικής δραστηριότητας της εποχής. Πρώτη ύλη για το εργοστάσιο ζάχαρης του Ζωγράφου, που έκλεισε το 1909-1910, ήταν τα τεύτλα που καλλιεργούσε στα χωράφια του. Τα σωζόμενα τμήματα των κτιρίων αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέπτες του τόπου, ενώ τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες για την ανακατασκευή και μετατροπή του εργοστασίου σε βιομηχανικό μουσείο.